Schouderpijn: Oorzaken van pijn aan schoudergewricht
Schouderpijn is een veelvoorkomend probleem dat kan voortkomen uit verschillende oorzaken, zoals artrose, blessures of een slechte houding. De schouder is het meest flexibele gewricht van het lichaam en wordt vaak gebruikt bij alledaagse activiteiten zoals het haar borstelen of het plaatsen van voorwerpen in een kast. Hoewel thuisbehandeling in veel gevallen mogelijk is, kunnen fysiotherapie, medicatie of chirurgie soms noodzakelijk zijn. De prognose varieert: de pijn kan enkele weken aanhouden, maar soms kan deze langdurig of zelfs levenslang zijn.- Het schoudergewricht
- Epidemiologie van schouderpijn
- Mechanisme
- Overbelasting en spierspanning
- Rotator cuff-blessures
- Frozen shoulder (adhesive capsulitis)
- Artritis en slijtage
- Schouderluxatie en andere letsels
- Oorzaken van pijn aan de schouder
- Artrose en artritis
- Frozen shoulder (adhesieve capsulitis)
- Rotatorcuff-aandoeningen
- Schade (trauma)
- Schouderinstabiliteit
- Slechte houding
- Uitstralingspijn
- Risicofactoren
- Leeftijd
- Intensieve fysieke activiteit
- Beroepen met repetitieve bewegingen
- Blessures en trauma
- Bepaalde medische aandoeningen
- Risicogroepen
- Sporters
- Ouderen
- Mensen met beroepen die repetitieve schouderbewegingen vereisen
- Patiënten met onderliggende medische aandoeningen
- Geassocieerde symptomen bij schouderpijn
- Beperkte beweeglijkheid
- Zwelling en warmte
- Krakend of klikken in de schouder
- Pijn die uitstraalt naar andere delen van het lichaam
- Alarmsymptomen
- Diagnose en onderzoeken
- Behandeling voor pijnlijke schouder
- Zelfzorg
- Professionele medische zorg
- Prognose
- Herstel bij overbelasting en spierspanning
- Chronische aandoeningen
- Chirurgische ingrepen
- Levenslange pijn of beperking
- Complicaties van schouderpijn
- Preventie van schouderpijn
- Praktische tips voor het omgaan met schouderpijn
- Zorg voor voldoende rust
- Pas je houding aan
- Gebruik koude of warme kompressen
- Versterk je schouder- en rugspieren
- Overweeg fysiotherapie
- Gebruik pijnstillers of ontstekingsremmers indien nodig
- Raadpleeg een arts bij aanhoudende pijn
- Misvattingen rond schouderpijn
- Schouderpijn komt altijd door een blessure
- Schouderpijn is altijd gerelateerd aan een schouderblessure
- Schouderpijn is altijd te wijten aan het gebruik van de arm
- Schouderpijn vereist altijd chirurgische ingreep
Het schoudergewricht
Het schoudergewricht bestaat uit drie botten: het sleutelbeen (clavicula), het schouderblad (scapula) en het opperarmbeen (humerus). De scapula is een driehoekig bot en omvat twee belangrijke onderdelen:- Het acromion, dat deel uitmaakt van het acromioclaviculaire gewricht
- De glenoïde, die samen met de humerus het glenohumerale gewricht vormt
Daarnaast zijn er diverse spieren, ligamenten en pezen rond de schouder. Ligamenten verbinden botten met elkaar bij een gewricht, terwijl pezen spieren met botten verbinden.
