EHBO - Tips op reis, vakantie & thuis - Wat te doen bij..?
EHBO Tips. Wat moet je doen bij blaren, brandwonden, beten van kat of hond, een bloedneus, diarree, insecten, reisziekte, een schok, snijwonden, schaafwonden, splinters, uitdroging, verstopping (obstipatie), verbranding door de zon of een zonnesteek? Hoe handel je bij ongelukjes en problemen? Waar moet je zijn voor vaccinatie (malaria), wat is het ANWB noodnummer of Reisdocument Geneesmiddelengebruikers? EHBO Tips op alfabet; ook over problemen op reis of vakantie en helpende (genees)middelen.
EHBO-tips op alfabet - Hoe te handelen..?
Apotheek - Reisapotheek en Medicijnkastje
Zowel thuis in je medicijnkastje als op reis en vakantie is het handig om standaard een aantal middelen en medicijnen bij de hand te hebben. Een overzicht van de eerste en vaak gebruikte EHBO middelen kun je vinden in
Reisapotheek op Vakantie Tips.
Blaren - Voetblaren en Brandblaren
Tijdens de vakantie komen bloedbaren erg vaak voor, omdat we vaak ander schoeisel dragen, meer en langere wandeltochten maken of vaker naar een discotheek gaan en dergelijke. Je kunt blaren in principe beter niet doorprikken! Dek ze liever af met een stootkussentje en gaasverband of met speciale pleisters voor voetblaren (verkrijgbaar bij apotheek en drogist). Alleen in die gevallen dat je echt sterke last hebt/houdt van blaren is het verstandig om een blaar door te prikken. Doe dit dan wel met een speciale, steriele blarenprikker of de punt van een naald, die je eerst in een vlammetje (van b.v. een aansteker) steriliseert. Daarna druk je voorzichtig het vocht uit de blaar, maar voordat je dit doet moet je de blaar ontsmetten. Dit geldt zeker voor de behandeling van open blaren, die altijd ontsmet dienen te worden voordat ze worden verbonden.
Brandblaren mag je nooit doorprikken, omdat hier infecties van komen!
Beet van Kat of Hond
Wanneer je door een kat of een hond gebeten bent, moet je altijd eerst de wond schoonspoelen met zacht stromend, lauwwarm water. Ontsmet de wond vervolgens met een desinfecterend middel en dek deze af met een steriel gaasverbandje. Ga daarna voor de zekerheid zo snel mogelijk naar een (huis)arts of een EHBO afdeling van een ziekenhuis, want er is vaak kans op infectiegevaar. Zeker bij doorbijten/diepe beten (veelal van katten) waar geen sprake is van een bloedende wond, kan er diep in je huid sprake zijn van vuil of bacteriën, die er niet uitbloeden. Hoewel de visie en het beleid van behandeling verschillend kan zijn, wordt er bij dierenbeten vaak voor de zekerheid een tetanusinjectie gegeven. Sommigen beweren dat de ziekte tetanus uitgestorven is; anderen geven voor de zekerheid een prik tegen tetanus. In sommige ziekenhuizen worden de wonden uitgesneden (onder verdoving met een klein chirurgenmesje op de EHBO-afdeling) om infectiegevaar tegen te gaan.
Bloedneus - Bloeding Stelpen
Ga bij een bloedneus in een ‘schrijfhouding’ zitten en snuit dan 1 keer je neus. Vervolgens knijp je met duim en wijsvinger je neus 10 minuten dicht onder het neusbeentje. En blijf ondertussen ademhalen door je neus. Indien de bloeding lang aanhoudt of terugkomt, zoek dan medische hulp.
Brandwonden - Eerstegraads, tweedegraads en derdegraads
Brandwonden zijn onder te verdelen in drie categorieën:
- Eerstegraads - de huid is rood, warm en gezwollen
- Tweedegraads - de huis is rood, warm, gezwollen, pijnlijk er is sprake van blaarvorming
- Derdegraads - de huis is witgeel tot zwart gekleurd; er is dan vaak geen sprake van pijn, maar dit maakt de situatie juist alarmerender
1e graads brandwonden
Eerstegraads brandwonden die niet groter zijn dan de omtrek van een muntje van 10 eurocent en die veroorzaakt zijn door hitte, kun je over het algemeen zelf behandelen. Koel een brandwond tenminste 10 minuten af met zacht stromend. lauwwarm water (onder de kraan houden). Laat het water over de wond lopen zonder dat de straal direct op de aangedane plek wordt gericht. (Indien er geen kraanwater of ander water bij de hand is, kan bijvoorbeeld zelfs slootwater eventueel voor dit doel bruikbaar zijn) Dek vervolgens de wond af met een geïmpregneerd zalfgaasje. Ga met grotere brandwonden en zeker met open brandwonden direct naar een arts of EHBO post!
