Arts of geneesheer?

De huidige geneeskunde laat zich graag voorstaan op professionele beroepshouding, patiëntgerichtheid en wetenschappelijke onderbouwing van haar behandelmethoden. Artsen en andere BIG geregistreerden hebben een streepje voor bij zorgverzekeringen, overheid en publiek. De oude Grieken hadden over de geneeskunde een aantal duidelijke stellingnamen. Zo schreef Hippocrates de beroemde artseneed. Plato schreef over de beroepshouding die de arts zou moeten aannemen. Daarbij maakte hij onderscheid tussen de arts voor vrije mensen en de arts voor slaven. Bekijken we de handelwijze van de huidige arts en zetten we deze af tegen de complementaire zorgverlener dan doen we een interessante ontdekking. Rond het jaar 380 voor Christus schreef Plato in het vierde deel van zijn Politeia over geneeskunde. Zijn boek(en) zijn een vorm van socratisch vraag en antwoord spel geschreven. Opvallend is dat de inzichten van Plato nu nog steeds van toepassing zijn.

Twee klassen

Plato beschrijft eerst de twee klassen patiënten: “Heeft u opgemerkt dat er twee klassen van patiënten zijn? Slaven en vrije mensen?”

Handelswijze

Vervolgens gaat Plato in op de artsen voor de slaven en hun handelswijze: “En de artsen van de slaven rennen van de ene patiënt naar de andere, doorlopend medicijnen voorschrijvend. Dit soort artsen praat nooit met hun patiënten of laat hen nooit praten over hun klachten. De arts van de slaaf schrijft voor wat de ervaring leert alsof hij exacte kennis bezit, en wanneer hij zijn orders heeft gegeven, gelijk een tiran, haast hij zich met evenveel zelfvertrouwen naar de volgende zieke dienaar.”

Geneesheer

Dan neemt Plato de lezer mee naar die andere arts: “… maar de andere arts, die een vrij man is, verzorgt en bezoekt vrije mensen, hij stelt diepgaande vragen, gaat ver terug in de tijd en zoekt naar de aard van de stoornis; hij gaat in discussie met de patiënt en diens vrienden, krijgt meteen informatie van de zieke en geeft hem tegelijk instructies zo goed als hij kan; en hij zal hem niets voorschrijven tot hij hem eerst heeft overtuigd.”

Plato's Vergelijking

Hierna vergelijkt Plato beide opvattingen: “… als één van de artsen die hun patiënten als slaaf behandelen één van de artsen die de patiënt als mens benaderen zou ontmoeten en hem zou horen praten met zijn patiënt en hem een taal hoort gebruiken die soms bijna filosofisch klinkt, als hij hoort hoe hij het ziekteproces vanaf het allereerste begin bespreekt en hem hoort discussiëren over de totale natuur van het lichaam, dan zou hij in een vrolijk gelach uitbarsten.”

Arrogantie en spot

Waarna Plato laat zien hoe arrogant de arts de spot drijft met de geneesheer: “Hij zou zeggen wat de meeste van hen die artsen worden genoemd, voor in de mond hebben liggen: Malle kerel, u geneest de zieke niet, u onderwijst hem en hij wil geen arts worden, maar genezen worden?” [1]

Eed van Hippocrates

Hippocrates bedacht een ethische code waaraan de geneeskundige zich diende te houden. In 2003 is deze in een nieuw jasje gestoken en door de K.N.M.G. overgenomen voor al haar leden:
“Ik zweer / beloof dat ik de geneeskunst zo goed als ik kan zal uitoefenen ten dienste van mijn medemens.
Ik zal zorgen voor zieken, gezondheid bevorderen en lijden verlichten.
Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen.
Ik zal aan de patiënt geen schade doen.
Ik luister en zal hem goed inlichten.
Ik zal geheim houden wat mij is toevertrouwd.
Ik zal de geneeskundige kennis van mijzelf en anderen bevorderen.
Ik erken de grenzen van mijn mogelijkheden.
Ik zal mij open en toetsbaar opstellen, en ik ken mijn verantwoordelijkheid voor de samenleving.
Ik zal de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de gezondheidszorg bevorderen.
Ik maak geen misbruik van mijn medische kennis, ook niet onder druk.
Ik zal zo het beroep van arts in ere houden.
Dat beloof ik; Zo waarlijk helpe mij God almachtig.” [2]

Regulier vs natuurlijke geneeswijze

Bezien we de huidige arts dan zien we dat hij in een consult van 5 minuten een diagnose moet stellen aan de hand van symptomen. Daarna is er nog twee minuten tijd voor het voorschrijven van een behandeling c.q. verwijzing. En tot slot drie minuten voor het bijhouden van de administratie en het zenden van de factuur naar de zorgverzekeraar. De behandelwijze die worden aanbevolen zijn inmiddels door de eigen gelederen onderzocht en worden grotendeels niet als ‘evidence based’ erkent. [3] De vraag is of deze handelwijze überhaupt overeen komt met de afgelegde eed van Hippocrates.

Deze eed wordt ook door, bij een erkende beroepsvereniging aangesloten ‘natuurgeneeskundige praktizijn’ afgelegd. Deze geneesheer/-dame neemt een uitgebreide anamnese af, daarbij de gehele voorgeschiedenis van de persoon doorloopt. Zelfs die van de familie. Dat daarbij levensstijl, voeding, beweging, sociale omgeving, arbeid en inkomen worden meegewogen. Dat er een diepe uitleg plaatsvindt over de oorzaak en het gevolg (symptoom) en persoonsgerichte behandeling. Hierbij staat het herstel van het eigen genezende vermogen centraal.

Uw vrije keuze

De keuze is aan u, de patiënt c.q. cliënt, maar dan dient u wel goed te zijn geïnformeerd. Helaas blijkt daarin de overheid een zeer dubieuze rol te spelen. [4]