Oogproblemen bij stress (oogstress): Oorzaken van symptomen

Iedereen krijgt in het drukke leven wel eens te maken met stress. Dit leidt tot tal van gezondheidsproblemen, waaronder ook soms oogaandoeningen. Oogstress wordt gebruikt om vele symptomen te beschrijven die mogelijk veroorzaakt zijn door stress of zelfs alleen maar overbelasting van de ogen. Enkele van de symptomen die mogelijk optreden door stress zijn een wazig gezichtsvermogen, hoofdpijn, duizeligheid en droge, jeukende ogen. De meeste oogproblemen veroorzaakt door stress zijn tijdelijk en verdwijnen vanzelf als de stressniveaus verlaagd zijn. Bij aanhoudende oogklachten is het echter raadzaam om een oogarts te raadplegen.

• Oorzaken van stressgerelateerde oogproblemen
• Vecht- of vluchtreactie
• Effect op ogen
• Droge ogen en stress
• Migraine
• Trillende oogleden en oogstress
• Centrale sereuze choroïdopathie
• Andere symptomen aan ogen door stress
• Behandeling van oogstress

Oorzaken van stressgerelateerde oogproblemen

Vecht- of vluchtreactie

Wanneer een persoon angstig, bang of gestrest is, is het instinct van het lichaam om over te gaan naar de 'vecht- of vluchtreactie' (fight or flight). Het lichaam produceert dan hormonen zoals adrenaline die de hartslag versnellen. Er gaat bovendien meer bloed naar essentiële functies, zoals de interne organen, en minder bloed naar de ledematen. Het lichaam onderneemt deze acties om zichzelf te beschermen. De hersenen detecteren een bedreiging wanneer een persoon zich zorgen maakt over iets, dus het antwoord is om zich voor te bereiden op het bestrijden van de dreiging of ervoor weg te rennen. Hoewel dit een geweldig antwoord is op fysiek gevaar, zoals een indringer in huis of een gevaarlijk dier, is het niet nuttig voor de meeste problemen die stress veroorzaken, zoals een ruzie met de partner of een groot project op het werk. Hoewel de reactie van de hersenen op stress niet helpt bij niet-fysieke problemen, gebeurt het nog steeds.

Effect op ogen

Wanneer de persoon in de vecht- of vluchtreactie komt, zorgen de hersenen ervoor dat de pupillen uitzetten. De ogen krijgen dan meer licht binnen, zodat ze potentiële bedreigingen duidelijker kunnen zien. Bij langdurige stress maakt de constante verwijding de persoon echter gevoelig voor licht en belast dit de ogen. Bij erge spanning en stress ontstaat bovendien spanning in en rond de ogen, wat spiertrekkingen en pijn veroorzaakt.

Droge ogen en stress

Het langdurig gebruik van de ogen voor een intense activiteit, zoals werken op een computer, videogames spelen of vele uren rijden, zorgt er voor dat mensen minder vaak met de ogen gaan knipperen. Dit resulteert uiteindelijk in droge ogen. Vermoeidheid van de ogen en droge ogen veroorzaakt door stress leiden ook tot een wazig zicht. Het goede nieuws is dat deze symptomen vaak tijdelijk zijn en verdwijnen de oogproblemen als de ogen voldoende rust krijgen. Het is dus belangrijk dat patiënten luisteren naar de signalen van vermoeidheid.

Migraine

Stress is een risicofactor voor migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn). Wazig zien of een overgevoeligheid van licht zijn twee veel voorkomende symptomen van dit type hoofdpijn.

Trillende oogleden en oogstress

Trillende oogleden zijn vaak het gevolg van stress. Sommige spasmen duren seconden, terwijl anderen uren of dagen aanhouden. De trillingen ontwikkelen zich meestal in het onderste ooglid, maar soms komen de trillingen ook voor in zowel de bovenste als de onderste oogleden. Wanneer een patiënt kampt met ernstige trillende oogleden die langer dan een paar dagen aanhouden of een gesloten ooglid door de trillingen, wijst dit mogelijk op neurologische schade. Meestal is het trillen van het ooglid veroorzaakt door stress echter onschadelijk en veroorzaakt het geen problemen met het gezichtsvermogen. Blijven de spiertrekkingen echter aanwezig, dan is het verstandig om een arts te raadplegen.

Centrale sereuze choroïdopathie

Een ernstigere oogaandoening veroorzaakt door stress is centrale sereuze choroïdopathie. Deze ziekte veroorzaakt vochtophopingen in het netvlies die uiteindelijk kunnen gaan lekken in een gebied onder het netvlies (choroidea = vaatvlies). De vochtophoping tast het deel van het oog aan dat informatie van het gezichtsvermogen naar de hersenen stuurt. De symptomen bestaan uit vervormde lijnen zien, objecten zien die ver weg lijken en een wazige plek in het midden van het gezichtsveld. Niemand weet de exacte oorzaak van sereuze choroidopathie anno oktober 2020, maar stress is een grote risicofactor. Patiënten die deze aandoening ontwikkelen, zijn meestal patiënten met een hoge stressniveaus, type A-persoonlijkheden en mannen van twintig tot vijftig jaar oud. De oogarts diagnosticeert de oogaandoening via een uitgebreid oogonderzoek. Meestal verdwijnen de symptomen binnen enkele maanden vanzelf, zonder blijvend verlies van het gezichtsvermogen. In ernstige gevallen zet de oogarts lasertherapie in om de lekkende bloedvaten te dichten.

Andere symptomen aan ogen door stress

Ook krijgt een patiënt die veel stress ervaart, mogelijk te maken met andere ooggerelateerde symptomen:

• floaters: Floaters zijn kleine vlekjes die over het gezichtsveld zwemmen.
• gevoeligheid voor licht: Sommige patiënten ontwikkelen fotofobie, een overgevoeligheid voor licht. De patiënt heeft oogpijn en hoofdpijn wanneer hij kijkt naar fel licht.
• tunnelvisie: De patiënt verliest een deel van het perifere zicht (zicht aan de zijkant) en het heeft het gevoel dat hij alleen recht voor zich uit kan kijken (omdat het zicht aan de zijkant verdwenen is).
• wazig zicht: Meestal is het wazig zicht mild wanneer dit het gevolg is van stress.
• zeer natte ogen: Ook natte ogen ontstaan mogelijk door stress. Dit hangt af van hoe het lichaam reageert op een moeilijke situatie.

Behandeling van oogstress

De sleutel tot het verlichten van oogaandoeningen die ontstaan als gevolg van stress, is om het stressniveau te verlagen. Praten met mensen, voldoende tijd voor zichzelf vrijmaken, lichaamsbeweging, een gezonde en evenwichtige voeding en meditatie- of yogalessen verlichten stress. Ook een lang en warm bad nemen en schrijven in een dagboek biedt vaak een verlichting van stressgerelateerde klachten. Deze tips hebben tevens andere voordelen, zoals het verlagen van de bloeddruk.

Lees verder

• Stress: Symptomen, gevolgen en tips bij gestrest zijn
• Vermoeide ogen (oogvermoeidheid): Symptomen en behandeling
• Chronische stress: Symptomen & behandeling langdurige stress
• Droge ogen syndroom: Symptomen & behandelingen van oogziekte
• Asthenopie: Vermoeide oogspieren met pijn en oogproblemen