Epidemiologie van schouderpijn
Schouderpijn is een veelvoorkomend probleem en kan mensen van alle leeftijden treffen. Leeftijdsgebonden aandoeningen zoals artrose, frozen shoulder (adhesieve capsulitis) en rotatorcuff-aandoeningen komen vaker voor bij middelbare en oudere volwassenen. Bij jongere mensen komen schouderblessures vaak voor, vooral door sportieve activiteiten. Schouderpijn door trauma of overbelasting is ook gebruikelijk, waarbij sporters en mensen met repetitieve bewegingen bijzonder kwetsbaar zijn.Mechanisme
Schouderpijn ontstaat door een verstoring van de normale werking van de spieren, gewrichten of pezen in de schouder. De schouder is een van de meest beweeglijke gewrichten in het lichaam en kan daardoor gevoelig zijn voor blessures en overbelasting. De belangrijkste mechanismen die schouderpijn veroorzaken zijn:Overbelasting en spierspanning
Intensieve of langdurige activiteiten die de schouder aanspannen, kunnen leiden tot spierspanning. Dit kan zich uiten als pijn, stijfheid of beperkte beweeglijkheid. Overbelasting van de spieren of pezen, zoals bij langdurig tillen, sporten of repetitieve bewegingen, kan leiden tot ontstekingen en pijn.Rotator cuff-blessures
De rotator cuff is een groep van vier spieren en pezen die de schouder stabiliseren. Blessures aan de rotator cuff, zoals tendinitis (ontsteking van de pezen), een scheur of een slijmbeursontsteking, kunnen intense schouderpijn veroorzaken. Deze blessures ontstaan vaak door overbelasting, veroudering, of een enkel trauma.Frozen shoulder (adhesive capsulitis)
Frozen shoulder is een aandoening waarbij het kapsel van het schoudergewricht zich verstrakt en de beweeglijkheid van het gewricht beperkt. Dit kan leiden tot pijn, vooral bij bewegingen van de arm. De oorzaak van frozen shoulder is vaak onbekend, maar het kan optreden na een periode van immobilisatie, zoals na een blessure of operatie.Artritis en slijtage
Artritis in het schoudergewricht kan optreden als gevolg van veroudering of schade door langdurige overbelasting. Bij artritis raakt het kraakbeen in het gewricht versleten, wat leidt tot pijn, zwelling en verminderde mobiliteit. Schouderartrose is een veelvoorkomende oorzaak van chronische schouderpijn bij ouderen.Schouderluxatie en andere letsels
Een schouderluxatie treedt op wanneer het schoudergewricht uit de kom raakt. Dit kan ernstige pijn veroorzaken, evenals zwelling en beperkte beweeglijkheid. Andere letsels, zoals botbreuken of verstuikingen, kunnen eveneens schouderpijn veroorzaken.Oorzaken van pijn aan de schouder
Artrose en artritis
Artrose is een degeneratieve gewrichtsaandoening die vooral bij ouderen voorkomt en het schoudergewricht kan aantasten. Artritis, waaronder septische artritis, kan leiden tot pijn en ontsteking in het gewricht. Septische artritis is een zeldzame, maar ernstige vorm die onmiddellijke medische behandeling vereist vanwege de infectie in het gewricht.Frozen shoulder (adhesieve capsulitis)
Frozen shoulder, ook bekend als adhesieve capsulitis, is een aandoening waarbij de schouder stijf en pijnlijk wordt. De symptomen kunnen zonder behandeling verdwijnen, maar het herstel kan tot twee tot drie jaar duren.Rotatorcuff-aandoeningen
De rotator cuff is een groep spieren en pezen die het schoudergewricht omringen en stabiliseren. Rotatorcuff-aandoeningen zijn een veelvoorkomende oorzaak van schouderpijn. Er zijn drie belangrijke soorten:- Tendinitis: peesontsteking van de rotator cuff-spieren
- Bursitis: slijmbeursontsteking in het schoudergewricht
- Rotatormanchetscheur: scheur in de rotatormanchet
De meeste gevallen van rotatorcuff-aandoeningen kunnen met succes worden behandeld, met een goede kans op volledig herstel.
