Campylobacter: Infectie met buikkrampen, koorts en diarree

Campylobacter: Infectie met buikkrampen, koorts en diarree Een Campylobacter-infectie is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door bacteriën van het genus Campylobacter. De meeste patiënten krijgen diarree, krampen, buikpijn en koorts binnen twee tot vijf dagen na blootstelling aan de bacteriën. Patiënten ervaren meestal milde symptomen die binnen de week verdwenen zijn. Een behandeling is niet altijd nodig, maar voldoende vocht- en voedingsinname is wel nodig. Bij patiënten met een zwak immuunsysteem, leidt een Campylobacter-infectie soms tot ernstige complicaties. Voor andere patiënten is de prognose van deze vorm van voedselvergiftiging uitstekend.

Synoniem Campylobacter-infectie

Een ander woord voor een Campylobacter-infectie is “Campylobacter enteritis”. Ook het woord “Campylobacteriose” is soms aanwezig in de medische literatuur.

Epidemiologie infectieziekte

Campylobacter is één van de meest voorkomende oorzaken van een maagdarminfectie die gepaard gaat met diarree. Jaarlijks krijgen ongeveer 35-40 op 100.000 personen in de bevolking te maken met de bacteriële infectie. In Nederland komt dat neer op ongeveer 80.000 patiënten. Dit lijkt weinig en komt omdat veel patiënten de diagnose niet krijgen, waardoor de aandoening ondergediagnosticeerd is. In ontwikkelingslanden komt de ziekte voorts vaker voor dan in ontwikkelde landen. Campylobacteriose komt veel vaker voor in de zomermaanden dan in de winter. Het organisme komt voorts vaker voor bij zuigelingen en jongvolwassenen dan bij personen in andere leeftijdsgroepen. Campylobacter heeft voorts een voorliefde voor mannen.

Oorzaken Campylobacter enteritis

Bacteriën

Campylobacter is een spiraalvormige gramnegatieve bacterie en een veelvoorkomende oorzaak van een darminfectie. De bacteriën die deze infectie veroorzaken, zijn tevens verantwoordelijk voor gastro-enteritis (buikgriep), reizigersdiarree (acute diarree en koorts bij reizigers) of voedselvergiftiging. Meestal veroorzaakt de soort Campylobacter jejuni-infecties. De bacterie groeit het best bij 37 °C tot 42 °C, wat bij benadering de lichaamstemperatuur van een vogel is (41 °C tot 42 °C). Daarom heeft de bacterie een voorliefde voor vogels, al maakt de bacterie de vogels niet ziek. Deze bacteriën zijn kwetsbaar. Ze zijn niet bestand tegen droogte en gaan vaak dood contact met zuurstof. Ze groeien alleen op plaatsen met minder zuurstof dan aanwezig is in de atmosfeer. Bevriezing vermindert het aantal Campylobacter-bacteriën op rauw vlees.

Overdracht

De overdracht van de bacteriën gebeurt door het eten van voedsel of het drinken van water dat besmet is met de bacteriën. De meest vervuilde voedingsmiddelen zijn onder andere rauw gevogelte en ander rauw en onvoldoende verhit vlees van pluimvee, verse ingrediënten en ongepasteuriseerde melk. De overdracht van de infectie gebeurt eveneens door nauw contact met besmette mensen (vooral zuigelingen) of dieren (vooral pups en kittens). De bacteriën infecteren de dunne darm hetgeen leidt tot de darmgerelateerde symptomen.

Besmettelijke periode

De patiënt is besmettelijk zolang de Campylobacter-bacteriën zich in de ontlasting bevinden. Meestal is dit twee tot drie weken nadat de symptomen zijn verdwenen. De besmettelijkheid neemt af wanneer de diarree die optreedt bij Campylobacter enteritis, niet langer aanwezig is.

Symptomen: Buikkrampen, koorts en diarree

De incubatietijd (tijd tussen het oplopen van de infectie na blootstelling aan de bacteriën en het verschijnen van de symptomen) bedraagt ongeveer twee tot vijf dagen met een bereik van één tot tien dagen. De milde tot ernstige symptomen houden ongeveer één week aan en omvatten: buikpijn, buikkrampen, maagkrampen (vergelijkbaar met de pijn van appendicitis), koorts en waterige diarree (soms met bloed in). De patiënt presenteert zich mogelijk met een acute buik, waarbij plots ernstige buikpijn aanwezig is. Misselijkheid en braken zijn niet gebruikelijk maar komen soms toch voor. De meest ernstige symptomen treden op bij de zeer jonge patiënten (kinderen jonger dan drie jaar), zeventigplussers, mensen die lijden aan ondervoeding en bij hypoglobulinemie en agammaglobulinemie (infecties door een tekort aan antistoffen)

Diagnose en onderzoeken naar bacteriën

De arts voert een lichamelijk onderzoek uit en bemerkt daar de aanwezige symptomen van de Campylobacter-infectie. Een bloedonderzoek en een ontlastingscultuur zijn nodig om de bacterie Campylobacter jejuni op te sporen. In het bloed vindt de arts tekenen van hypofosfatemie (verlaagd fosfaatgehalte in het bloed).