Mobieltje Email Dualband Wereldomroep
Bij elke vakantie of reis, of deze nu kort of lang duurt is het belangrijk om aan het thuisfront te laten weten waar je heen gaat. Vooral bij trektochten en rondreizen is het belangrijk om regelmatig te laten weten waar je zit. Contoleer van tevoren of je mobieltje in het buitenland ook bruikbaar is, check de kwaliteit van je GSM, je abonnement en je simkaart. Met een zogeheten dualband-toestel ben je in heel Europa en Azië bereikbaar en kan je gebeld worden. Bepaalde vakantielanden hebben de mogelijkheid om te bellen met een plaatselijke provider (sim-kaart) of een telefoonkaart waarmee je in telefooncellen kunt bellen. In sommige gevallen kan het goedkoper zijn om voor de telefooncel te kiezen i.p.v. te bellen met je eigen telefoontoestel.
Radio Wereldomroep
Indien je op de hoogte wilt blijven van nieuws en ontwikkelingen in Nederland is een draagbare radio met kortegolfontvangst een aanrader. In noodgevallen kan je ook gebruik maken van contact of een oproep via de Nederlandse Wereldomroep (zie verder ook onder noodgevallen).
Diarree - Buikloop
Diarree tijdens reizen en vakantie komt erg vaak voor en wordt wel de vakantiekwaal nummer 1 genoemd. in veel gevallen is diarree te wijten aan een ander klimaat of andere weersomstandigheden, een ander eetpatroon of eetwijze (b.v. ineens veel olijfolie), maar ook door water of voedsel dat besmet is met bacteriën (kleine voedselvergiftiging). Over het algemeen gaan dit vanzelf over en verdwijnen de klachten binnen een dag of drie. Bij diarree is het ook beter om het even aan te kijken i.p.v. meteen allerlei stopmiddelen te gebruiken (zoals b.v. loperamide, hetgeen overigens überhaupt niet geschikt is voor kinderen onder de 8 jaar!). Diarree is namelijk in principe een natuurlijke lichamelijke (afweer)reactie om bacteriën te verwijderen. Wanneer je te snel middelen gebruikt om de diarree te stoppen, kan het lichaam de ziektekiemen niet goed afvoeren en worden eventuele problemen dus ook niet opgelost.
Uitdroging
Heel erg belangrijk bij diarree is om voldoende/veel te drinken, omdat je lijf erg veel vocht verliest. Zeker kinderen en ouderen lopen een grote kans op uitdroging. Hierbij kan toediening van O.R.S. oftewel orale rehydratievloeistof een helpende hand bieden. Indien er bloed of slijm in de ontlasting zit of er sprake is van koorts of braken in combinatie met diaree, ga dan altijd direct naar een arts of EHBO post van een ziekenhuis.
Elektriciteitsongeval - Stroomschok
Tijdens de vakantie gebeurt het vaker dat kinderen, maar ook volwassenen, een elektriciteitsongeval krijgen door bijvoorbeeld een stekker verkeerd in het stopcontact te doen. Belangrijk: Verbreek onmiddellijk het contact tussen de stroombron en het slachtoffer. Haal direct de stekker uit het stopcontact of schakel de hoofdschakelaar uit. Eventuele brandwonden veroorzaakt door de stroomschok dienen aangepakt te worden (zie onder Brandwonden hierboven). Voor een uitgebreide en gedetailleerde EHBO en te nemen stappen bij een schok, zie
Elektriciteit & Schok (Stroomstoot).
Eten en Drinken - Eetlust Warmte
De eetlust daalt vaak tijdens de vakantie, zeker in warme landen en broeierige temperaturen in b.v. Zuid-Europese landen. Besef wel dat het heel belangrijk is om goed te blijven eten en voldoende energie binnen te krijgen. In landen zoals Spanje en Frankrijk is het bijvoorbeeld gebruikelijk om tweemaal daags warme maaltijden te nuttigen. In deze maaltijden zit vaak meer zout dan we gewend zijn. De reden hiervoor is dat het lichaam bij warmte meer vocht middels transpiratie verliest. Als je meer zout gebruikt houdt je lijf vocht beter vast, waardoor uitdroging beter voorkomen kan worden.
