Huidproblemen door gebruik van cosmeticaproducten

Cosmeticaproducten dragen voor veel mensen bij aan een verbeterd uiterlijk, wat vaak leidt tot een beter zelfbeeld. Helaas kunnen ze soms ook een geïrriteerde huid, huiduitslag of allergische reacties veroorzaken. Deze reacties kunnen onmiddellijk na het gebruik van een nieuw product optreden, maar soms ontwikkelen klachten zich pas na langdurig gebruik. Het is meestal voldoende om te stoppen met het product dat de reactie heeft veroorzaakt, maar in sommige gevallen kan het nodig zijn om een dermatoloog te raadplegen. Een dermatoloog kan testen welke stof de reactie heeft veroorzaakt, zodat de patiënt andere producten met dezelfde stof kan vermijden. Om de kans op huidproblemen te minimaliseren, kiezen patiënten het beste voor cosmeticaproducten met zo min mogelijk ingrediënten.

• Acne (puistjes) door cosmetica
• Allergie voor haarverfmiddelen
• Allergie voor zonnebrandmiddelen
• Allergische contactdermatitis
• Epidemiologie en oorzaken
• Symptomen en alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Irriterende contactdermatitis
• Epidemiologie en oorzaken
• Symptomen en alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Preventie van huidproblemen door cosmetica

Acne (puistjes) door cosmetica

Bepaalde cosmetica, zoals foundation en vochtinbrengende crèmes, die langdurig op de huid blijven zitten, kunnen leiden tot comedonen (mee-eters of witkopjes) en ontstoken puistjes. De behandeling van door cosmetica veroorzaakte puistjes is vergelijkbaar met de behandeling van gewone acne. Afhankelijk van de ernst worden crèmes/gels of orale medicatie gebruikt. Het is raadzaam tijdelijk te stoppen met het gebruik van cosmetica totdat de huid verbetert. Het gebruik van olievrije of cosmetica met een laag oliegehalte wordt aanbevolen.

Allergie voor haarverfmiddelen

Sommige mensen ontwikkelen een allergie voor haarverf. Zelfs als iemand aanvankelijk probleemloos zijn haar kan verven, kan er plotseling een allergie ontstaan na herhaaldelijk gebruik. Vooral het gezicht, de oren en de nek worden vaak aangetast. De stof parafenyleendiamine (PPD), die in bijna alle permanente haarkleurmiddelen voorkomt, is een veelvoorkomende oorzaak van deze allergie. Patiënten met een PPD-allergie moeten alle synthetische en chemische haarkleurmiddelen vermijden. Henna of metaalpigmentkleurstoffen zijn veilige alternatieven.

Allergie voor zonnebrandmiddelen

Zonnebrandmiddelen beschermen de huid tegen de schadelijke effecten van de zon, maar kunnen soms huidproblemen veroorzaken. Deze middelen zitten ook in veel cosmetische producten zoals lippenstift en gezichtsverzorgingsmiddelen. Zonnebrandmiddelen kunnen irriterende contactdermatitis (huidontsteking door blootstelling aan stoffen), allergische contactdermatitis en fotoallergische contactdermatitis veroorzaken. Bij fotoallergische dermatitis ontstaat de huiduitslag pas wanneer de huid in contact komt met zowel de allergene stof als zonlicht. Chemische zonnebrandmiddelen kunnen dit probleem veroorzaken, terwijl minerale zonnebrandcrème met titaandioxide deze reacties niet uitlokt. Patiënten die een zonnebrandallergie vermoeden, moeten een dermatoloog raadplegen voor een huidplaktest, waarna de arts een veilig zonnebrandproduct kan aanbevelen.

Allergische contactdermatitis

Epidemiologie en oorzaken

Allergische contactdermatitis komt minder vaak voor dan irriterende contactdermatitis en kan moeilijk te onderscheiden zijn door het uiterlijk van de uitslag. Ingrediënten in cosmetica die allergieën kunnen veroorzaken zijn onder andere geuren, conserveermiddelen en zonnefilters.

