Verzwakt immuunsysteem: Oorzaken van zwak afweersysteem

Verzwakt immuunsysteem: Oorzaken van zwak afweersysteem Het immuunsysteem (afweersysteem) beschermt het lichaam tegen ziekten en infecties dankzij een complex netwerk van cellen en organen. Sommige delen van het immuunsysteem, waaronder uw huid en slijmvliezen, proberen hard om infecties buiten te houden. Maar als een virus, parasiet of bacterie het lichaam binnendringt, zal het immuunsysteem terugvechten met witte bloedcellen. Om zijn vitale beschermende, genezende functies uit te voeren, moet het immuunsysteem sterk zijn. Bij patiënten bij wie het afweersysteem verzwakt is, ontstaat sneller een ziekte. Bovendien is er voor deze patiënten over het algemeen meer tijd nodig om te herstellen van een ziekte. Ook andere symptomen treden mogelijk op bij patiënten met een verminderde weerstand. Een gezonde levensstijl en enkele andere zelfzorgmaatregelen verhogen de weerstand.

Aandoeningen en zwak afweersysteem

Het immuunsysteem is een groep mechanismen die samenwerken, maar sommige ziekten verzwakken dit proces.

Angst en stress

Naast fysieke symptomen van angst en stress, is ook een verminderde weerstand een mogelijk symptoom van angst en stress. Door deze psychische problemen komen namelijk hormonen vrij die het immuunsysteem doen verzwakken.

Asplenie (afwezige milt) of hyposplenie (slecht werkende milt)

Patiënten met asplenie (afwezige miltfunctie) of hyposplenie (verminderde miltfunctie) hebben een verhoogd risico op infecties. Vooral bij patiënten zonder miltfunctie is het infectierisico ernstig verhoogd. Een afwezige of slecht werkende milt ontstaat bij de geboorte of is later in het leven opgetreden, bijvoorbeeld na een splenectomie (chirurgische verwijdering van de milt).

Ernstige gecombineerde immuunstoornis

Bij deze aangeboren aandoening lopen kinderen constant het gevaar voor infecties door bacteriën, virussen en schimmels. Kinderen met deze immuunaandoening missen belangrijke witte bloedcellen. Onbehandeld is deze ziekte dodelijk.

Hiv

Hiv (humaan immunodeficiëntievirus) is een virus dat CD4-cellen aanvalt die het lichaam helpen infecties te bestrijden. Hierdoor wordt een patiënt kwetsbaarder voor andere infecties en ziekten. De verspreiding van het virus gebeurt door contact met bepaalde lichaamsvloeistoffen van een patiënt met hiv, meestal tijdens onbeschermde seks (seks zonder condoom), of door het delen van injectiemateriaal. Onbehandeld leidt hiv tot de ziekte aids (verworven immunodeficiëntiesyndroom).

Hormonale en metabole stoornissen

Verschillende hormonale en metabole stoornissen kunnen ook leiden tot immuundeficiëntie, waaronder bloedarmoede, een te traag werkende schildklier, diabetes mellitus (suikerziekte) en hypoglykemie (een lage bloedsuikerspiegel).

Kanker

Diverse soorten kanker leiden mogelijk tot immuunsuppressie (zwakker afweersysteem), en dan vooral beenmergkanker en kanker van de bloedcellen (leukemie, lymfoom, multipel myeloom).

Ondervoeding

Ondervoeding resulteert uit het eten van een voeding waarbij één of meer voedingsstoffen niet voldoende zijn, zodat de voeding gezondheidsproblemen veroorzaakt. Hierbij is er een onvoldoende inname inzake de calorieën, eiwitten, koolhydraten, vitaminen en/of mineralen. Als ondervoeding optreedt tijdens de zwangerschap of vóór de leeftijd van twee jaar, leidt dit tot permanente problemen met lichamelijke en geestelijke ontwikkeling. De symptomen van ondervoeding zijn afhankelijk van welk micronutriënt ontbreekt. Mogelijk kampt de patiënt met onder andere een opgezwollen buik, een te trage hartslag, een lage bloeddruk, dof, dun, broos haar of haaruitval, bleekheid, huidafwijkingen, een slechte wondgenezing, mondproblemen, nagelafwijkingen, een ontwikkelingsachterstand, geheugenverlies, droge ogen, skeletafwijkingen of spieratrofie (verlies van spieren, vooral in de billen en dijen). Mensen met ondervoeding krijgen ook vaak infecties en hebben het vaak koud.