Veel drinken
Erg belangrijk is om veel te drinken. Drink om je lichaam in conditie te houden meer water en sapjes dan je thuis in je normale doen gewend bent.
Financiën - Ziektekosten Medische Kosten - Reis Vakantie Buitenland
Over ziektekosten op vakantie, hoe je verzekerd bent, hoe je moet handelen in het buitenland bij medische problemen, ziekte, ziekenhuisopname en dergelijke, kun je uitgebreide en specifieke informatie vinden in
Ziektekosten in 't Buitenland - Zorgpas EHIC en 111 Formulier.
Geneesmiddelen - Medicijnen
Degenen die dagelijks medicijnen of frequente medicatie gebruikt, doet er goed aan om tijdig voor vertrek naar het buitenland contact op te nemen met zijn/haar apotheek. Met de apotheker kan overlegd worden welke/hoe geneesmiddelen onderweg ingenomen moeten worden. Bestel ook ruim van tevoren de benodigde medicijnen en haal ze ook tijdig in huis. Indien je met het vliegtuig gaat, is het raadzaam om je dagelijkse medicijnen in je handbagage te bewaren, zodat je ze altijd bij de hand hebt; ook voor het geval dat je koffer bijvoorbeeld zoekraakt of er vertraging in de bagageafhandeling optreedt.
Hygiëne - Infecties
Niet ieder (vaak subtropisch) land neemt het even nauw met de hygiëne, waardoor er een grotere kans kan bestaan om een infectie op te lopen door besmet water of voedsel. Raadzaam is om in gevallen van twijfel flessenwater te drinken (van een vertrouwd merk). Eet geen ongeschild fruit of ‘vers’ schepijs uit een ijskarretje of ijsstalletje langs de weg en hoe vreemd het misschien ook klinkt, pas ook op met ijsblokjes! Wanneer je zelf kookt, verhit dan al je voedsel goed, zodat eventueel aanwezige ziekteverwekkers gedood worden. Doe de afwas in heet water met sop en gebruik schone theedoeken. Belangrijk is verder om je handen met zeep te wassen voor het koken en/of eten en -uiteraard- ook na het gebruik van het toilet.
Injecties - Inentingen
Met name bij reizen naar verre landen, moet je je goed laten informeren over de risico’s op besmettelijke ziekten of aandoeningen die door insecten verspreid worden in bepaalde landen of gebieden. Informatie hierover is ook te verkrijgen bij de apotheek. Voor een vakantie of reis binnen Europa zijn vaccinaties over het algemeen niet nodig. Voor Turkije kan dit echter wel het geval zijn. Voor een vakantie of een reis naar landen in het verre oosten of Azië kun je je melden bij de GGD voor injecties/vaccinaties. In principe is het een routinebehandeling, maar het is wel belangrijk om tenminste binnen zes weken voor je vertrek contact op te nemen met je huisarts of de GGD voor een passend samengesteld vaccinatieprogramma. Maar zelfs dan moet je blijven opletten, daar vaccinatie geen volledige bescherming tegen alles kan geven. Voor algemene informatie betreffende gezondheid, vaccinatie en malaria, kun je ook terecht bij het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering, website: www.lcr.nl of telefonisch: 0900 9584 (€ 0,45 p/m).
Jeuk en Insectenbeet
Wanneer je jeuk ontstaat als gevolg van een insectenbeet (zie verder onder ongedierte), kwallenbeten of bijvoorbeeld brandnetels, dan zijn hier anti-jeukmiddelen voor te verkrijgen bij apotheek of drogist. Sommige mensen kopen dit middel van tevoren en hebben dit standaard in hun reisapotheek wanneer ze op vakantie gaan. Indien je meerdere kleine (hevig) jeukende bultjes op je huid hebt, kan dit ook het gevolg zijn van een zonneallergie. Ook hier zijn speciale zalfjes en middelen voor verkrijgbaar in de apotheek.
