Diabetes en Sport
Een vraag die veel mensen met diabetes bezig houdt, kan je met diabetes gewoon sporten? In dit artikel wordt eerst kort besproken wat diabetes is, welke typen er zijn en wat de behandeling hiervan is. Vervolgens wordt besproken of diabetes cliënten extra rekening met hun bloedglucose tijdens of rondom het sporten moeten houden.
Wat is diabetes
Diabetes Mellitus wordt ook vaak suikerziekte genoemd. Het is een ziekte waarbij de suikers in het lichaamsbloed, ook wel glucose genoemd, niet worden afgebroken. Het hormoon insuline wordt niet aangemaakt of het lichaam reageert hier niet meer op, waardoor de glucose in het bloed opstapelt. Glucose komt in het lichaam door middel van het voedsel, hierin zitten koolhydraten en deze worden afgebroken tot glucose. Koolhydraten zitten in onze voeding, aardappelen, pasta, rijst, brood, jam, chocolade en suiker bevatten allemaal koolhydraten. De glucose in het lichaamsbloed moet worden afgebroken zodat het als energiebron kan gelden voor verschillende organen en lichaamscellen. Daarom wordt bij de behandeling van diabetes gezorgd dat insuline voldoende beschikbaar is voor het lichaam. Wanneer het afbreken van glucose niet gebeurd stapelt dit zich op in het bloed en kunnen er complicaties optreden als, oogaandoeningen, hart en vaatziekten, nieraandoeningen en voetproblemen.
Kort gezegd: in ons voedsel zitten grote suikers(koolhydraten), die worden in het lichaam afgebroken tot kleine suikers (glucose) en deze suikers zorgen voor energielevering van verschillende organen en lichaamscellen waardoor deze goed kunnen functioneren.
Verschillende type diabetes
Er zijn er ook nog twee verschillende typen diabetes, type 1 hierbij wordt er door het lichaam helemaal geen insuline aangemaakt. Bij type 2 wordt er weinig insuline aangemaakt maar reageert het lichaam hier niet meer op, het is hiervoor resistent geworden.
Type 1 is vaak al aanwezig bij jonge kinderen, omdat het lichaam helemaal geen insuline aanmaakt moet er gebruik gemaakt worden van insuline injecties. Meestal wordt er rond de 3 a 4 keer gespoten met insuline op een dag, voor de grote maaltijden en voor het slapen. Er zijn verschillende soorten insuline, snelwerkende, kortwerkende, middellangwerkende, langwerkende en gemengde insuline. Samen met de arts wordt per patiënt gekeken welke insuline het beste is. Doordat er insuline wordt gespoten moet er ook gekeken worden naar het voedingspatroon, er wordt gelet op de tijd waarop voedsel wordt ingenomen, wat en hoeveel het is. De insuline en het voedingspatroon worden nauwkeurig op elkaar ingesteld.
Diabetes type 2 ontstaat vaak op een latere leeftijd en gaat vaak samen met overgewicht. In de maatschappij van nu hebben steeds jongere mensen met overgewicht last van diabetes type 2. De behandeling van type 2 houdt vooral een aanpassing in het voedingspatroon in. Er wordt hierbij gekeken wanneer, wat en hoeveel er gegeten wordt. Bij type 2 heeft gewichtsverlies vaak een gunstig effect op de insuline gevoeligheid van het lichaam. Soms wordt er gebruikt gemaakt van medicijnen die de insuline afgifte van het lichaam stimuleren.
Kan je gewoon sporten met diabetes?
Sporten en diabetes gaan goed samen. Wanneer je aan de dagelijkse norm van bewegen, minstens een half uur per dag matig intensieve lichaamsbeweging op minimaal vijf dagen van de week, komt is de kans kleiner op complicaties bij diabetes, dit geldt voor type 1 en 2. Sporten kan ook als preventie gelden vooral voor diabetes typ 2. Onderzoek heeft uitgewezen, mensen die sporten hebben 35-50% kleinere kans op het ontwikkelen van diabetes type 2 dan niet mensen die niet sporten.
Sporten zorgt voor een betere opname in het lichaam van insuline. Bewegen/sporten helpt tegen overgewicht, wat toch vaak een oorzaak is van diabetes type 2.
Bij diabetes type 1 moet er een goede verhouding worden gevonden tussen het sporten en de bloedglucosewaarde. Bewegen heeft invloed op de insulinehuishouding van het lichaam. Wanneer er wordt bewogen is het lichaam in staat de insulinehuishouding beter te reguleren, er is dan minder medicatie nodig. Het lichaam is op de een of andere manier in staat om tijdens inspanning de bloedsuiker goed te reguleren. Sporters met diabetes mellitus type 1 houden er dan ook vaak rekening mee dat ze voor het sporten eten (om de bloedsuiker op peil te houden) maar niet meer of extra insuline gaan spuiten. Het vraagt voor iemand met diabetes mellitus type 1 dan ook vaak meten om te bepalen wat het betekent voor de hoeveelheid insuline die hij of zijn moet toedienen om te zorgen voor een goede bloedsuiker tijdens en na het sporten. Ook na het sporten is de insuline behoefte vaak niet meteen hoger en kan het voorkomen dat er gegeten kan worden zonder extra insuline toe te dienen.
Wel moet er bij diabetes type 1 gelet worden op het soort sport, parachute springen, bergbeklimmen of andere “extreme”sporten brengen een risico met zich mee omdat hier de bloedglucosewaarde nog sterker kunnen worden beïnvloed.
Bij diabetes type 2 kan bij een gezonde voeding gewoon gesport worden zonder dat er extra aandacht wordt besteed aan de voeding. Bij gebruik van medicatie bij diabetes type 2 kan er met een gezonde voeding ook gewoon gesport worden.
Voordelen van sporten bij diabetes:
Door met regelmaat te sporten en bewegen kan diabetes type 2 worden voorkomen.
- Verbeterde opname van insuline.
- Daling van lichaamsgewicht.
- Vermindering van medicatie.
- Beter functioneren van organen.
- Verandering van de vetverdeling.
- Versterking van spieren en botten.
- Verlaging van cholesterolwaarden en de bloeddruk.
Conclusie:
Sporten is gezond ook met diabetes! En het draagt bij aan het handhaven of bereiken van een gezond gewicht. Steeds meer jonge mensen ontwikkelen diabetes type 2 , vanwege het stijgende overgewicht in de maatschappij van nu. Wel moet er opgelet worden tijdens en rondom het sporten met diabetes of de bloedglucose waarden tussen de norm blijven van 4.0- 10.0 mmol/l bloed.