Jodium in voedsel

Jodium is een essentieel mineraal dat de aanmaak van hormonen in de schildklier stimuleert. Een jodiumtekort heeft zeer ernstige gevolgen, zoals groeiachterstand, struma en stofwisselingsproblemen. Daarom is het van belang om voldoende jodium binnen te krijgen. Welk voedsel bevat jodium?

Wat is jodium?

Jodium is een spoorelement dat nodig is voor de aanmaak van hormonen in de schildklier. Deze hormonen zijn van belang voor een goede werking van de stofwisseling, voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel en een goede groei.

Functies van jodium

Jodium is van belang voor:

• De stofwisseling
• De ontwikkeling van het zenuwstelsel
• Groei
• Hersenontwikkeling
• Voortplanting
• De kwaliteit van huid, nagels en gebit

Hoeveel jodium nodig?

Er is geen Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) vastgesteld wat betreft jodium. In Nederland wordt de aanbeveling van de Wereld Gezondheid Organisatie (WGO) aangehouden van 150 tot 300 microgram per dag. Voor kinderen gelden lagere waarden.

Een volwassene heeft dagelijks 150 tot 200 microgram nodig. Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, hebben meer nodig. Drie sneetjes brood leveren gemiddeld 90 gram jodium. Een theelepel zout levert zelfs 100 microgram jodium.

Jodium in voedsel

Waar zit jodium in? Jodium zit voornamelijk in voeding waar jodium aan toe is gevoegd. Natuurlijke producten die jodium bevatten, zijn zeevruchten, ei en melk. Het wordt aangeraden om minstens tweemaal per week zeevis of zeevruchten te eten.
In Nederland zit er van nature niet veel jodium in voedsel. Daarom wordt het toegevoegd aan keukenzout (jozo) en bakkerszout. In zeezout zit geen jodium. Tevens wordt jodium soms toegevoegd aan broodvervangers zoals beschuit, knäckebröd, ontbijtgranen en ontbijtkoek. Maar ook steeds meer koekfabrikanten verrijken voedsel met jodium. Op de verpakking staat of er jodium aan toe is gevoegd.

Verder bevatten de volgende producten jodium:

• Spinazie
• Sla
• Groene paprika
• Ananas
• Uien
• Champignons
• Melkproducten
• Pinda’s en andere soorten gezouten noten

Te weinig jodium: jodiumtekort

De gevolgen van jodiumtekort zijn zeer ernstig. Een tekort aan jodium is de ’s werelds voornaamste oorzaak van hersenbeschadiging. Bij een tekort aan jodium kan er een “struma” ontstaan, ook wel “krop” genoemd. De schildklier zwelt dan op. Een tekort aan schildklierhormonen kan leiden tot groeiachterstand (bij kinderen), geestelijke traagheid en vermindering van de aandacht en het geheugen bij zowel volwassenen als kinderen. In de westerse wereld is een jodiumtekort zeldzaam, omdat jodium wordt toegevoegd aan (keuken)zout en brood.

Teveel jodium

Een teveel aan jodium is zeldzaam. De meeste mensen kunnen een teveel aan jodium in voedsel goed verdragen. Een uitzondering zijn mensen met een schildklierafwijking of een jodiumtekort. De werking van de schildklier kan dan verstoord raken, met slapeloosheid, nervositeit en een verminderde eetlust als gevolg.