Omgaan met spanning

Werk, studie, kinderen...allemaal elementen die de nodige spanning kunnen opleveren. Deze spanning, vaak ook wel stress genoemd, kan leiden tot vervelende bijwerkingen. Denk bijvoorbeeld aan langdurige ziekte, een burn-out of fysieke klachten. Veel mensen weten wel hoe het voelt om met spanningen te moeten leven, maar weten helaas niet hoe ze met spanning om moeten gaan. In dit artikel een paar handige tips.

Inleiding

Doordat de huidige maatschappij veel van ons vraagt en we onze eigen capaciteiten optimaal willen benutten, zetten we ons beste beentje voor om zoveel mogelijk in zo weinig mogelijk tijd te doen. In eerste instantie zal dit lukken, maar we kunnen een drukke werkweek gecombineerd met een gezin niet allemaal lang blijven volhouden. Soms eist de drukte, en dus de spanning, zijn tol. Dat kan zich uiten in kleine dingen, zoals emoties, hoofdpijn of nek- en schouderpijn. Te veel spanning kan echter ook leiden tot ernstigere klachten, zoals depressie of een burn-out. Om serieuze klachten te voorkomen, is het goed om te bekijken hoe we spanning kunnen voorkomen of zoveel mogelijk kunnen beperken. Eerst moeten we dan wel kort stilstaan bij het ontstaan van de spanning.

Spanningen

Spanning kan op verschillende manieren ontstaan. Een belangrijke factor voor het ontstaan van spanning is ons werk of onze opleiding. Vaak moeten we ons aan deadlines houden, vliegen we van hot naar her om afspraken na te komen of zitten we tot 's avonds laat nog te werken of te studeren. Niet alleen drukte of problemen op je werk of binnen je opleiding kunnen zorgen voor ernstige vormen van spanning, ook dagelijkse dingen kunnen de nodige stress opleveren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan spanningen die zijn ontstaan door problemen die er binnen een gezin of familie bestaan. Ruzies of relatieproblemen kunnen zorgen voor hachelijke situaties die soms uit de hand lopen. Zelfs buiten deze twee categorieën zijn er tal van zaken waardoor men gespannen zou kunnen raken. Problemen met vrienden, financiële problemen of burenruzie's zijn slechts enkele voorbeelden. Hoe dan ook: spanning zorgt vaak voor problemen en problemen zijn er om opgelost te worden.

Wat kan je zelf doen?

Nek- en schouderpijn en hoofdpijn

In de meeste gevallen zal de spanning zich eerst uiten in lichtere klachten. De persoon met spanning krijgt hoofdpijn of klaagt over nek- en schouderpijn. Ook zijn bij sommige mensen de emoties heviger, zoals bijvoorbeeld verdriet of boosheid. Om van je lichamelijke klachten af te komen, is het van belang om af en toe een rust moment te nemen. Het klinkt gemakkelijk en cliché, maar het is een goede manier om je spieren te ontspannen. De nek- en schouderpijn en vaak ook de hoofdpijn wordt veroorzaakt door gespannen spieren. Door de spanning heb je de neiging om je schouders omhoog te trekken, ook als je niet aan het werk bent. Dit zorgt voor spierpijn en dit veroorzaakt ook vaak de hoofdpijn. Om je spieren te ontspannen neem je per dag een aantal korte pauzes van rond de tien minuten. Ga recht op zitten, trek je schouders op zo ver je kunt en laat ze dan weer helemaal slap hangen. Doe dit een aantal keren. Draai nu je nek heel rustig een paar keer rond, wissel ook van draairichting. Doe dit niet te vaak, om blessures te voorkomen. Als je klaar bent, kun je nog het volgende doen. Trek je schouders weer op, duw ze daarna naar achteren en laat ze afglijden langs je rug naar beneden. Doe dit een aantal keren. Je zult na deze oefeningen merken dat je schouders ontspannen zijn. Om dit gevoel te behouden is het belangrijk om er steeds op te letten dat je je schouders niet weer op trekt onder bijvoorbeeld het werken.

Preventief werken is ook mogelijk. Zo kun je bijvoorbeeld proberen om steeds recht op te blijven zitten, een goede ruggensteun te vinden en de oefeningen al uit te voeren voordat je last krijgt van je rug, schouders of nek. Een andere tip is slapen op je buik. Dit ontspant de rug- en nekspieren. Mochten de klachten te ernstig worden, raadpleeg dan altijd een arts.

Emoties

Wanneer je gespannen bent, kunnen de emoties hoog oplopen. Je reageert vaak heftiger dan normaal en dan je eigenlijk zou willen. Dit is niet goed voor jezelf en ook niet voor je omgeving. Probeer eens, net als bij de spieroefeningen, rust te nemen. Bekijk jezelf en vraag je af waarom je emotioneler bent dan normaal of waarom je feller reageert op bepaalde dingen. Vraag je af wat je er mee bereikt. Door op een, soms vrij pijnlijke manier, naar jezelf te kijken en jezelf te bekritiseren, kun je je emoties onder controle proberen te houden. Dit is lastig en kun je ook niet altijd goed doen. Er zullen altijd momenten bij zitten dat het niet lukt. Het is de bedoeling dat je kijkt naar eigen reactie op bijvoorbeeld opmerkingen van anderen. Kijk hoe je reageert, waarom je zo reageert en of je dit wilt en kunt veranderen. Hierdoor kijk je bewust en onbewust naar je eigen emoties en hoe je deze onder controle kunt houden.

Zorg er niet alleen voor dat je je emoties onder controle hebt, zorg er ook voor dat je nog emoties hebt. Stop niet al je gevoelens weg en probeer ze niet te onderdrukken. Blijf je wel uiten naar anderen, dat is prettig voor jezelf en dus ook weer voor je omgeving. Concentreer je niet alleen op je 'nare emoties', richt je vooral ook op je 'leuke emoties'. Blijf lachen en plezier maken, dat heft je nare emoties vaak wat op. Voel je je hierdoor beter, dan is de kans ook groot dat je minder gespannen zult zijn.

Wat kan ik nog meer doen?

Mochten de klachten door de spanning erger worden dan hierboven beschreven, dan is het allereerst verstandig om professionele hulp te zoeken. Bijvoorbeeld bij een psycholoog of een arts.

Verder is het goed om in ieder geval eens per dag naar buiten te gaan. De buitenlucht zal je van binnen en van buiten opfrissen, ongeacht de weersomstandigheden. Frisse lucht doet ieder mens goed en je komt tot rust. Ga bijvoorbeeld in de pauze een eind wandelen of vertrek op de fiets naar je werk of school.

Ga sporten. Een sport activeert je spieren, ook de spieren die niet gespannen zijn. Frustraties kunnen worden geuit en emoties geneutraliseerd. Sporten geeft vaak een goed gevoel en is een opluchting.

Doe leuke dingen. In de routine van werk, school of gezinsleven worden leuke dingen vaak overgeslagen. Er is geen tijd voor hobby's of uitjes, is dat er wel, dan is men vaak te moe om nog iets te ondernemen. Zoek een ontspannende hobby, ga eens naar de sauna of ga lekker uiteten of een dagje uit. Geen geld? Ga lekker het bos in of ga bij mooi weer lekker zwemmen. Geen tijd? Maak tijd, het leven is kort, je moet op de juiste momenten genieten!