Re-integratie na langdurige klachten

Als je doet wat je deed, zul je krijgen wat je kreeg! Veel langdurige klachten zijn te wijten aan hoe mensen met hun lichaam en geest omgaan. Klachten als chronische pijn, burn-out, depressie of paniekaanvallen kunnen hun oorsprong hebben in denkpatronen die mensen vanaf hun jeugd hebben ontwikkeld. Perfect willen zijn, je verantwoordelijk voelen, altijd aan anderen denken zijn positieve karaktereigenschappen, maar kunnen ook een valkuil zijn. Om bij klachten goed te kunnen re-integreren, zowel in werk als privé, zul je deze denkpatronen moeten leren bijstellen.

Denkpatronen

Mensen leven volgens vaste denkpatronen. Deze patronen zijn aangeleerd en het resultaat van jarenlange ervaringen. Kinderen worden volledig onbevangen geboren. Zij ontwikkelen al vanaf het begin van hun leven bepaalde denkpatronen. Dat gebeurt in het begin nog onbewust. Hebben zij honger of een vieze luier, dan gaan ze huilen. Worden zij dan gevoed of krijgen zij een schone luier, dan is dit een positieve ervaring. Elke ervaring die een mens in zijn leven meemaakt zorgt voor een bepaald denkpatroon. Deze patronen zorgen ervoor hoe mensen in het dagelijks leven omgaan met teleurstellingen, verwachtingen, werk, familie of andere sociale contacten. Het vormt iemands persoonlijkheid.

Langdurige klachten

Wanneer iemand in zijn leven te maken krijgt met langdurige klachten, dan heeft dat veel impact. Mensen vragen zich vaak af, waarom overkomt mij dit? Er zijn verschillende soorten klachten waar iemand mee te maken kan krijgen. Deze zijn op te delen in klachten met een aanwijsbare oorzaak en klachten zonder aanwijsbare oorzaak.

Aanwijsbare oorzaak

• Klachten die ontstaan zijn door een ongeval of ziekte

Zonder aanwijsbare oorzaak

• Burn out
• Paniekaanvallen
• Depressie
• Dwangneurose
• Rug/schouder/nekklachten
• Hernia
• RSI

De tweede groep klachten is meestal niet te wijten aan een lichamelijk mankement, maar meer aan hoe mensen met hun lichaam en geest omgaan. Dit heeft veel te maken met het verwachtingspatroon wat zij afgeven aan hun omgeving. Zij willen optimaal presteren (perfectionisten) of altijd aan de verwachtingen van anderen voldoen (laag zelfbeeld). Hierdoor gaan zij regelmatig over hun eigen grenzen heen. Dit resulteert meestal niet gelijk in klachten, waardoor je niet direct bij jezelf signaleert dat je grenzen overschrijdt.

Zodra iemand klachten krijgt wordt dit meestal niet geweten aan iemands leefwijze of denkpatronen. Het wordt gezien als een tijdelijk mankement door overbelasting. Door even wat gas terug te nemen zal het gauw weer over zijn. Als blijkt dat de klachten niet over gaan is het van belang je denkpatronen eens onder de loep te nemen.

Veranderen van denkpatronen

In deze snelle maatschappij wordt er veel van mensen verwacht. Werken, gezin, huishouden, sporten, sociale contacten, onze dagen zijn rijkelijk gevuld. We moeten veel, maar we moeten het meeste van ons zelf. Hoe meer je van jezelf moet, hoe groter de kans is dat je ooit klachten krijgt. Om dit te voorkomen zul je goed voor jezelf moeten zorgen. Dit lijkt logisch, maar in de praktijk zijn er veel mensen die beter voor anderen of hun omgeving zorgen dan voor zichzelf.

