Vaste voeding introduceren bij je baby

Je baby wordt groter en groter, voor je weet is hij aan zijn eerste hapjes vast voedsel toe. Maar hoe begin je hiermee en wat zijn de do's en don'ts. Er zijn een aantal tekenen waaraan je kunt herkennen of je baby klaar is voor zijn eerste hapjes. Is jouw kind er al klaar voor? En waar begin je mee?

Wanneer beginnen met de eerste hapjes?

Je kan vast voedsel gaan introduceren op elk gewenst moment tussen de vier en zes maanden na de geboorte. Tot die tijd geven borst- en kunstvoeding de benodigde calorieën en voeding die je baby nodig heeft en die zijn maagje aan kan.
Er wordt aangeraden om vast voedsel rond de zes maanden aan te bieden, al zijn sommige baby's al nieuwsgierig en lijken ze al eerder vast voedsel te willen.

Hoe weet je of je baby er klaar voor is?

Je baby geeft je duidelijke tekenen als hij er klaar voor is om verder te gaan dan alleen vloeibaar voedsel. Tekenen waarop je kan letten zijn:

• controle over zijn hoofdje: je baby moet zijn hoofd stevig en rechtop kunnen houden.
• het verliezen van het reflex om met zijn tong iets naar buiten te werken: om vast voedsel in zijn mond te bewaren en door te kunnen slikken moet je baby niet meer zijn tong gebruiken om voedsel naar buiten te duwen.
• goed kunnen zitten met hulp: ook al kan je kind nog niet in de babystoel, om te kunnen slikken moet je baby rechtop zitten.
• kauw bewegingen: het mondje en de tong ontwikkelen zich mee met het verteringsstelsel. Om met vast voedsel te kunnen beginnen moet hij voeding naar het eind van zijn mond kunnen brengen en slikken. Als hij leert om te slikken, zal je minder kwijl zien. Tenzij tandjes doorkomen, dan zie wellicht nog een hoop speeksel.
• significante gewichtstoename: de meeste baby's die klaar zijn om vast voedsel te gaan eten wegen ongeveer twee keer hun geboortegewicht en zijn minimaal vier maanden oud.
• groeiende eetlust: hij lijkt hongerig, zelfs met 8-10 voedingen per dag.
• nieuwsgierig naar wat jij eet: je baby kijkt naar je kommetje met rijst of reikt naar je vork vol pasta zodra het naar je mond gaat.

Hoe begin je?

Bij de meeste baby's kun je beginnen met elk gewenste soort gepureerd voedsel. Goede voeding om mee te starten zijn worteltjes, zoete aardappel, perzik, peer en banaan.
Geef eerst je baby de fles of borstvoeding. Geef hem daarna een of twee theelepels van het gepureerde eten. Gebruik lepels met een zachte plastieken voorkant, zo voorkom je beschadiging aan het gehemelte. Begin met een klein beetje voeding op het puntje van de lepel.
Als je baby nog niet zo geïnteresseerd lijkt, laat hem dan ruiken en proeven of wacht tot hij wel klaar is om vast voedsel te proberen. Het beste is om granen/pap niet toe te voegen in de fles, want het kan zijn dat de baby dan denkt dat dit bij het voedsel hoort dat hij liggend moet eten. Waardoor hij het zittend niet zal accepteren.

Hoe vaak geef je vaste voeding?

Begin met eens per dag je baby te voeden met vast voedsel. Het maakt niet uit op welk tijdstip van de dag je dit doet. Je doet er verstandig aan het niet te introduceren als de baby moe is of chagrijnig, want dan is de kans op falen groter. Het kan zijn dat je baby in het begin nog maar weinig eet, maar geef hem de tijd om te wennen aan de ervaring. Sommige baby's moeten ook oefenen met het bewaren van voeding in de mond en het doorslikken ervan.

Hoe weet je wanneer je baby vol zit?

De eetlust van je baby kan variëren van voeding tot voeding, het is dus niet betrouwbaar om de happen te tellen en vanuit daar te redeneren dat hij genoeg heeft gehad. Als je baby achterover in zijn stoel hangt, zijn hoofd wegdraait, gaat spelen met de lepel of weigert zijn mond open te doen voor de volgende hap, dan heeft hij waarschijnlijk genoeg gegeten. Soms houden baby's hun mondje dicht omdat ze nog niet klaar zijn met de vorige hap, geef je baby dus de tijd om te slikken.

Is melk ook nog steeds nodig?

Ja, je baby heeft borstvoeding of kunstvoeding nodig tot hij een jaar oud is. Beiden zorgen ze voor belangrijke vitamines, ijzer en proteïne in een makkelijk verteerbare vorm. Vast voedsel kan niet alle voedingstoffen vervangen die de melk levert in het eerste jaar.

Hoe introduceer je nieuwe groentes of fruit?