Koorts - Lichaamstemperatuur
Soms kan op vakantie je lichaamstemperatuur onverwacht hoog oplopen, hetgeen veelal wijst op een infectie. Belangrijk is om je temperatuur regelmatig te checken. Bij hoge koorts -boven de 39 graden Celsius- voor graden in Fahrenheit, klik
hier - is het raadzaam om een koortswerend middel te gebruiken. Indien de koorts langer aanhoudt, altijd een dokter raadplegen! In tropische gebieden kan koorts ook wijzen op bijvoorbeeld malaria (zie onder Malaria).
Laxeren - Stoelgang Obstipatie
Een reis die langer duurt, een lange zit in de auto kan een behoorlijk effect hebben op je stoelgang. Obstipatie die hierdoor veroorzaakt wordt, kan (gedeeltelijk) voorkomen worden door tijdens de reis zo veel mogelijk te bewegen. Let verder op dat je zo veel mogelijk vezelrijke producten als volkorenbrood, groente of fruit. Tevens kunnen mineraalwater, kruidenthee of sinaasappelsap een goede werking hebben op de darmen. Wees in ieder geval voorzichtig met laxeermiddelen, en zeker bij kinderen! Bij obstipatie die langer aanhoudt is het verstandig om een arts te raadplegen.
Maagklachten - Brandend Maagzuur
Buikpijn, een opgeblazen gevoel of brandend maagzuur zijn veelal een gevolg van andere eetgewoonten en ander eten in het betreffende vakantieland. Zo kan je maag hevig reageren op bepaalde specerijen of bijvoorbeeld olijfolie in mediterraan voedsel. Over het algemeen duurt het een dag of drie voor het lichaam zich heeft aangepast. In de tussentijd kan je als je wil speciale maagmiddelen gebruiken als bijvoorbeeld Rennie.
Malaria - Malariamug
In bijna alle landen rond de evenaar kun je een verhoogd risico lopen om malaria te krijgen. Een steek van een besmette mug -de malariamug- is de boosdoener van deze ernstige infectieziekte. Gedeeltelijk vormen speciale medicijnen die door een arts voorgeschreven worden bescherming tegen/bij malaria, de zogenaamde Malariaprofylaxe. Belangrijk is om de instructies goed op te volgen, daar malaria een ernstige ziekte is, die goed behandeld moet worden.
Noodgeval - Alarmnummer ANWB
Het is raadzaam om voor vertrek alle belangrijke telefoonnummers te noteren, om deze in noodsituaties bij de hand te hebben. Zoals bijvoorbeeld nummers van naaste familieleden, de huisarts (en/of specialist). Belangrijke nummers om bij de hand te hebben tijdens je reis of vakantie is het nummer van je eigen verzekeringsmaatschappij/ziektekostenverzekeraar en het:
- Alarmnummer van de ANWB: 0031 - 70 314 14 14. De meeste alarmcentrales zijn 24 uur per dag bereikbaar
Ongedierte - Insecten
Insecten zijn zowel overdag als ’s nachts actief. Buiten insectenwerende middelen, die verkrijgbaar zijn bij drogist en apotheek, is het goed om op een aantal zaken te letten. Zeker wanneer je kampeert of in de vrije natuur overnacht.
- Draag na zonsondergang bedekkende lichtgekleurde kleding
- Slaap bij voorkeur onder een klamboe of muskietennet
- Gebruik overdag zo weinig mogelijk deodorant, parfum of aftershave; insecten zijn gek op lekkere luchtjes
Ontsmetten - Schaafwonden
Wonden, met name schaafwonden, kunnen in warme landen en met name bij slechte hygiënische omstandigheden geïnfecteerd raken. Het is belangrijk om de verwonding -hoe klein je wondje ook is- grondig te ontsmetten. Bij de drogist en apotheek kun je hier verschillende middeltjes voor krijgen (zoals b.v. jodium, Betadine). Het handigst is het wanneer je dit standaard in je basis reisapotheek hebt. Een homeopathisch middel dat goed is om te ontsmetten is Echina force (Echinacea) bijvoorbeeld van Bloem of A. Vogel. Druppel een paar druppeltjes op de wond. Heb je dit alles niet bij de hand maar wel alcohol? Doe er dan wat alcohol op. Het prikt wel even, maar dit is altijd beter dan een gemene infectie of ontsteking.
