Maagpijn: Oorzaken van pijn in maag (pijnlijke maag)

Maagpijn is een term die krampen of pijn in de buik beschrijft, specifiek in de maagstreek. Deze pijn kan variëren van mild en dof tot scherp en krampachtig. Hoewel maagpijn vaak van korte duur is en geen reden tot paniek vormt, kan het ook duiden op ernstigere aandoeningen die medisch onderzoek vereisen. Voorbeelden van niet-ernstige oorzaken zijn buikgriep (gastro-enteritis), maar wanneer de pijn aanhoudend of ernstig is, moet een arts geraadpleegd worden voor verder diagnostisch onderzoek en behandeling.

• Constipatie en maagpijn
• Galstenen en maagpijn
• Gastro-enteritis en pijnlijke maag
• Indigestie (dyspepsie)
• Aandoeningen
• Medicatie
• Omgevingsfactoren
• Opgesloten wind
• Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
• Voedselvergiftiging
• Bacteriën
• Parasieten
• Virussen
• Andere oorzaken van maagpijn
• Alarmsymptomen

Constipatie en maagpijn

Constipatie is een symptoom waarbij iemand moeite heeft met stoelgang of minder ontlasting produceert dan normaal. Darmbewegingen verschillen per persoon; sommigen hebben meerdere keren per dag ontlasting, terwijl anderen minder frequent zijn. Als iemand langer dan drie dagen geen ontlasting heeft, kan dit leiden tot pijn en ongemak. Meestal zijn de oorzaken van constipatie niet ernstig. Veel voorkomende oorzaken zijn:

• Onvoldoende waterinname of vezels in de voeding
• Zwangerschap
• Gebruik van antacida (maagzuurremmers) die calcium of aluminium bevatten
• Gebruik van bepaalde medicijnen zoals antidepressiva en ijzersupplementen
• Overmatig gebruik van laxeermiddelen
• Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
• Hypothyreoïdie (een traag werkende schildklier)
• Onvoldoende fysieke activiteit
• Spanning / stress
• Veranderingen in de voeding

Galstenen en maagpijn

Wanneer iemand maagpijn ervaart samen met een doffe pijn in de schouder (schouderpijn), vooral na het eten van vette maaltijden, kan dit duiden op galstenen. De pijn door galstenen, ook wel galkoliek genoemd, is intens en kan uren aanhouden in het midden van de buik of net onder de ribben aan de rechterkant. Risicofactoren voor galstenen zijn onder andere vrouwelijke geslacht, leeftijd boven de veertig en hormonale veranderingen, vooral bij vrouwen die eerder kinderen hebben gehad. Galstenen kunnen jarenlang asymptomatisch blijven totdat ze vast komen te zitten in de galwegen. Behandelopties omvatten chirurgie, medicatie en het vergruizen van de stenen (lithotripsie).

Gastro-enteritis en pijnlijke maag

Gastro-enteritis, ook bekend als buikgriep, is een ontsteking van de maag en darmen, meestal veroorzaakt door een virale of bacteriële infectie. Symptomen omvatten pijn in de maag, diarree en braken. Algemene symptomen zoals koorts en hoofdpijn kunnen ook optreden. Infecties worden vaak verspreid door:

• Contact met een geïnfecteerde persoon
• Onvoldoende handhygiëne na toiletbezoek
• Consumptie van besmet voedsel of water

De meest voorkomende virale veroorzakers zijn het norovirus en rotavirus. Norovirus is de belangrijkste oorzaak van ernstige gastro-enteritis, terwijl rotavirus vaak buikgriep bij jonge kinderen en zuigelingen veroorzaakt. Bacteriële oorzaken kunnen zijn Campylobacter en Salmonella, vaak door onvoldoende verhitting van gevogelte of besmette eieren.

Indigestie (dyspepsie)

Indigestie (dyspepsie) is een veelvoorkomend probleem gekenmerkt door een vol gevoel en ongemak in de buik na het eten, vaak vergezeld van een brandend gevoel in het bovenste deel van de maag.