Symptomen en alarmsymptomen

Aanvankelijk kunnen patiënten zonder problemen cosmetica gebruiken, maar een allergische reactie kan pas na herhaald gebruik van een uitlokkende stof optreden. Symptomen zijn jeuk, roodheid, zwelling of blaarvorming op de huid. De reactie kan zich ook buiten het oorspronkelijke contactgebied verspreiden.

Diagnose en onderzoeken

Bij vermoeden van allergische contactdermatitis is het belangrijk een arts te raadplegen. Na het verdwijnen van de uitslag kan de arts huidplaktesten uitvoeren om de exacte oorzaak van de allergie te identificeren. De arts test hierbij zowel op standaard allergenen als op de eigen cosmetische producten van de patiënt.

Behandeling

De patiënt moet onmiddellijk stoppen met het gebruik van alle cosmetica op de aangetaste huid. De arts kan topische of in ernstige gevallen orale corticosteroïden voorschrijven om de huidontsteking te verminderen, evenals orale antihistaminica tegen de jeuk.

Irriterende contactdermatitis

Epidemiologie en oorzaken

Irriterende contactdermatitis is de meest voorkomende huidaandoening na het gebruik van cosmetica. Cosmetica die dit kunnen veroorzaken zijn onder andere anti-rimpelcrèmes, gezichtsreinigers met agressieve chemicaliën, en tonic-gezichtsreinigers of huidbeschermers met alcohol of zuren zoals alfa-hydroxyzuur (AHA). Onjuist of overmatig gebruik van deze producten verhoogt het risico, vooral bij patiënten met een gevoelige huid.

Symptomen en alarmsymptomen

Symptomen van irriterende contactdermatitis zijn een brandend of stekend gevoel na het aanbrengen van cosmetica. In ernstige gevallen kunnen jeuk, roodheid, zwelling en schilfering van de huid optreden.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose wordt meestal gesteld door de arts op basis van de symptomen en het gebruik van cosmetica. Een huidplaktest kan later uitgevoerd worden om allergieën uit te sluiten.

Behandeling

De behandeling bestaat uit het onmiddellijk stoppen met alle cosmetica. De arts kan een neutrale gezichtsreiniger en milde corticosteroïden voorschrijven. Na herstel kan een huidplaktest helpen om een eventuele allergie voor cosmetica uit te sluiten en de juiste producten te selecteren.

Preventie van huidproblemen door cosmetica

Preventieve maatregelen kunnen helpen om huidproblemen door cosmetica te voorkomen:

• Kies voor producten met weinig ingrediënten: Dit vermindert het risico op allergieën en irritaties.
• Vermijd agressieve chemische stoffen: Vooral als u een gevoelige huid hebt of al eerder huidproblemen hebt ervaren.
• Test nieuwe producten eerst op een klein huidoppervlak: Dit kan helpen om eventuele reacties vroegtijdig op te merken.
• Raadpleeg een dermatoloog bij aanhoudende huidproblemen: Dit is vooral belangrijk als u meerdere producten hebt geprobeerd zonder verbetering.

Anno september 2024 is er steeds meer aandacht voor het gebruik van veilige en hypoallergene producten in de cosmetica-industrie. Veel merken bieden nu specifieke lijnen aan voor mensen met een gevoelige huid of allergieën, wat het gemakkelijker maakt om producten te vinden die minder snel irritatie veroorzaken.

Lees verder

• Allergische contactdermatitis: Huidontsteking door allergeen
• Allergie voor zonnebrandmiddelen: Rode, jeukende huiduitslag
• Allergieën en allergische reactie: Contact met allergenen
• Contactdermatitis (allergisch eczeem): Huidaandoening
• Gevoelige huid (huidgevoeligheid): Oorzaken en behandeling