Er bestaan speciale re-integratietrajecten die mensen met langdurige klachten begeleiden. Zij richten zich niet op de klacht zelf, maar meer op hoe iemand met het dagelijkse leven omgaat. Zij maken hierbij onder andere gebruik van de G-training. Door het maken van een G-schema leren mensen goed naar zichzelf te kijken. Zo'n schema stel je op door jezelf de volgende vragen te stellen:

1. Waar was ik en wat gebeurde er? (Gebeurtenis)
2. Wat dacht ik bij deze gebeurtenis? (Gedachten)
3. Wat voelde ik bij deze gebeurtenis? (Gevoelens)
4. Wat deed ik of deed ik juist niet bij deze gebeurtenis? (Gedrag)

Voorbeeld G-schema

1. Gebeurtenis
• Waar ben ik? Alleen thuis op de bank
• Wat gebeurde er? Een vriendin belde of ik mee ging wat drinken
2. Gedachten
• Wat dacht ik? Als ik mee ga krijg ik vast weer last van mijn rug. Dan vindt mijn vriendin het niet gezellig met mij.
3. Gevoelens
• Hoe voelde ik me? Neerslachtig, zielig en ontevreden
4. Gedrag
• Wat deed ik toen? Ik zei nee tegen mijn vriendin en ging vroeg naar bed
• Wat ging ik uit de weg? Een gezellig avondje stappen met mijn vriendin

Mensen hebben verschillende aannames over hun gevoelens en doen en laten en ook over de gevoelens en het doen en laten van anderen. Door het maken van een G-schema breng je duidelijk in beeld hoe je eigen denkpatroon is en dit biedt mogelijkheden iets aan deze denkpatronen te veranderen.

Re-integratietraject

Tijdens het re-integratietraject, dat een week tot drie weken duurt, afhankelijk van de ernst van de klachten, vinden er vijf dagen in de week groepsgesprekken plaats onder begeleiding van psychologen en re-integratiedeskundigen. Twee keer per dag wordt er gesport in de fitnessruimte. Voorafgaand aan het traject vinden een aantal intakegesprekken plaats met een re-integratiedeskundige, een arbeidsdeskundige en een arts. Zo nodig doet de arts een lichamelijk onderzoek.

Tijdens het traject praat je in de groep over hoe jij in het leven staat, hoe je over jezelf denkt en over anderen. Hoe je met gebeurtenissen in je leven omgaat. Ook luister je naar de verhalen van de andere groepsleden. De psycholoog of re-integratiedeskundige geeft feedback op de dingen die verteld worden en zij gebruiken verschillende technieken om je een spiegel voor te houden. Zij maken je bewust van jouw denkpatronen en creëren een opening iets aan deze denkpatronen te veranderen.
Zij leren je positief geformuleerde doelen te stellen, die niet afhankelijk zijn van anderen of de omstandigheden. Ook leren zij jou goed voor jezelf te zorgen en op tijd grenzen aan te geven.

Aan het eind van de intensieve fase van het traject maakt ieder een werkhervattingsplan om terug te kunnen keren op de werkplek. Dit plan mag niet te ambitieus zijn. Juist door ver onder de grens van je klacht te blijven en kleine stapjes te nemen zorg je ervoor dat jouw werkhervatting slaagt, zowel op goede als slechte dagen. Vanuit het traject word je nog een jaar begeleid. Er zijn een aantal terugkomdagen en je kunt in dat jaar altijd contact opnemen met een van de psychologen of re-integratiedeskundigen.

Het re-integratietraject kan er niet voor zorgen dat jouw denkpatronen volledig veranderen. Dit zou onnatuurlijk zijn. Wel maakt het mensen bewust van hun denkpatronen en dit kan ervoor zorgen dat mensen hun kwaliteiten niet te vaak laten doorslaan naar hun valkuil. Ieder mens heeft een aantal kernkwaliteiten. Sla je hier te ver in door, dan wordt dit een valkuil. De uitdaging is om het tegenovergestelde te doen van jouw valkuil. Tegenover jouw kernkwaliteit staat jouw allergie. Dit zijn gedragingen van mensen waar jouw haren recht van overeind gaan staan. Dit is de techniek van de kernkwadranten.

Een voorbeeld voor het opstellen van een kernkwadrant zou er als volgt kunnen uitzien:

• Kernkwaliteit: Bescheiden
• Valkuil: Onzichtbaar
• Uitdaging: Profileren
• Allergie: Arrogant