Chronische stress: Symptomen & behandeling langdurige stress

Sommige vormen van stress kunnen positief zijn. Kortdurende stress zorgt ervoor dat het lichaam adrenaline aanmaakt, wat kan helpen bij het uitvoeren van taken en projecten, en zelfs de prestaties en probleemoplossend vermogen kan verbeteren. Echter, langdurige of extreme stress (chronische stress) heeft aanzienlijke gevolgen voor de gezondheid. Het kan een negatieve impact hebben op het immuunsysteem, het cardiovasculaire systeem (hart en bloedvaten), het neuro-endocriene systeem en het centrale zenuwstelsel. Bovendien kan langdurige stress ernstige emotionele gevolgen hebben. Gelukkig zijn er verschillende strategieën om aanhoudende stress te verminderen.

• Oorzaken van langdurige stress
• Symptomen van chronische stress
• Fysieke symptomen
• Mentale en psychische symptomen
• Behandeling van aanhoudende stress
• Grenzen stellen
• Lichaamsbeweging
• Mindfulness beoefenen
• Ondersteuning zoeken
• Slaap verbeteren
• Contact met arts bij aanhoudende stress

Oorzaken van langdurige stress

Chronische stress ontstaat vaak als reactie op dagelijkse stressoren die mensen negeren of niet goed onder controle hebben. Blootstelling aan traumatische gebeurtenissen kan ook bijdragen aan langdurige stress. Voorbeelden van situaties die kunnen leiden tot chronische stress zijn onder andere:

• Werkdruk en stressvolle banen
• Financiële problemen
• Uitdagende of conflictueuze relaties
• Verlies van een dierbare
• Gezondheidsproblemen
• Veranderingen in de levensomstandigheden
• Verhuizen of andere grote veranderingen in het leven

Langdurige stress legt een zware druk op het lichaam en kan sneller leiden tot zowel fysieke als mentale symptomen.

Symptomen van chronische stress

Hoewel veel mensen korte episodes van stress kunnen overwinnen, kan chronische stress langdurig en uitputtend zijn. Deze voortdurende stress is zowel psychologisch als fysiek belastend en kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen. Enkele veelvoorkomende symptomen van chronische stress zijn:

Fysieke symptomen

Chronische stress kan een breed scala aan fysieke symptomen veroorzaken, waaronder:

• Auto-immuunziekten
• Buikpijn
• Hartziekten
• Hoge bloeddruk
• Verminderde seksueel verlangen
• Verzwakt immuunsysteem
• Frequente infecties of ziekten
• Hoofdpijn
• Huidirritatie / Huidproblemen door stress
• Luchtweginfecties
• Middelenmisbruik: Chronische stress kan bijdragen aan een verhoogd risico op verslavend gedrag, zoals alcohol en drugs.
• Rugpijn
• Seksuele disfunctie
• Slapeloosheid en andere slaapproblemen
• Spierpijn
• Spijsverteringsproblemen
• Diabetes mellitus (suikerziekte)
• Veranderingen in eetlust
• Vermoeidheid
• Obesitas (zwaarlijvigheid)

Mentale en psychische symptomen

Langdurige stress kan ook mentale en psychische problemen veroorzaken, zoals:

• Angst
• Concentratieproblemen
• Burn-out
• Depressie
• Negatief zelfbeeld
• Gevoel van verlies van controle
• Hulpeloosheid
• Nervositeit
• Posttraumatische stressstoornis (PTSS)
• Prikkelbaarheid (soms extreem)
• Schizofrenie (met symptomen zoals waanideeën en hallucinaties)
• Snelle, ongeorganiseerde gedachten

Behandeling van aanhoudende stress

Veel mensen die langdurige stress ervaren, proberen hun levensstijl en gedrag aan te passen om stress te verminderen en toekomstige gezondheidsproblemen te voorkomen. Het herkennen en aanpassen van stressveroorzakende gedragingen is cruciaal, hoewel dit soms een uitdaging kan zijn.

Grenzen stellen

Het is nuttig om een lijst op te stellen van projecten en verplichtingen die stress veroorzaken. Identificeer de taken die essentieel zijn en beperk activiteiten die niet noodzakelijk zijn. Bespreek werkgerelateerde projecten met je leidinggevende om prioriteiten en de beste aanpak te bepalen. Voor sociale verplichtingen, zoals vrijwilligerswerk, is het belangrijk om te communiceren dat je momenteel niet kunt voldoen aan deze verplichtingen en eventueel om hulp te vragen om de taken af te ronden. Het is essentieel om geen nieuwe verplichtingen aan te nemen totdat je het gevoel hebt dat je de huidige stress onder controle hebt. Grenzen stellen aan niet-essentiële verplichtingen kan helpen om chronische stress te verlichten.

Lichaamsbeweging

Dagelijkse lichaamsbeweging, zoals wandelen, is een effectieve manier om stress te beheersen. Lichaamsbeweging verhoogt de productie van endorfines, die stemmingsverbeterend en stressverlagend werken. Dit kan helpen bij het verlichten van milde depressie en angst.

Mindfulness beoefenen

Mindfulness-technieken, zoals ademhalingsoefeningen en meditatie, helpen om bewustzijn van het lichaam en de omgeving te creëren. Deze technieken kunnen stress, angst en depressieve gevoelens verminderen.

Ondersteuning zoeken

Praat met vrienden of familie over je problemen. Het delen van je zorgen kan de last verlichten en je kunt mogelijk waardevolle inzichten en advies ontvangen. Het is belangrijk om niet alleen te worstelen met stressvolle situaties.

Slaap verbeteren

Het is belangrijk om een consistent slaapschema aan te houden door elke avond op dezelfde tijd naar bed te gaan en minimaal zeven tot acht uur te slapen. Vermijd afleidingen zoals televisie, smartphones en computers in de slaapkamer om een goede nachtrust te bevorderen.

Contact met arts bij aanhoudende stress

Bij aanhoudend hoge stressniveaus, stress die dagelijkse activiteiten verstoort, middelenmisbruik of zelfmoordgedachten is het belangrijk om contact op te nemen met een professional in de geestelijke gezondheidszorg, zoals een psycholoog. Langdurige stress kan effectief worden behandeld met een combinatie van behandelingen, waaronder levensstijl- en gedragsveranderingen, psychotherapie (zoals cognitieve gedragstherapie), en indien nodig medicatie, zoals antidepressiva, anti-angstmedicijnen of kalmeringsmiddelen/slaapmiddelen. Een psycholoog kan helpen bij het overwinnen van obstakels en leren om stress effectief te beheren, evenals het identificeren van gedrag en situaties die bijdragen aan een constant hoog stressniveau.

Lees verder

• Stress: Symptomen, gevolgen en tips bij gestrest zijn
• Fysieke symptomen van stress en angst
• Oogproblemen bij stress (oogstress): Oorzaken van symptomen
• Huidproblemen door gebruik van cosmeticaproducten
• Hartproblemen door stress: Oorzaken en reacties van lichaam