Wonden

Brandwonden en gewone wonden zorgen ervoor dat ziekteverwekkers meteen het lichaam kunnen binnendringen, waardoor de weerstand lager is.

Omgevingsfactoren en verzwakt immuunsysteem

Ook enkele slechte gewoonten of omgevingsfactoren leiden tot een verzwakt immuunsysteem.

Antibacteriële handgel en zeep

Antibacteriële was- en reinigingsmiddelen maken het afweersysteem zwakker. Wanneer de omgevingsbacteriën namelijk gedood worden, is het immuunsysteem het niet meer zo alert is op deze indringers. Wanneer kinderen in vuil spelen, herkent het afweersysteem deze micro-organismen en blijft het actief. Zo verhoogt de weerstand, en zijn ze bestand tegen veel voorkomende ziekten en infecties.

Een verzwakt immuunsysteem resulteert mogelijk uit medicatiegebruik / Bron: Stevepb, PixabayEen verzwakt immuunsysteem resulteert mogelijk uit medicatiegebruik / Bron: Stevepb, Pixabay

Bepaalde medicijnen

Het gebruik van bepaalde medicijnen verlaagt tijdelijk de weerstand. Patiënten die een kankerbehandeling ondergaan, zoals radiotherapie en chemotherapie, zijn meer vatbaar voor een infectie. Dit geldt ook voor immunosuppressiva, medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken. De arts zet deze medicijnen in voor de behandeling van auto-immuunziekten zoals lupus en reumatoïde artritis. Verder treedt een tijdelijk verworven immuundeficiëntie ook op bij mensen na orgaantransplantatie die medicijnen gebruiken om orgaanafstoting te voorkomen. Bovendien is het gebruik van ziektemodificerende antireumatische geneesmiddelen (disease-modifying antirheumatic drugs, DMARD’s) voor het behandelen van een chronische gewrichtsontsteking, geassocieerd met een slechter werkend afweersysteem. Tot slot is drugsmisbruik gekoppeld aan een verminderde afweer.

Beroep

Mensen die tewerkgesteld zijn in scholen en de kinderopvang, krijgen vaker te maken met actieve ziekteverwekkers waardoor ze een verzwakt immuunsysteem hebben.

Leeftijd

Bij baby’s werkt het afweersysteem nog niet zo goed. Ook ouderen hebben van nature een verminderde weerstand.

Onvoldoende slaap

Tijdens de slaap herstelt het lichaam schade aan spieren en weefsel. Een slaapgebrek leidt daarom sneller tot gezondheidsproblemen.

Overmatige beweging

Het is belangrijk om krachtig en veel te bewegen, maar overmatig bewegen leidt tot spierschade. Het lichaam heeft energie en tijd nodig om deze schade te herstellen. Omdat het immuunsysteem bezig is met het herstel van overbelaste spieren, komt de bescherming van het lichaam in het gedrang. Dit zorgt ervoor dat mensen meer vatbaar zijn voor een verkoudheid of andere infecties.

Roken

Roken leidt mogelijk tot tal van gezondheidsproblemen zoals onder andere aandoeningen aan of problemen met het hart, de bloedvaten, de ogen, de hersenen en de huid, kanker, een verminderde afweer en een slechtere mentale gezondheid.

Alcoholmisbruik leidt tot een verminderde weerstand / Bron: Jarmoluk, PixabayAlcoholmisbruik leidt tot een verminderde weerstand / Bron: Jarmoluk, Pixabay

Slechte voeding

Elk lichaamsdeel dus ook het afweersysteem heeft nood aan een gezonde, evenwichtige voeding. Wanneer mensen bewerkt voedsel eten dat vol zit met vet, suiker en zout, of wanneer ze overmatig veel alcohol drinken, krijgt het immuunsysteem niet de voedingsstoffen die het nodig heeft om goed werk te verrichten. Meer kruisbloemige groenten eten is belangrijk om het immuunsysteem te stimuleren. Mensen die niet via de voeding voldoende vitaminen en mineralen opnemen, nemen best vitaminesupplementen. Tot slot moeten mensen het alcoholgebruik beperken.