Schade (trauma)
Schouderblessures, zoals een gebroken sleutelbeen of een fractuur van het bovenarmbeen, kunnen pijn veroorzaken. Trauma kan ook letsel aan ligamenten, pezen of spieren rond de schouder veroorzaken. Oorzaken kunnen variëren van sportblessures en verkeersongevallen tot overbelasting door zware tillen. Ook schouderdislocaties (verplaatsingen van het schoudergewricht) komen voor, vooral bij contact- en werpsporten.Schouderinstabiliteit
Bij schouderinstabiliteit kan het gewricht niet de botten goed op hun plaats houden, wat leidt tot frequente uitrekking van het opperarmbeen uit zijn normale positie.Slechte houding
Een slechte houding kan leiden tot nek- en schouderpijn. Dit kan ontstaan door een onjuiste zithouding, bijvoorbeeld bij gebruik van een ongeschikte bureaustoel. Dit veroorzaakt vaak een verkeerde positie van de schouderbladen en kan leiden tot pijn en verminderde mobiliteit van de schouder.Uitstralingspijn
Soms kan pijn in de schouder het gevolg zijn van problemen in andere delen van het lichaam, zoals de nek. Voorbeelden zijn torticollis (scheefhals) of aandoeningen zoals het Pancoast-syndroom (longkanker met longtoptumor) en angina pectoris (pijn op de borst als gevolg van een hartaanval).Risicofactoren
Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op schouderpijn verhogen. Deze kunnen zowel gerelateerd zijn aan levensstijl als aan medische aandoeningen:Leeftijd
De kans op schouderpijn neemt toe met de leeftijd, vooral door slijtage van het kraakbeen en pezen in de schouder. Ouderen zijn vaak vatbaarder voor aandoeningen zoals artritis of rotator cuff-blessures.Intensieve fysieke activiteit
Mensen die regelmatig intensieve fysieke activiteiten uitvoeren, zoals gewichtheffen, zwemmen, tennis of andere sporten die herhaaldelijke schouderbewegingen vereisen, lopen een hoger risico op overbelasting en blessures van de schouder.Beroepen met repetitieve bewegingen
Mensen die in beroepen werken waarbij repetitieve schouderbewegingen nodig zijn, zoals in de bouw, de zorgsector of de administratie (lange uren achter een bureau), kunnen vaker last krijgen van schouderpijn door overbelasting of verkeerde houdingen.Blessures en trauma
Eerdere schouderblessures verhogen de kans op herhaalde letsels en pijn. Mensen die een schouderluxatie of breuk hebben gehad, kunnen in de toekomst meer vatbaar zijn voor schouderpijn, zelfs bij geringe belasting.Bepaalde medische aandoeningen
Patiënten met aandoeningen zoals diabetes, schildklieraandoeningen of hartaandoeningen kunnen een verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van schouderpijn, vooral bij aandoeningen zoals frozen shoulder.Risicogroepen
Hoewel iedereen schouderpijn kan ervaren, zijn er specifieke risicogroepen die vatbaarder zijn voor dit symptoom:Sporters
Sporters die schouderintensieve sporten beoefenen, zoals zwemmen, tennis, honkbal of gewichtheffen, lopen een verhoogd risico op schouderblessures, vooral door herhaalde bewegingen. Sporters die niet goed opwarmen of overbelasten, kunnen sneller last krijgen van peesontstekingen of rotator cuff-blessures.Ouderen
Oudere volwassenen hebben vaak last van slijtage van het schoudergewricht door veroudering, wat kan leiden tot artritis of andere degeneratieve aandoeningen die pijn veroorzaken. Bij ouderen komen aandoeningen zoals frozen shoulder vaker voor.Mensen met beroepen die repetitieve schouderbewegingen vereisen
Beroepen die repetitieve schouderbewegingen vereisen, zoals schilderen, timmeren of het tillen van zware voorwerpen, verhogen de kans op chronische schouderpijn. Door langdurige belasting kunnen de pezen en spieren in de schouder beschadigd raken.Patiënten met onderliggende medische aandoeningen
Patiënten met aandoeningen zoals diabetes, een verhoogd risico op hart- en vaatziekten of auto-immuunziekten kunnen een verhoogd risico hebben op schouderpijn. Deze aandoeningen kunnen het herstel van blessures vertragen of het risico op schouderaandoeningen vergroten.Geassocieerde symptomen bij schouderpijn