Aandoeningen

Indigestie kan wijzen op onderliggende aandoeningen, waaronder:

• Galblaasaandoeningen
• Maaginfecties
• Maagzweren
• Schildklieraandoeningen
• Gastro-oesofageale refluxziekte (brandend maagzuur)
• Gastroparese: vertraagde maaglediging, vaak gezien bij patiënten met diabetes mellitus
• Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
• Maagkanker (zelden)
• Pancreatitis (alvleesklierontsteking)

Medicatie

Sommige medicijnen kunnen indigestie veroorzaken, zoals:

• Anticonceptiepillen
• Aspirine en andere pijnstillers
• Bepaalde antibiotica
• Schildkliermedicatie
• Steroidmedicatie

Omgevingsfactoren

Leefstijlfactoren die bijdragen aan indigestie zijn onder andere:

• Overmatige alcoholconsumptie
• Roken
• Stress
• Te veel eten, te snel eten of eten onder stress
• Vermoeidheid

Opgesloten wind

Maagpijn, maagkrampen en een opgeblazen gevoel kunnen veroorzaakt worden door opgesloten wind. Dit probleem komt vaak voor en kan worden verlicht met vrij verkrijgbare medicijnen zoals Buscopan.

Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)

Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is een aandoening gekenmerkt door een combinatie van symptomen zoals maagpijn, krampen, een opgeblazen gevoel, constipatie en diarree. De exacte oorzaak van PDS is onbekend, maar risicofactoren kunnen een overgevoelig immuunsysteem of een overactieve dikke darm omvatten. Soms kan een bacteriële infectie in het maagdarmkanaal leiden tot postinfectieus PDS.

Voedselvergiftiging

Voedselvergiftiging ontstaat door het consumeren van besmet, giftig of bedorven voedsel, wat kan leiden tot braken en diarree. Deze aandoening wordt vaak veroorzaakt door bacteriën, parasieten of virussen.

Bacteriën

De meest voorkomende bacteriële veroorzaker van voedselvergiftiging is Salmonella, maar ook E. coli, listeria, Campylobacter en C. botulinum kunnen voedselvergiftiging veroorzaken.

Parasieten

De meest voorkomende parasiet is Toxoplasma, vaak aangetroffen in kattenbakken. Deze parasieten kunnen jarenlang in de darm aanwezig zijn, met ernstige gevolgen voor mensen met een verzwakt immuunsysteem en zwangere vrouwen.

Virussen

Virussen die voedselvergiftiging kunnen veroorzaken zijn onder andere het norovirus, sapovirus, rotavirus en astrovirus. Deze virussen veroorzaken vaak vergelijkbare symptomen.

Andere oorzaken van maagpijn

Andere mogelijke oorzaken van maagpijn zijn:

• Appendicitis: ontsteking van de appendix met plotselinge pijn in de onderbuik aan de rechterkant
• Coeliakie: glutenintolerantie, leidend tot een opgeblazen gevoel, winderigheid, chronische diarree, maagpijn, vermoeidheid en hoofdpijn
• Menstruatiekrampen: pijn en krampen tijdens de menstruatie
• Nierstenen: ernstige pijn die uitstraalt naar de lies, vaak gepaard met misselijkheid en pijn bij het plassen

Alarmsymptomen

Raadpleeg onmiddellijk een arts in de volgende gevallen:

• Aanhoudende pijn
• Abnormaal vaginaal bloedverlies
• Ademhalingsproblemen
• Bewusteloosheid
• Bloed braken of braaksel dat lijkt op gemalen koffie
• Bloed in de ontlasting, zwarte ontlasting of stinkende ontlasting
• Braken bij diabetici
• Diarree die enkele dagen aanhoudt
• Abnormale vaginale afscheiding
• Bloeding uit de anus
• Onvermogen om ontlasting of winden te passeren
• Onbedoeld gewichtsverlies
• Pijn bij het aanraken van de maag
• Pijn bij het plassen (dysurie)
• Pijn op de borst
• Plotseling opkomende maagpijn
• Snel verergerende pijn
• Herhaaldelijke maagpijn
• Frequent urineren (pollakisurie), zelden urineren (oligurie) of geen urineren (anurie)

Lees verder

• Maagkanker (maagcarcinoom): Kanker in maagslijmvlies
• Buikpijn of maagpijn na het eten: Oorzaken en symptomen
• Indigestie (dyspepsie): Maagklachten na het eten of drinken
• Maagkrampen: Oorzaken van maagspasmen (krampen in maag)
• Maagzweer: Zweer in slijmvlies van maag met branderige pijn