Huidproblemen door gebruik van cosmeticaproducten

Cosmeticaproducten geven veel mensen een mooier uiterlijk waardoor ze zich beter voelen. Ze veroorzaken echter soms ook een geïrriteerde huid, een huiduitslag of een allergische reactie. De symptomen verschijnen soms direct na het toepassen of aanbrengen van een nieuw product, terwijl mensen soms probleemloos gebruik maken van een cosmeticaproduct en dan pas klachten ontwikkelen. Vaak is het voor een patiënt voldoende om te stoppen met het gebruik van het product dat de reactie veroorzaakt. Eventueel kan een huidarts testen op welke stof of stoffen de patiënt reageert zodat de patiënt ook andere producten met dit ingrediënt in, kan vermijden. Patiënten kiezen tot slot het beste steeds voor cosmeticaproducten met de minste ingrediënten in om de kans op het krijgen van huidproblemen te verminderen.

• Acne (puistjes) door cosmetica
• Allergie voor haarverfmiddelen
• Allergie voor zonnebrandmiddelen
• Allergische contactdermatitis
• Oorzaken
• Symptomen
• Behandeling
• Irriterende contactdermatitis
• Oorzaken
• Symptomen
• Behandeling

Acne (puistjes) door cosmetica

Sommige cosmetica, zoals fond de teint en vochtinbrengende crème die langdurig op de huid achterblijft, veroorzaakt sneller comedonen (mee-eters of witkopjes) en ontstoken puistjes op de huid. Bij patiënten met door cosmetica veroorzaakte puistjes gebeurt de behandeling op dezelfde manier als met gewone puistjes. De patiënt gebruikt geschikte crèmes/gels met of zonder via de mond ingenomen medicatie, afhankelijk van de ernst. Patiënten moeten bij voorkeur stoppen met het gebruik van cosmetica tot de huid verbetert. Het gebruik van olievrije of cosmetica met een laag oliegehalte is aanbevolen.

Allergie voor haarverfmiddelen

Sommige patiënten zijn allergisch voor een haarverf. Sommige patiënten zijn in staat om hun haar in eerste instantie probleemloos te verven, maar kunnen plotseling een allergie voor de verfstof (kleurstof) krijgen na het herhaaldelijk verven van haar. Het gezicht, de oren en de nek zijn het vaakst aangetast. De stof die vaak een allergie voor haarkleurmiddelen veroorzaakt, is parafenyleendiamine (PPD). Dit is te vinden in bijna alle merken permanente haarkleurmiddelen. Patiënten die allergisch zijn voor PPD-haarkleurmiddelen moeten alle synthetische en chemische haarkleurmiddelen vermijden. Henna plantaardige kleurstof of metaalpigmentkleurstoffen vormen een alternatief voor patiënten met een allergie voor haarkleurmiddelen.

Allergie voor zonnebrandmiddelen

Zonnebrandmiddelen beschermen onze huid tegen schade door de zon. Deze veroorzaken echter soms ook huidproblemen. Zonnebrandmiddelen zijn ook verwerkt in tal van cosmetische producten, zoals lippenstift en gezichtsverzorgingsmiddelen. Zonnebrandmiddelen kunnen irriterende contactdermatitis (huidontsteking door blootstelling aan stoffen), allergische contactdermatitis en ook fotoallergische contactdermatitis veroorzaken. Fotoallergische dermatitis verschilt van allergische contactdermatitis, aangezien de huiduitslag pas optreedt nadat de huid in directe blootstelling komt met de combinatie van de allergische stof en zonlicht. Alle chemische zonnebrandmiddelen veroorzaken mogelijk fotoallergische dermatitis. Minerale zonnebrandcrème, zoals titaandioxide, veroorzaakt dit probleem niet. Vermoedt de patiënt dat hij lijdt aan een zonnebrandallergie, dan is het belangrijk om een dermatoloog te raadplegen voor een huidplaktest. Hij geeft dan na de test advies over het type zonnebrandcrème dat wel veilig is voor de patiënt.

