Niet alle schimmels zijn verkeerd

Misschien heb je ook wel eens een mooie mandarijn in de hand gehad en vastgesteld dat die nog maar aan één kant oranje was. Aan de andere kant alleen maar kliederig groen, blauw en wit, ofwel schimmel! Maar hoe komt dat zo?

Schimmel, eigenlijk een bijzondere paddenstoel

Hoewel hij geen hoedje of steel bezit, is schimmel eigenlijk een paddenstoel. In de natuur komen schimmels overal voor. Daar hebben ze een belangrijke taak: ze eten dood weefsel en helpen op die manier bij de recycling van dode planten. Er is niet een enkele schimmelsoort, maar vele duizenden verschillende soorten, die ook verschillende kleuren hebben.

Schimmels hebben sporen, net als paddenstoelen

Schimmels hebben, net als normale paddenstoelen, ook vele kleine sporen, te beschouwen als de zaden van paddenstoelen. Daaruit kunnen nieuwe paddenstoelen groeien. Die zitten boven op de toppen van de schimmel, verspreiden zich gemakkelijk door de lucht en blijven overal hangen. Je kan ze niet zien. Daarvoor zijn ze te klein. Maar ze komen ook terecht in onze woningen.

Wat is nodig om schimmels te laten groeien?

Om een schimmel te laten groeien, is een vochtige omgeving, aangename temperaturen en zijn favoriete voedsel nodig. Elk type schimmel heeft zo zijn specifieke voorkeur:

• sommige eten stofdeeltjes;
• andere plantenresten;
• en wéér andere voedingsstoffen uit de bodem.

Daarom is schimmel niet alleen in staat om op voedingsmiddelen te groeien. Schimmel groeit bijvoorbeeld ook op een oude juten zak die lang in een vochtige kelder heeft gelegen, in de douche of op vochtige muren.

Is schimmel giftig?

Elke dag ademen we sporen van schimmels in zonder het te beseffen. Omdat ons immuunsysteem, zeg maar de afweerstoffen in ons lichaam, ze afbreken, kunnen ze geen schade aanrichten. Gevaarlijk wordt het wel voor mensen die niet beschikken over een goed functionerend immuunsysteem, omdat ze bijvoorbeeld chemotherapie moeten ondergaan. Maar ook voor gezonde mensen is te veel schimmel slecht. Als er bijvoorbeeld schimmel op de muren van een kinderkamer voorkomen, kunnen kinderen daarvan misschien ademhalingsproblemen of later een allergie oplopen.

Er bestaan ook goede schimmels

De witte laag op de buitenkant van een Camembert bijvoorbeeld, evenals de schimmel in een Roquefortkaas (ook wel blauwschimmelkaas), zijn voorbeelden van goede schimmels. Hier zorgt de schimmel voor de bijzondere smaak en het juiste aroma en verdringen ze verkeerde schimmels op de kaas.

Ook penicilline is een schimmel

Overigens, ook een belangrijk medicijn als penicilline, is eigenlijk maar een doodgewone schimmel. Penicilline is een antibioticum dat kan worden ingezet bij de behandeling van veel bacteriële infectieziekten. Penicilline behoort tot een van de oudste gebruikte antibiotica. Het geneesmiddel werd in de zomer van 1928 min of meer bij toeval ontdekt door bacterioloog Alexander Flemming. Op een van zijn onderzoekplaten bevond zich schimmel. Fleming viel het op, dat rond de plaatsen met schimmelgroei, alle bacteriën dood waren. En hij noemde de bacteriedodende schimmel penicilline.

Wees voorzichtig met beschimmeld voedsel

Maar net als bij gewone paddenstoelen bestaat er ook een aantal echt giftige schimmels. De hiervoor genoemde schimmel-kazen uitgezonderd, moet je dus als het even kan niets eten wat beschimmeld is. Alleen de beschimmelde plek uit de etenswaar snijden is niet voldoende. Het beste is om alles van het aangetaste spul weg te gooien, ook als bijvoorbeeld maar een hoek van het brood beschimmeld is.

Lees verder

• Schimmel en gezondheid
• Schimmels in huis
• Schimmel op matras verwijderen
• Huurverlaging vragen vanwege schimmel
• Schimmel verwijderen met alcohol