Subacromiaal impingementsyndroom: Pijn aan schouder

De schouder is een complex en ondiep gewricht dat een groot aantal bewegingen mogelijk maakt. Een veelvoorkomende aandoening die pijn in de schouder veroorzaakt, is het subacromiaal impingementsyndroom. Bij deze aandoening komt er een inklemming van een pees of slijmbeurs voor, direct onder het acromion. Het acromion is het benige uitsteeksel van het schouderblad dat als een soort dak over het schoudergewricht ligt. Deze aandoening leidt niet alleen tot pijn in de schouder, maar ook tot een beperkt bewegingsbereik. Behandelopties omvatten zowel conservatieve als chirurgische benaderingen om de pijn te verlichten en de functie van de schouder te verbeteren.

• Synoniemen
• Epidemiologie van het subacromiaal impingementsyndroom
• Oorzaken en risicofactoren van het subacromiaal impingementsyndroom
• Symptomen van het subacromiaal impingementsyndroom
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van het subacromiaal impingementsyndroom
• Prognose van het subacromiaal impingementsyndroom
• Complicaties
• Preventie en levensstijl

Synoniemen

Andere benamingen voor het subacromiaal impingementsyndroom zijn:

• Tendinitis (peesontsteking) en bursitis (slijmbeursontsteking) in de schouder
• Subacromiaal pijnsyndroom

Epidemiologie van het subacromiaal impingementsyndroom

Schouderpijn is de op twee na meest voorkomende musculoskeletale pijnaandoening in de orthopedische praktijk. Het subacromiaal impingementsyndroom is een frequent voorkomende oorzaak van schouderklachten. In Nederland wordt jaarlijks ongeveer 2% van de bevolking getroffen door schouderproblemen. Deze aandoening komt voor bij mensen van alle leeftijden, maar is bijzonder prevalent bij personen tussen de veertig en zestig jaar. Mannen hebben een iets hogere kans om door deze aandoening getroffen te worden dan vrouwen.

Oorzaken en risicofactoren van het subacromiaal impingementsyndroom

De pezen in de schouder zijn verbonden met de botten en worden vaak beïnvloed door overmatige belasting of trauma. Een slijmbeurs (bursa) helpt bij het verminderen van wrijving tussen botten en spieren. Bij het subacromiaal impingementsyndroom raken de pezen of de slijmbeurs ingeklemd net onder het acromion. Mogelijke oorzaken van deze aandoening zijn:

• Trauma, zoals een valpartij.
• Overbelasting van de schouder door repetitieve bewegingen.
• Ontsteking of verkalkingen van de pezen, vaak als gevolg van chronische irritatie.
• Schouderinstabiliteit die de mechanica van het schoudergewricht verstoort.

Symptomen van het subacromiaal impingementsyndroom

De symptomen van het subacromiaal impingementsyndroom kunnen als volgt worden beschreven:

• Pijn aan de schouder, meestal aan één kant, veroorzaakt door tendinitis en bursitis. De pijn kan dof tot scherp zijn en wordt vaak erger bij het bewegen van de arm.
• Pijn bij het zijwaarts heffen van de arm. Deze pijn kan ook uitstralen naar de bovenarm, nek (nekpijn), elleboog (elleboogpijn) en hand (handpijn).
• De pijn kan 's nachts verergeren en de slaap verstoren.
• Beperkingen bij dagelijkse activiteiten zoals het aantrekken van kleding, tandenpoetsen, of haren borstelen.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen die op een ernstiger onderliggend probleem kunnen wijzen, zijn:

• Plotselinge of ernstige pijn die niet vermindert met rust of pijnstillers.
• Aanzienlijke beperking in het bewegingsbereik van de schouder.
• Tekenen van zwakte in de arm of schouder.
• Symptomen die niet verbeteren met standaardbehandelingen of die na verloop van tijd verergeren.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van het subacromiaal impingementsyndroom wordt vaak gesteld op basis van:

• Klinisch onderzoek waarbij de arts let op het draaien van het schouderblad en de mate van pijn bij beweging.
• Een röntgenfoto om botafwijkingen uit te sluiten en eventuele verkalkingen te visualiseren.
• Echografie en/of MRI-scan om de toestand van de pezen en de slijmbeurs te beoordelen en andere schouderproblemen uit te sluiten, zoals artrose of scheuren in de rotator cuff.

Behandeling van het subacromiaal impingementsyndroom

De behandeling van het subacromiaal impingementsyndroom kan omvatten:

• Pijnstillers en NSAID’s (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen) om ontsteking en pijn te verminderen.
• Corticosteroïden injecties in de subacromiale ruimte om ontstekingen te verminderen, hoewel deze tijdelijk de pijn kunnen verergeren.
• Fysiotherapie en/of manuele therapie om het bewegingsbereik te verbeteren en spierkracht te vergroten.
• Chirurgische ingrepen zoals het verwijderen van een stuk bot van het acromion om meer ruimte voor de pees te creëren.
• Behandeling van peesverkalkingen met lokale verdoving en echogeleide aspiratie.

Prognose van het subacromiaal impingementsyndroom

De meeste patiënten ervaren verbetering van de symptomen binnen enkele weken tot maanden na de start van de behandeling. De prognose hangt sterk af van de ernst van de aandoening en de effectiviteit van de behandeling. Met een juiste behandeling en therapie kunnen de meeste patiënten een aanzienlijke vermindering van pijn en herstel van functie verwachten.

Complicaties

Mogelijke complicaties van het subacromiaal impingementsyndroom zijn:

• Aanhoudende pijn en beperking van de schouderfunctie ondanks behandeling.
• Ontwikkeling van chronische musculoskeletale pijn en stijfheid.
• Verergering van schouderinstabiliteit of de ontwikkeling van bijkomende aandoeningen zoals een rotator cuff scheur.

Preventie en levensstijl

Preventieve maatregelen kunnen helpen om het risico op het ontwikkelen van het subacromiaal impingementsyndroom te verminderen. Deze omvatten:

• Het vermijden van repetitieve bewegingen die overbelasting van de schouder kunnen veroorzaken.
• Regelmatige oefeningen om de schoudersterkte en flexibiliteit te behouden.
• Het aannemen van goede houding en techniek tijdens fysieke activiteiten om stress op de schouder te minimaliseren.

Lees verder

• Schouderpijn: Oorzaken van pijn aan schoudergewricht
• Uitstralingspijn naar schouder: Schouderpijn door aandoening