Allergische contactdermatitis

Oorzaken

Allergische contactdermatitis komt minder vaak voor dan irriterende contactdermatitis. Het is vaak moeilijk om een allergie te onderscheiden van een irriterende contactdermatitis door het uiterlijk van de uitslag alleen. Ingrediënten voor cosmetica die leiden tot een huidallergie, zijn onder meer geuren, conserveermiddelen en zonnefilters.

Symptomen

De patiënt ervaart aanvankelijk mogelijk geen probleem met de cosmeticaproducten. Een allergische reactie verschijnt soms pas nadat de patiënt meermaals is blootgesteld aan een uitlokkende stof. Symptomen van een cosmetica-allergie zijn jeuk, roodheid, zwelling of blaarvorming op de aangetaste huid. Een secundaire verspreiding buiten de getroffen site is ook mogelijk. Dezelfde reactie keert mogelijk terug als de patiënt een ander product gebruikt dat dezelfde ingrediënten bevat.

Behandeling

De patiënt vraagt advies van de arts. Meestal moet hij onmiddellijk stoppen met het aanbrengen van alle cosmetica op de aangetaste huid of ergens anders. De arts schrijft topische (op de huid aangebrachte) of in ernstige gevallen orale (via de mond ingenomen) corticosteroïden (sterke ontstekingsremmende medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken) voor om de huidontsteking te verminderen. Orale antihistaminica verminderen de jeuk. Verder zijn huidplaktesten nodig wanneer de huiduitslag verdwijnt om de oorzaak van de allergie te achterhalen. Bij een huidplaktest is het mogelijk om de exacte stof te identificeren waarvoor de patiënt allergisch is. Tijdens de test plakt de arts stukjes tape 48 uur lang op de rug. De patiënt keert terug naar de dermatoloog na 72 uur en/of één week later om te bepalen of er een allergische testreactie is. De patiënt wordt getest op speciaal geprepareerd materiaal en ook op de eigen cosmetische producten. Na het onderzoek krijgt de patiënt voldoende advies krijgen over welke stof hij in de toekomst moet vermijden.

Irriterende contactdermatitis

Irriterende contactdermatitis is de meest voorkomende huidaandoening die optreedt na het gebruik van cosmetica.

Oorzaken

Soorten cosmetica die irriterende contactdermatitis veroorzaken, zijn onder andere:

• anti-rimpelcrèmes en serums
• gezichtsreinigers: Deze bevatten vaak chemicaliën voor het reinigen van de gezichtshuid.
• tonic-gezichtsreinigers en huidbeschermers: Deze middelen bevatten alcohol of zuren, zoals alfa-hydroxyzuur (AHA). Sommige patiënten ervaren huidproblemen na het gebruik van deze producten.

Het overmatig of onjuist gebruik van deze huidverzorgingsproducten en -procedures veroorzaakt huidirritatie, vooral bij patiënten met een gevoelige huid of onderliggende huidaandoeningen.

Symptomen

De patiënt ervaart een brandend of stekend gevoel na het aanbrengen van de cosmetica op de huid. In ernstige gevallen kampt de patiënt met jeuk, roodheid, zwelling en schilfering van de huid.

Behandeling

De patiënt stopt onmiddellijk met het gebruik van alle cosmetische producten op de aangetaste huid. Het is verstandig om een arts te raadplegen en niet te luisteren naar adviezen van anderen zoals schoonheidsspecialisten of niet-gekwalificeerde personen. De arts schrijft een neutrale gezichtsreiniger en een milde corticosteroïden in de vorm van crème of een zalf. Nadat de uitslag hersteld is, voert de arts op een later tijdstip een huidplaktest uit om een allergie voor de cosmetica uit te sluiten. De patiënt krijgt tot slot het advies om de juiste cosmetica te gebruiken.

Lees verder

• Allergische contactdermatitis: Huidontsteking door allergeen
• Allergie voor zonnebrandmiddelen: Rode, jeukende huiduitslag
• Allergieën en allergische reactie: Contact met allergenen
• Contactdermatitis (allergisch eczeem): Huidaandoening
• Gevoelige huid (huidgevoeligheid): Oorzaken en behandeling