Voedingsvezels in onze voeding
Voedingsvezel is een belangrijk bestanddeel van goede voeding. Voedingsvezel is de verzamelnaam voor die delen van plantaardig voedsel die onverteerbaar zijn, maar onmisbaar voor de spijsvertering. Voedingsvezels zijn belangrijk voor een goede vertering van ons eten en ze houden onze darmen gezond.
Vezels zitten vooral in tarwe, volkoren graanproducten, peulvruchten, groenten en fruit. In onze voeding komen twee soorten voedingsvezels voor. De niet-oplosbare vezels en de oplosbare vezels.
Oplosbare vezels:
Deze vezels zijn vaak stroperig, waardoor de voedselbrei de verteringssnelheid vertraagt, een voorbeeld hiervan is pectine in appels. Doordat deze vezels water vasthouden, zorgen zij voor een zachte ontlasting. Fruitvezel is de beste bron van pectine. De oplosbare vezels zorgen ervoor dat de darmwand minder goed doorlaatbaar is. Van deze vezels is ook bekend dat ze een cholesterolverlagende werking hebben.
Oplosbare vezels komen voor in:
- havermeel, haverzemelen, noten en zaden.
- gedroogde erwten, bonen, linzen
- groenten
- appels, peren, aardbeien, bosbessen,
- lijnzaad
Niet oplosbare vezels:
Deze vezels worden niet verteerd in de dikke darm en zijn onveranderd in de ontlasting terug te vinden. De vezels werken in de darm als een soort spons doordat ze veel vocht opnemen. De ontlasting wordt hierdoor zachter en kan sneller in de richting van de endeldarm worden afgevoerd. Daarnaast zorgen de niet-oplosbare vezels voor een snellere verzadiging en vergroten ze het volume van de ontlasting. De cellulose en lignine erin zorgen door hun aanwezigheid in het maagdarm kanaal voor een waterbindend vermogen.
Onoplosbare vezels komen voor in:
- onbewerkte (hele/volkoren) granen
- volkorenbrood, gerst, couscous, bruine rijst, bulgur.
- tarwezemelen
- zaden
Het belang van vezels in de voeding:
Algemeen is bekend dat voedingsvezels de darmwerking verbeteren. In het darmkanaal zuigt de vezel als een spons water op en houdt dat ook vast. Daardoor blijft de ontlasting soepel en zacht en passeert ze het spijsverteringskanaal met gemak. Beide type voedingsvezels zijn hierbij van belang.
Er zijn nieuwe aanwijzingen dat vooral vezels uit granen en fruit beschermen tegen hart en vaatziekten en dat volkoren graanproducten het ontstaan van Diabetes Mellitus type 2 tegengaan. Ook is een vezelrijke voeding van belang voor het voorkomen van overgewicht.
Andere voordelen van voldoende voedingsvezels zijn:
- De hoeveelheid ontlasting neemt toe
- De ontlasting wordt zachter
- Het gevoel van ‘ vol' zitten verdwijnt
- Bij diarree is er meer kans op gebonden ontlasting
Sommige mensen krijgen last van klachten door het gebruik van voedingsvezels op de 1 of andere dag in te brengen in hun voeding. Dit komt omdat je lichaam niet gewend is aan een vezelrijke voeding. Het is daarom verstandig om het gebruik van vezels in de voeding geleidelijk te verhogen, en daarbij veel water te drinken. Want zoals al eerder werd vermeld, vezels nemen vocht op en bij onvoldoende vocht zal er alsnog klachten ontstaan.
Door het geleidelijk te verhogen, kan het lichaam eraan wennen en zal je de voordelen die het gebruik van vezelrijke voeding met zich meebrengen merken.