Symptomen van verminderde afweer

Mensen met een zwak immuunsysteem lijden vaker aan volgende symptomen:

Regelmatig de handen wassen is belangrijk / Bron: Gentle07, PixabayRegelmatig de handen wassen is belangrijk / Bron: Gentle07, Pixabay

Tips om weerstand te versterken

Enkele tips verstevigen de werking van het immuunsysteem:
  • een gezond gewicht behouden
  • een gezonde en gevarieerde voeding met veel fruit en groenten eten
  • maatregelen treffen om een infectie te voorkomen, zoals regelmatig de handen wassen (goede handhygiëne) en vlees grondig koken
  • mensen vermijden die ziek zijn (en zeker nauw contact)
  • met mate alcohol drinken
  • niet roken
  • regelmatig huishoudelijke voorwerpen desinfecteren
  • regelmatig probiotica nemen
  • regelmatig sporten
  • stress minimaliseren
  • supplementen nemen bij vitaminetekorten (steeds in overleg met en opvolging van de arts)
  • vaccinatieadviezen van de arts opvolgen
  • voldoende slapen
© 2019 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De werking van het immuunsysteemDe werking van het immuunsysteemEen optimale werking van ons immuunsysteem is essentieel voor behoud van een goede gezondheid. Het beschermt tegen aller…
Immuunsysteem versterken: Met dit dieet kom je op krachtenImmuunsysteem versterken: Met dit dieet kom je op krachtenAltijd ziek, zwak of misselijk? Wanneer je dikwijls moe bent, vaak ziek bent of last hebt van terugkerende infecties is…
AHCC: gebruik ter ondersteuning van het immuunsysteemAHCC: gebruik ter ondersteuning van het immuunsysteemAHCC is een supplement dat gewonnen wordt uit de shiitake (Lentinula edodes). De samenstelling van AHCC maakt dat het in…
Aften in de mond: oorzaken, behandeling, tips & middeltjesAften in de mond: oorzaken, behandeling, tips & middeltjesHeb je vaak last van een afte in je mond? Dan bestaat de kans dat je immuunsysteem verzwakt is. Een verminderde weerstan…

Delirium tremens: Ernstige symptomen door ontwenning alcoholDelirium tremens: Ernstige symptomen door ontwenning alcoholAlcoholmisbruik leidt tot veel beperkingen in het sociale leven en tot gezondheidsproblemen. Meer dan de helft van de pa…
Pijn in de bovenbuik: Oorzaken van bovenbuikpijnPijn in de bovenbuik: Oorzaken van bovenbuikpijnIn de bovenbuik bevinden zich de bovenste darmen, de galblaas, de lever en de alvleesklier. Diverse aandoeningen zijn ve…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 22 oktober 2019:
  • HIV / AIDS, https://www.uspharmacist.com/article/hiv-aids
  • What Are HIV and AIDS?, https://www.hiv.gov/hiv-basics/overview/about-hiv-and-aids/what-are-hiv-and-aids
  • Geraadpleegd op 20 oktober 2019:
  • 16 Symptoms of Immune System Problems, https://www.webmd.com/cold-and-flu/immune-system-disorders#1
  • 6 Warning Signs of a Weakened Immune System, https://businessmirror.com.ph/2019/02/14/6-warning-signs-of-a-weakened-immune-system/
  • 7 Signs You Have A Weak Immune System, https://sovereignsilver.com/2018/07/03/7-signs-you-have-a-weakened-immune-system/
  • Anxiety Can Weaken Your Immune System, https://www.bustle.com/p/can-stress-cause-physical-illness-this-is-how-anxiety-affects-your-immune-system-7524590
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • How to boost your immune system, https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/how-to-boost-your-immune-system
  • How to stay healthy with a weak immune system, https://www.medicalnewstoday.com/articles/324930.php
  • Immune System Disorders, https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentID=123&ContentTypeID=134
  • Risicogroepen, https://www.zorgvoorbeter.nl/hygiene/wat-is-het/risicogroepen
  • Afbeelding bron 1: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Jarmoluk, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Gentle07, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 23-03-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 16
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.