Behandeling: Voldoende vocht en voeding innemen

De infectie gaat bijna altijd spontaan weg, waardoor een medische behandeling met antibiotica meestal niet vereist is. Ernstige symptomen behandelt de arts wel met deze medicijnen. Medicijnen tegen het braken (anti-emetica) of tegen de diarree neemt de patiënt niet, tenzij deze voorgeschreven of aanbevolen zijn door een arts. De patiënt krijgt wel het advies om voldoende vocht in te nemen om uitdroging te voorkomen. Daarnaast moet de patiënt voldoende eten om ondervoeding te voorkomen.

Vocht

Voldoende vocht innemen doet de patiënt door dagelijks acht tot tien glazen heldere vloeistoffen te drinken. Suikervrije vloeistoffen zijn nodig voor patiënten met diabetes mellitus, maar voor anderen zijn vloeistoffen met zout en eenvoudige suikers aanbevolen. Bij het maken van losse stoelgang is ook minstens één kop (240 milliliter) vloeistofinname nodig. Koolzuurhoudende dranken of onverdund vruchtensap moet worden vermeden bij patiënten met een Campylobacter-infectie.

Voeding

Ook zijn enkele voedingstips voorhanden. Kleine maaltijden gedurende de dag eten is beter dan drie grote maaltijden eten per dag. Daarnaast zijn zoute voedingsmiddelen goed, zoals pretzels, soep en sportdranken. Voedingsmiddelen met een hoog suiker- en vetgehalte zijn afgeraden. Tot slot is kaliumrijk voedsel een uitstekende keuze bij Campylobacter enteritis, zoals bananen en aardappelen zonder de schil.

Prognose van ziekte is uitstekend

De meeste patiënten herstellen volledig binnen vijf tot acht dagen, al duurt dit bij sommigen tot tien dagen.

Complicaties bacteriële infectie

Wanneer het immuunsysteem van een patiënt het niet goed werkt (verzwakt immuunsysteem), verspreidt de Campylobacter-infectie zich mogelijk naar het hart of de hersenen. Andere problemen die mogelijk optreden zijn:

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Infectieziekten bij kinderen – DysenterieAls een kindje papperige diarree heeft, vaak met bloed- of slijmbijmenging en daarnaast ook last van buikpijn, koorts en…
Geneeskundig methodiek over maag- darminfectieMaag- darminfectie wordt ook wel buikgriep genoemd. Het is een gelijktijdige ontsteking van de maagwand, in engere zin v…
Infectieziekten bij kinderen – BuiktyfusEen kindje heeft al een tijd last van diarree en na een kleine week krijgt het er ook nog koorts bij. Het jengelt wat en…
Infectieziekten bij kinderen – Middenoorontsteking (loopoor)Middenoorontsteking is een vervelende infectieziekte. Een kindje met Middenoorontsteking heeft vaak erge pijn aan dit oo…

Abces: oorzaken, symptomen en behandeling van abcessenAbces: oorzaken, symptomen en behandeling van abcessenEen abces is een holte gevuld met pus. Een abces bevat witte bloedcellen, dood weefsel en bacteriën. In principe kan een…
Halitose: Slechte adem (stinkende ademgeur)Halitose: Slechte adem (stinkende ademgeur)Een ademgeur is de geur van de lucht die de patiënt uitademt uit de mond. Een slechte adem is het gevolg van een slechte…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 30 januari 2017
  • Campylobacter infection - including symptoms, treatment and prevention, http://www.sahealth.sa.gov.au/wps/wcm/connect/public+content/sa+health+internet/health+topics/health+conditions+prevention+and+treatment/infectious+diseases/campylobacter+infection
  • Campylobacter infection, http://healthywa.wa.gov.au/Articles/A_E/Campylobacter-infection
  • Campylobacter infection, https://medlineplus.gov/ency/article/000224.htm
  • Campylobacter, https://www.cdc.gov/foodsafety/diseases/campylobacter/
  • LCI-richtlijn Campylobacter-infecties, http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Professioneel_Praktisch/Richtlijnen/Infectieziekten/LCI_richtlijnen/LCI_richtlijn_Campylobacter_infecties
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 12-03-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.