Pijn - Pijnstiller
Hoofdpijn, buikpijn, keelpijn etc. kan natuurlijk ook op reis en vakantie voorkomen en je ontspannen gevoel danig verstoren. Als je op een vaste verblijfplaats bent kun je pijnstillers makkelijk in de plaatselijke winkels verkrijgen. Onderweg op reis zal dit niet mogelijk zijn. Neem dus voor de zekerheid (reisapotheek) standaard wat pijnstillers zoals bijvoorbeeld paracetamol, aspirine of sinaspril (voor kinderen) mee.
Reisdocument voor Geneesmiddelen
Het kan gebeuren dat de douane bij een grenscontrole bepaalde geneesmiddelen die je moet gebruiken/bij je hebt of in je reisapotheek ‘verdacht’ vindt. Dit kan hele vervelende gevolgen geven. Dit probleem kun je voorkomen door voor je vertrek bij de apotheek gratis het
Reisdocument voor Geneesmiddelengebruik te halen. In dit document staan de naam van het betreffende geneesmiddel, de stofnaam, de samenstelling en gebruiksdosering in het Nederlands, Engels en Frans. Tevens kan dit document van pas komen bij verlies of diefstal van medicijnen, als je naar een plaatselijke buitenlandse arts moet om de medicijnen te vervangen. De kans op verkeerde medicijnen en onjuiste dosering is dan klein.
Reisziekte - Misselijkheid
De een is er gevoeliger voor dan de ander, maar door een continu schommelende beweging van een auto, trein, vliegtuig of boot kan je evenwichtsorgaan danig van slag raken, waardoor flinke misselijkheid en een duizelig gevoel kan ontstaan. Er zijn speciaal reistabletten tegen reisziekte verkrijgbaar om dit te voorkomen. Voor de bestuurder van een auto zijn deze middelen echter niet aan te bevelen, daar ze het concentratievermogen aan kunnen tasten en sufheid kunnen veroorzaken, met alle gevolgen vandien. Zuigen op een zuurtje, een citroen of frisse lucht kan bij reisziekte ook helpen.
Splinters - Pincet
Het is belangrijk om splinters onder de huid meteen weg te halen voordat ze ‘inkapselen’. Een splinter kun je weghalen met een pincet of een naald, welke je eerst moet steriliseren door ze b.v. in een vlam van je aansteker e.d. te houden. Trek splinters altijd voorzichtig in de lengterichting uit de wond en gebruik hierna een ontsmettingsmiddel (zie onder ontsmetting).
Taal - Medische woorden
Als je aan vakantie denkt, denk je liever niet aan ziekte en ongevallen. Toch gebeurt het talloze vakantiegangers ieder jaar weer. Het is lastig om in noodgevallen hulp nodig te hebben en je qua taal niet verstaanbaar te kunnen maken. Met handen en voeten heeft zo zijn beperkingen en je kunt lang niet in alle landen met Engels terecht. Het is handig om voor vertrek een woordenboekje aan te schaffen met de meest gebruikte begrippen. Een paar termen uit zo’n boekje kunnen -zeker in noodgevallen- een groot verschil maken. De vertaling van arts, tandarts, apotheek en ziekenhuis in 5 verschillende talen kun je vinden in
Reisapotheek op Vakantie Tips
Uitdroging - Temperatuur
De meeste Nederlanders zijn niet gewend of ingesteld op hoge temperaturen. In (sub)tropische gebieden, warme landen en ook op het strand transpireer je veel en raak je op deze manier heel veel vocht kwijt, zonder dit echt goed in de gaten te hebben. Het is erg belangrijk om voldoende/veel te drinken. Let er met name bij kinderen op dat zij eerder gevaar lopen om uit te drogen, daar ze veelal extra actief en beweeglijk zijn.
Voorbehoedsmiddelen Seks SOA
Van de vakantiegangers heeft ongeveer vijf procent seksueel contact met mensen in het betreffende vakantieland (jongens/mannen vaker dan meisjes/vrouwen). Sommige vrouwen denken alleen aan niet zwanger worden en hebben het idee goed beschermd te zijn met een spiraaltje, de pil en andere anti-conceptie. Om besmettingsgevaar met hepatitis B, aids en andere geslachtsziekten (SOA’s) zijn condooms een absolute must. Dit geldt normaal thuis natuurlijk al, maar zeker in de vakantie, daar je dan geneigd bent om luchtiger, makkelijker en slordiger met seks(ueel verkeer) om te gaan en eerder met een wildvreemde de bloemetjes buiten gaat zetten. Neem altijd condooms mee! Ook meisjes/vrouwen doen er verstandig aan altijd voor de zekerheid condooms op zak te hebben. Ga er niet vanuit dat dit een ‘mannending’ is!
