De geneeskracht van perubalsem

De perubalsem is een boom uit Zuid-Amerika die ongeveer 40 meter hoog kan worden. Hij blijft altijd groen. Uit de boom wordt een hars gewonnen die al sinds de 17e eeuw naar Europa wordt vervoerd. Duitsland was het eerste land dat de medicinale werking van perubalsem heeft beschreven. Vandaag de dag wordt perubalsem gebruikt door de medicijnindustrie, de farmaceutische industrie, de voedingsindustrie en de parfumindustrie. Het zit behalve in medicijnen ook in wasmiddelen, zeep, lotions en allerhande soorten cosmeticaproducten. De belangrijkste medicinale effectiviteit is dat het kan dienen als hoestonderdrukkend middel. Het wordt ook voorgeschreven bij allerlei huidaandoeningen zoals jeuk en het kan zelfs luizen bestrijden. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Traditioneel gebruik perubalsem
• Onduidelijkheid over de hoogte van perubalsemboom
• Productiewijze perubalsem
• Naamgeving
• Werkzame stoffen
• Perubalsem bij hoest
• Perubalsem voor de huid
• Perubalsem bij luizen en schurft
• Dosis en veiligheid

Traditioneel gebruik perubalsem

In Europa wendt men perubalsem vooral bij hoestproblemen, aambeien en luieruitslagzalven, haargroeimiddelen, antiroosspoelingen en vrouwelijke hygiëne sprays. De Indianen in Zuid-Amerika gebruiken het tegen jeuk en als een natuurlijk middel tegen eczeem. Ze gebruiken perubalsem eveneens om bloedingen te stoppen en wonden sneller te laten helen. Inwendig werd al eeuwenlang het door de Indianen gebruikt als vochtafdrijvend middel. Ook is het een traditioneel middel om wormen mee te elimineren. Het is een goed antiseptisch middel, bevordert het los hoesten van longslijm en is een tonicum voor het hart; de bloeddruk gaat ervan stijgen. Het kan ook gebruikt worden bij zere tepels en te grote lozingen uit het oor. Het kan inwendig worden gebruikt en helpt doordat het slijm losmaakt bij bronchitis en astma. Daarnaast is het een middel voor behandeling van witte vloed.

Onduidelijkheid over de hoogte van perubalsemboom

Op sommige Europese sites staat dat de deze boom maar 12 meter hoog wordt maar op sites van Noord- en Zuid-Amerika staat dat de boom 35 tot 40 meter hoog wordt. De laatste sites komen van het continent waar de boom groeit en zijn daarom meer betrouwbaar.

Productiewijze perubalsem

Het sap van de boom wordt gewonnen door met fakkels een deel van de stam te verbranden waardoor het sap door de boom wordt vrijgegeven. Vervolgens wordt het sap met doeken opgevangen. Na 15 dagen worden de doeken verzameld in een zak en vervolgens nar een plek gebracht om ze uit te koken. Tijdens het koken worden de doeken door een rooster geperst waarna het sap vrij komt en kan worden opgevangen. Het sap heeft dan een lichtbruine tot donkerbruine bijna zwarte kleur en kan vervolgens worden gebruikt om een natuurmedicijn van te maken, of een deodorant, of een zalf, afhankelijk van welk bedrijf het aankoopt. De geur van perubalsem houdt het midden tussen de geur van vanille en kaneel, een zoete geur.

Naamgeving

De Latijnse naam voor Perubalsemboom is Myroxylon balsamum. In het Nederlands wordt hij perubalsem, tolubalsem of myroxylon genoemd. Tolu is de Columbiaanse naam voor deze boom. In Argentinië wordt het quino quino genoemd. De naam perubalsem komt vooral van het feit dat het in de 17e eeuw vanaf Peru werd verscheept naar Europa. Tegenwoordig is El Salvador de grootste producent van perubalsem.

Werkzame stoffen

Van de perubalsemboom wordt enkel de balsem gebruikt, een product dat wordt verkregen uit de hars van de boom. In deze balsem zitten de volgende werkzame stoffen: cinnameïne, etherische olie bestaande uit de stoffen benzylbenzoaat, benzylcinnamaat en cinnamylcinnamaat. Verder bevat het vrij benzoëzuur, kaneelzuur, terpeen- en benzylalcoholen, vanilline en hars.

Perubalsem bij hoest

Als perubalsem wordt ingenomen is het een slijmoplossend middel voor de longen. Bovendien werkt het als antisepticum voor de luchtwegen. Helaas heeft het ook bijwerkingen. Het prikkelt de maag en darmen te veel. Daarom wordt perubalsem in de fytotherapie niet meer gebruikt bij hoest, bronchitis en astma.

Perubalsem voor de huid

Perubalsem bevordert de granulatie, oftewel het zorgt ervoor dat huidwonden sneller genezen. Het is een antisepticum wat veilig uitwendig gebruikt kan worden. Bovendien stilt het jeuk. Het zit regelmatig in zalven, crèmes, emulsies en oplossingen die huidproblemen te lijf gaan.

• Slecht genezende wonden,
• Brandwonden,
• Vrieswonden,
• Jeuk,
• Kloven,
• Huidinfecties,
• Roodheid.

Perubalsem bij luizen en schurft

Benzylbenzoaat is een stof die parasitaire infecties kan bestrijden. Het zit in groten getale in perubalsem en elimineert ziekteverwekkende parasieten. Samen met de ontsmettende werkzaamheid en de huidverzorgende aspecten zorgt benzylbenzoaat ervoor dat perubalsem kan worden ingezet bij de volgende indicaties die veroorzaakt wordt door parasieten:

• Luizen,
• Schurft.

Dosis en veiligheid

Perubalsem wordt gemengd met een andere olie of balsem. Hieronder staan de verhouding perubalsem tot de neutrale balsemsoort.

• Bij jeuk, wondheling en ontsmetting: 10% perubalsem
• Bij schurft en luizen: 50% perubalsem

Wanneer perubalsem inwendig wordt genomen leidt dat niet zelden tot gastro-enteritis of maag- en darmslijmvliesontsteking. Daarom is deze aanwending in de fytotherapie in onbruik geraakt. Ook uitwendig kunnen er bijwerkingen zijn. Bij sommige personen ontstaat contactdermatitis of eczeemreacties. Er wordt aanbevolen om perubalsem nooit langer dan een week te gebruiken. Wanneer perubalsem te veel wordt gebruikt kan dat eveneens leiden tot nierproblemen.