Schouderpijn gaat vaak gepaard met andere symptomen, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Deze geassocieerde symptomen kunnen helpen bij de diagnose van de specifieke aandoening.Beperkte beweeglijkheid
Beperkte beweging in de schouder is een veelvoorkomend symptoom bij schouderpijn, vooral bij aandoeningen zoals frozen shoulder, artritis of rotator cuff-blessures. Patiënten kunnen moeite hebben met het optillen van de arm of het uitvoeren van dagelijkse activiteiten.Zwelling en warmte
Bij ontstekingen, zoals bij tendinitis of bursitis, kan de schouder gezwollen en warm aanvoelen. Dit kan gepaard gaan met roodheid van de huid.Krakend of klikken in de schouder
Bij bepaalde aandoeningen, zoals slijtage van het kraakbeen of peesbeschadiging, kan de schouder een krakend of klikgeluid maken bij beweging. Dit kan duiden op een verlies van de gewrichtsfunctie.Pijn die uitstraalt naar andere delen van het lichaam
In sommige gevallen kan schouderpijn uitstralen naar de nek, arm of rug. Dit kan duiden op een zenuwcompressie of op een aandoening zoals een hartaanval of een hernia, hoewel dit minder vaak voorkomt bij schoudergerelateerde aandoeningen.Alarmsymptomen
Medische hulp is nodig in de volgende situaties:- Ongewone symptomen zoals buikpijn of ademhalingsproblemen
- Blessure aan de schouder met zichtbare misvorming
- Zwelling of aanzienlijke blauwe plekken rond het gewricht of de arm
- Ernstige pijn
- Onvermogen om de arm op te heffen of voorwerpen te dragen
- Schouderpijn die langer dan enkele dagen aanhoudt of verergert
- Schouderpijn die 's nachts of tijdens rustperiodes optreedt
- Tekenen van een infectie, zoals koorts, roodheid van de huid en warmte
Diagnose en onderzoeken
Bij de diagnose van schouderpijn onderzoekt de arts de schouder en verzamelt hij een medische geschiedenis. Mogelijke aanvullende onderzoeken zijn:- Bloedonderzoek: Om onderliggende aandoeningen zoals reumatoïde artritis op te sporen.
- Echografie: Voor het identificeren van problemen met de zachte weefsels van de schouder.
- MRI-scan: Voor gedetailleerde beelden van pezen, ligamenten en spieren.
- Röntgenfoto: Om bot- en gewrichtsproblemen te identificeren.
In sommige gevallen kan een verwijzing naar een orthopedisch specialist of reumatoloog noodzakelijk zijn voor verder onderzoek en behandeling.
Behandeling voor pijnlijke schouder
Zelfzorg
De initiële behandeling bestaat vaak uit het gebruik van vrij verkrijgbare pijnstillers zoals NSAID's (bijvoorbeeld ibuprofen of paracetamol). Het aanbrengen van een coldpack of warmtepakking kan pijn verlichten. Activiteiten die de pijn verergeren, zoals zwaar tillen, moeten worden vermeden. Een brace kan ook nuttig zijn om pijnlijke bewegingen te beperken.Professionele medische zorg
Afhankelijk van de oorzaak van de pijn kan de arts fysiotherapie aanbevelen, of een steroïde-injectie in de schouder geven. In sommige gevallen kan een verwijzing naar een orthopedisch specialist of reumatoloog nodig zijn voor verdere evaluatie. Chirurgie kan vereist zijn voor bepaalde aandoeningen, maar de meeste schouderproblemen kunnen zonder operatie worden behandeld.Prognose
De prognose van schouderpijn hangt sterk af van de onderliggende oorzaak. In veel gevallen kan schouderpijn met de juiste behandeling en rust worden verholpen.Herstel bij overbelasting en spierspanning
Schouderpijn door overbelasting of spierspanning zal meestal verbeteren met rust, fysiotherapie, en pijnbestrijdingsmiddelen. In de meeste gevallen kunnen patiënten binnen enkele weken tot maanden volledig herstellen.Chronische aandoeningen
Bij aandoeningen zoals rotator cuff-blessures, artritis of frozen shoulder kan het herstel langer duren. Chronische schouderpijn kan, afhankelijk van de ernst, leiden tot blijvende beperkingen in de beweging, maar in veel gevallen kunnen fysiotherapie en behandelingen de symptomen verlichten.Chirurgische ingrepen