Wonden - Snijwonden
Bij (kleinere) snijwonden is het goed om de wond enige tijd gewoon te laten bloeden, daar het bloeden er voor zorgt dat vuil vanzelf naar buiten gaat en de wond zichzelf dus eigenlijk schoonspoelt. Reinig na enige tijd de wond met een steriel gaasje rondom de wond (zie voor schaafwonden onder Ontsmetten en dierenbeten onder Beten kat/hond). Ga met grote wonden altijd voor de zekerheid naar een arts of EHBO post; soms moet een wond bijvoorbeeld gehecht worden om goed te kunnen genezen.
Zonnebrand en Zonnesteek
Er wordt vaak gewaarschuwd voor te veel en onbeschermd zonnen; het kan ook echt gevaarlijk zijn. Je loopt onnodige risico’s en zeker op vakantie in warme landen. Voorkomen is beter dan genezen! Zit niet te lang achter elkaar in de zon, weersta de verleiding om urenlang te bakken om zo bruin mogelijk te worden en vermijd de zon tussen 12.00 en 15.00 uur. Gebruik tijdens het zonnen altijd een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor! Je kunt de factor afstemmen op je huidtype en gevoeligheid van je huid; in iedere drogist en apotheek kun je hier goede informatie en voorlichting over krijgen.
Mocht het ondanks een goede voorbereiding toch misgaan dan kunnen natte kompressen, yoghurt en komkommerschijfjes enigszins verkoeling bieden. Er zijn allerlei aftersun middelen verkrijgbaar om de verbrande huid tot rust te brengen. Er zijn ook speciale sunblocks -specifieke zonneproducten- verkrijgbaar voor mensen met een overgevoeligheid voor zon en die bepaalde medicijnen gebruiken.
Zonnesteek Verschijnselen - EHBO
Een zonnesteek is heel gevaarlijk, is veelal het gevolg van te veel warmte en straling van de zon op je hoofd en nek en kan zelfs dodelijk zijn! Je lichaamstemperatuur kan sterk ontregeld raken en oplopen tot 40 graden en soms zelf tot 42 graden, hetgeen tot de dood kan leiden. Verschijnselen die op een zonnesteek kunnen wijzen zijn dus hoge koorts, vaak een snelle hartslag, een gejaagde benepen ademhaling, versuffing, duizeligheid, misselijkheid en vaak ook hoofdpijn, in ernstige gevallen kan er sprake zijn van bewustzijnsverlies en zelfs van coma!
Met name oudere mensen en mensen die te zwaar zijn lopen extra risico op een zonnesteek. Let ook heel goed op bij baby’s en kleine kinderen en zon op hun hoofd (kale koppies).
Voorkomen Zonnesteek
Heel belangrijk is om een zonnesteek te voorkomen door niet te snel, te vaak en te lang achter elkaar in de zon te zitten. Bouw de tijd dat je in de zon zit langzaam op. Ook zonnebrandcrème -zelfs niet met een hoge beschermingsfactor- biedt geen bescherming bij een zonnesteek!
Erg belangrijk is
veel drinken. Zoek regelmatig verkoeling en ga in de schaduw zitten, let op dat kleine kinderen niet te lang in de zon spelen; creëer een speelplekje in de schaduw. Pas ook op dat kleine kinderen een petje of zonnehoed dragen en niet te wam gekleed zijn. En wat vaak vergeten wordt: let ook op als je huisdieren mee op reis neemt, dat ze niet te veel en te lang aan de zon blootgesteld worden en genoeg te drinken krijgen. Een zonnesteek kan ook bij dieren tot zeer ernstige situaties leiden!
Roep bij koorts en benauwdheid altijd medische hulp in en probeer voordat professionele hulp gegeven kan worden het lichaam zo koel mogelijk te houden, op een koele plek en bijvoorbeeld door een sterke ventilator of het lichaam in natte lakens te wikkelen en nat te houden met water en
veel drinken. Let op de ademhaling en de hartslag (pas eventueel indien nodig ook mond-op-mond beademing toe).
Lees verder