Relactatie: het (opnieuw) op gang brengen van borstvoeding
Tijdens de zwangerschap bereidt het lichaam zich voor op de melkproductie. Net na de bevalling komt de melkproductie op gang. Als de baby dan niet aan de borst wordt gelegd, of je stopt na enige tijd met borstvoeding geven, dan stopt de melkproductie terug. Veel vrouwen stoppen vroeger dan gepland met borstvoeding geven: stress, pijnlijke tepels, werk. Na enige tijd kun je echter spijt krijgen van je keuze, en wil je de borstvoeding terug op gang brengen. Dat kan! Dit proces heet relactatie.
Om te beginnen is het heel belangrijk dat je gemotiveerd bent, dat je beschikt over voldoende informatie, en dat je omgeving je steunt. De komende tijd zul je namelijk vooral gericht zijn op het op gang brengen van de borstvoeding.
Het relacteren zelf
Je kan de melkproductie stimuleren door:
De baby aanleggen
Om de borstvoeding terug op gang te brengen, is het belangrijk dat de borsten zoveel mogelijk gestimuleerd worden. Dit doe je door je baby zoveel mogelijk aan te leggen. Dit is een van de moeilijkste factoren, en vraagt soms een flinke portie doorzettingsvermogen en geduld. Hoe jonger de baby is, hoe makkelijker het zal zijn om hem of haar terug aan de borst te krijgen. Baby's jonger drie maand zullen de borst eerder direct aanvaarden. Als de baby gewend is aan fopspenen als troost, kun je proberen om de fopspeen niet meer aan te bieden. Probeer hem dan aan de borst te leggen. Als de baby de borst niet wil aannemen, schakel je best de hulp van een ervaren lactatiedeskundige in. Die kan je tips geven om het aanleggen te doen lukken.
Afkolven
Afkolven is een goede manier om je borsten te stimuleren als je baby de borst nog niet aanvaardt. Er bestaan verschillende afkolfmanieren: afkolven met een handmatige pomp, met een elektrische of met de hand. Indien mogelijk, opteer dan voor een dubbelzijdige elektrische.
Toeschietreflex opwekken
Of je nu afkolft met een afkolftoestel of met de hand, het afkolven wordt start altijd met het opwekken van een toeschietreflex.
Enkele tips hiervoor zijn:
- De borsten verwarmen met een kersenpitkussen of een warm compres.
- De borsten masseren met cirkelvormige bewegingen.
- De borsten zacht schudden terwijl je voorover leunt.
- Een paar keer diep zuchten.
Clusterkolven
Bij relactatie kan het even duren vooraleer er terug melkproductie is.Clusterkolven is bedoelt om een lage melkproductie op te drijven, en imiteert het gedrag van de baby tijdens de regeldagen, wanneer hij nood heeft aan meer melk. Het clusterkolven gaat niet om het gekolfde aantal millimeters op dat moment, maar op het geven van signalen aan het lichaam om meer melk te produceren. Er bestaan verschillende technieken:
Techniek 1
- Een kolfsessie duurt ongeveer 5 tot 10 minuten elke keer dat je langs de pomp komt.
- Niet vaker dan elke 45 minuten kolven.
- Stop met kolven als het je begint te irriteren.
- Probeer zeker 10 kolfsessies per dag in te lassen.
Techniek 2
- Kolf 10 tot 20 minuten.
- Rust 10 minuten.
- Kolf 10 minuten.
- Rust 10 minuten.
- Kolf weer 10 minuten.
De Clusterkolfsessie duurt 1 uur per dag. Op andere momenten gedurende de dag wordt gekolfd op de manier zoals je het altijd doet.
Techniek 3
- Binnen een tijdspanne van 3 uur kolf je elke 20 tot 30 minuten een paar minuten.
- Wek een toeschietreflex op en stop met kolven als de melkstroom afneemt.
- Herhaal de Clusterkolfsessie elke dag tot de melkproductie toeneemt.
Lichamelijk contact
Om de baby te stimuleren aan de borst te drinken, is het belangrijk om te zorgen voor veel lichamelijk contact.
Neem je baby eens mee in bad of in de douche. Of leg je baby, die enkel zijn luier aanheeft, op jouw ontbloot bovenlichaam. Op die manier gaat hij misschien zelf je tepel zoeken.
Bijvoeden
Zolang de melkproductie nog niet volledig op gang is gekomen, moet de baby bijgevoed worden. Dit gebeurt bij voorkeur niet met de fles. Als de baby de borst aanvaardt, kun je overwegen hem bij te voeden met een borstvoedingshulpset. Aanvaardt hij de borst niet, kun je hem bijvoeden met een kopje.