In sommige gevallen van ernstige schouderblessures of bij patiënten met onvoldoende herstel na conservatieve behandelingen, kan een operatie noodzakelijk zijn om de functie te herstellen. Chirurgische ingrepen zoals arthroscopie of rotator cuff-reparatie kunnen de pijn verlichten en de beweeglijkheid verbeteren.Levenslange pijn of beperking
In gevallen van ernstige slijtage of chronische aandoeningen zoals artrose kan schouderpijn levenslang aanwezig blijven, maar de ernst kan variëren. Met de juiste zorg kan de pijn vaak worden beheerst en kan de mobiliteit verbeteren.Complicaties van schouderpijn
Mogelijke complicaties van schouderpijn zijn:- Chronische pijn of stijfheid
- Beperkingen in het bewegingsbereik van de schouder
- Verlies van spierkracht en functie in de schouder
- Verergering van onderliggende aandoeningen zoals rotatorcuff-scheuren of artrose
- Psychosociale impact, zoals angst en depressie door chronische pijn
Preventie van schouderpijn
Schouderpijn kan vaak worden voorkomen door enkele eenvoudige maar effectieve maatregelen te nemen. Hier zijn enkele belangrijke strategieën voor het voorkomen van schouderpijn:Regelmatige oefeningen en stretchoefeningen voor de schouder en nek
Het versterken en rekken van de spieren rondom de schouder kan helpen bij het behoud van een goede schouderfunctie en het voorkomen van blessures. Specifieke oefeningen zoals rotaties en rekken kunnen de flexibiliteit en kracht verbeteren, wat de schouder helpt om beter met stress en belasting om te gaan.
Juiste houding en ergonomische aanpassingen bij bureauwerk
Het handhaven van een goede zithouding en ergonomische werkplekken is cruciaal, vooral voor mensen die veel tijd aan een bureau doorbrengen. Zorg voor een stoel met goede rugsteun, houd je schouders ontspannen, en positioneer je computerbeeldscherm op ooghoogte om overbelasting te voorkomen. Een ergonomische muis en toetsenbord kunnen ook bijdragen aan een betere houding.
Vermijden van overbelasting en zware tillen zonder de juiste techniek
Overbelasting van de schouder door het tillen van zware voorwerpen of het uitvoeren van repetitieve bewegingen kan leiden tot blessures. Gebruik altijd de juiste tiltechniek, zoals het buigen van de knieën in plaats van de rug te buigen, en vraag indien mogelijk om hulp bij zware tilklussen. Verdeel zware lasten gelijkmatig en gebruik hulpmiddelen zoals een steekwagentje of hijsapparatuur.
Gebruik van beschermende uitrusting tijdens sportactiviteiten
Bij het deelnemen aan sportactiviteiten, vooral contact- en werpsporten zoals tennis, rugby of gewichtheffen, is het belangrijk om beschermende uitrusting te dragen. Dit kan onder andere schouderbeschermers of braces omvatten die helpen om de schouder te stabiliseren en blessures te voorkomen.
Tijdig behandelen van blessures en symptomen om verergering te voorkomen
Vroegtijdige behandeling van schouderblessures en het onmiddellijk zoeken van medische hulp bij de eerste symptomen van pijn of ongemak kan ernstige complicaties voorkomen. Negeer geen symptomen zoals aanhoudende pijn, stijfheid of beperking van de bewegingsvrijheid. Raadpleeg een zorgverlener voor een juiste diagnose en behandelplan om verdere schade te voorkomen.
Gezonde levensstijl en voeding
Een gezonde levensstijl kan bijdragen aan het voorkomen van schouderproblemen. Dit omvat een evenwichtig voedingspatroon dat rijk is aan ontstekingsremmende voedingsmiddelen zoals vette vis, noten en groene bladgroenten. Regelmatige lichaamsbeweging en het handhaven van een gezond gewicht kunnen ook de belasting op de schouders verminderen.
Bewustzijn en educatie
Het vergroten van bewustzijn over goede lichaamshouding, ergonomie en de risico’s van overbelasting kan helpen om schouderpijn te voorkomen. Volg workshops of trainingen over ergonomisch werken en blessurepreventie om jezelf en anderen te informeren over de beste praktijken.