Introduceer nieuw vast voedsel geleidelijk, een soort per keer, waarbij je minimaal drie dagen wacht tot je weer iets nieuws probeert. Op deze manier kun je bij je baby goed zien of hij ergens een allergische reactie op heeft. Tekenen zijn diarree, overgeven, een opgezwollen gezicht, moeilijk ademhalen of uitslag. Als er allergieën in de familie voorkomen of als je ziet dat je baby ergens slecht op reageert, wacht dan minimaal een week tussen twee soorten vast voedsel. Praat met je huisarts over welke soorten voedsel je wanneer zou mogen introduceren. Om op veilig te spelen zou het kunnen dat de dokter zegt dat je bepaalde voedingsmiddelen beter kunt vermijden, zoals melkproducten, eieren, granen, vis en noten.
Ondanks dat alles, is het goed om te kind aan een breed assortiment van voedsel te laten wennen. Hij zal tijd nodig hebben om aan de nieuwe texturen en smaken te wennen. Elke baby heeft eigen voorkeuren, maar de overgang zal ongeveer zo gaan:

1. gepureerd of semi-vloeibaar voedsel
2. klonten of brokken eten
3. kleine stukjes of 'finger foods'

Als je kind van granen/pap overgaat op vast voedsel, kun je wat gepureerd vast voedsel tegelijkertijd aanbieden. Het moet lekker zacht en gepureerd zijn, op dit moment kan de je het aanbieden aan de bovenkant van de mond (lepel hoog in de mond) en daarna laten doorslikken.

Als je je kind kant-en-klare potjes aanbiedt, gooi dan een beetje ervan in een bakje en biedt het vanuit daar aan. Als je je baby voedt vanuit het potje, dan kun je het potje niet bewaren, omdat de bacteriën uit het mondje in het het potje terecht zijn gekomen. Gooi potjes babyvoedsel binnen twee dagen na openen weg.

Sommige ouders zullen zeggen dat het het beste is om met groentes in plaats van fruit te beginnen, zodat je baby geen voorkeur voor zoet ontwikkelt. Maar baby's worden geboren met een voorkeur voor zoet, dus de volgorde van aanbieden maakt niet uit.
Laat geen voeding weg, omdat je het zelf niet lekker vindt.

Als je baby zich wegdraait van het voedsel dat je aanbiedt, ga dan niet pushen. Probeer het na een week nog eens een keer. Het kan zijn dat hij sperziebonen nooit lekker gaat vinden, maar hij kan zijn gedachten veranderen en er uiteindelijk dol op worden.

Stoelgang

Wees niet verbaasd als je baby's luiers van kleur veranderen en geur wanneer je met vast voedsel gaat beginnen. Als je baby tot nu toe alleen nog borst gevoed is, dan zul je een sterke wisseling in geur waarnemen, zodra hij ook maar een heel klein beetje vast voedsel heeft gehad. Als zijn stoelgang er te stevig uit ziet (rijst, bananen en appelmoes kunnen voor constipatie zorgen), wissel dan naar ander fruit en andere groentes. Je kunt je baby nu ook bekend maken met water, wat kan helpen om de stoelgang soepel te maken. Ook al zou hij alle hydratatie al moeten krijgen via de melk die hij nog drinkt. Je kunt 60-120ml water per dag in een bekertje aanbieden.

Hoe gaat het eten nu verder?

In het begin zal je baby een keer per dag vast voedsel eten. Tegen de 6-7 maanden aan, worden twee voedingen de norm. En tegen de acht maanden eet hij drie vaste voedingen op een dag. Met acht maanden kan het eetpatroon er als volgt uit zien: borstvoeding/kunstvoeding, pap, gele/oranje/groene groentes, fruit en kleine hoeveelheden proteïne (kip, tofu, vlees). Er zijn bepaalde etenswaren die je je baby beter niet kan geven voordat ze een jaar oud zijn, bijvoorbeeld honing.

Heb je nog bijzonder 'gereedschap' nodig?

Het is handig om een hoge stoel en plastic lepels, schaaltjes en bordjes te hebben. De lepel met zachte voorkant voorkomt dat het gehemelte van je baby beschadigd. Een matje op de vloer kan de knoeiboel beperken. Je kunt de drinkbeker ook, snel nadat je bent begonnen met vast voedsel, introduceren.
Als je je eigen babyvoeding gaat maken, heb je ook iets nodig om het voedsel te pureren. Bijvoorbeeld een blender, vermaler of mixer. Ook heb je bakjes nodig om het voedsel op te slaan in de vriezer. Sommige ouders gebruiken diepvries ijsklont bakjes voor de babyvoeding om individuele porties te bewaren.

Waar moet ik mijn baby voeden?

Je moet een stevige, comfortabele plek hebben voor de baby om te zitten. Op een fijne hoogte voor jezelf. Om te beginnen kan dat de wipstoel zijn of de autostoel, zorg ervoor dat hij recht genoeg zit om te kunnen slikken. Als hij zelf rechtop kan zitten, is een hoge stoel aan tafel het beste/handigst. Hij kan dan deelnemen aan de familie maaltijden en je kan hem voeden terwijl je zelf ook eet.

Veel plezier met het introduceren van vast voedsel en eet smakelijk!!!

Lees verder

• Flesvoeding vs. Borstvoeding
• Moedermelk bewaren en opwarmen
• Aan tafel! Eetproblemen bij peuters
• Luieruitslag herkennen, behandelen en voorkomen