De geneeskracht van gevlekte aronskelk

Deze plant is een veel gewilde sierplant. Hij groeit goed als zijn standplaats volledig beschaduwd is. Aronskelk is een vaste plant en bloeit vanaf april tot en met mei. Hij kan 60 centimeter hoog worden. De bloemen verspreiden een soort rottend vleesgeur die insecten aantrekt. Hij groeit veel in uiterwaarden en bossen en is te vinden in dichte bosschages en kreupelhout. Hij komt vrij algemeen voor, hoewel je hem door zijn standplaats niet snel ziet. Van aronskelk worden de wortels gebruikt voor medicinale toepassingen. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Algemene informatie
• Naamgeving
• 10 leuke weetjes over gevlekte aronskelk
• Eetbaarheid aronskelk
• Een voorspellend kruid
• Inhoudsstoffen
• Traditioneel gebruik gevlekte aronskelk
• Goed voor maag

Algemene informatie

Gevlekte aronskelk is een mooie medicinale sierplant die van nature voorkomt in West-Europa, van Noord-Spanje tot aan Zuid-Scandinavië. Het is een perfecte plant voor een schaduwtuin. Hij groeit graag in loofbossen op voedselrijke grond. Je ziet deze plant relatief vaak in de buurt van gevlekt longkruid en daslook. Het is typisch een bloem met een groot schutblad die dient als vangbeker voor insecten. Als de insecten gevangen zijn, vallen ze naar beneden waarna ze via de bloem omhoog kunnen lopen; hierdoor wordt de bloem bevrucht en kan het insect ontsnappen. De vangbeker is namelijk te glad om op te lopen; ze moeten wel terug via de bloem. Als de bloem bevrucht is verschijnen er enige tijd later rode besjes. Deze besjes zijn giftig naar als ze worden gegeten gaat dat in 60% van de gevallen niet gepaard met allerlei ziektesymptomen. In 40% van de gevallen heeft men last van de slijmvliezen. Enkelingen hebben last van maag en darmen.

Naamgeving

De Latijnse, wetenschappelijke naam van gevlekte aronskelk is Arum maculatum. Een kelk is een oud woord voor ´beker´. ´Maculatum´ betekent ´gevlekt´. De herkomst van het woord arum is wat lastiger maar waarschijnlijker komt het van aros wat ´nuttig´ betekent. De vorm van het schutblad heeft groot nut voor de bevruchting en de plant is zowel voor medicinaal als culinair nut voor de mens. In het Nederlands zeggen we ook wel Aronsstaf, Aronswortel, Aronsknol, Speerwortel, Hazenoren, Duivelsstokjes, Papenpint, Papenkullekens, Papenteers, Kindje-in-de-pak, Vader-in-de-koekkas, Dominee-op-de-preekstoel en Kalfsvoet tegen deze geneesplant. In het Duits heet de plant Gefleckte Aronstab. In Engelstalige gebieden heet de plant snakeshead maar hij heeft heel veel andere namen.

10 leuke weetjes over gevlekte aronskelk

1. De verse knollen van aronskelk zijn giftig maar als ze gedroogd zijn kunnen ze worden gegeten.
2. Knaagdieren zoals de bosmuis eten de besjes op; zij zijn beter tegen gifstoffen bestand. Ook de merel, houtduif, fazant en zomertortel eten van de besjes. Mensen kunnen er beter niet van eten.
3. Een bijnaam van gevlekte aronskelk is Manskracht, omdat het goed zou zijn voor de werking van het mannelijk geslachtsdeel. Men at vroeger stiekem toch een besje om het seksuele prestatievermogen op te krikken.
4. De vorm van de bloem brengt iedereen op erotische gedachten.
5. De plant zou vaak gebruikt zijn bij heksenrituelen.
6. Vroeger werd van de wortel van aronskelk stijfsel gemaakt alleen, volgens de Engelse plantenkenner Gerard uit de 17e eeuw, leidde het gebruik van dit stijfsel tot blaren op de handen.
7. Ondanks de blaren gebruikt men het wortelpoeder als basis voor een zalf op de gezichtshuid.
8. In Italië gebruikte men de wortel om sproeten tegen te gaan.
9. De verse wortel wordt op een plek gedaan waar dauwworm zit ondanks dat het blaren veroorzaakt. Dauwworm is een hardnekkige eczeemsoort.
10. Er zijn vele arumsoorten verspreid over heel de wereld; overal wordt de plant medicinaal gebruikt.

Eetbaarheid aronskelk

Als aronskelk niet goed wordt bereid is het zeer gevaarlijk. Het moet lang gedroogd worden of flink geroosterd. Vroeger maakte men een drank van de wortel van orchidee, dat werd saloop genoemd. Gevlekte aronskelk werd als vervanging van orchideewortel gebruikt.

Een voorspellend kruid

Jozua en Kaleb vertrokken naar het land van Kanaän. Zij namen de Aronsstaf mee. De hele weg namen ze een druiventros mee op de staf. Toen ze de druiventros eraf haalden, staken ze de stok in de grond. Op deze plek schoot een plant omhoog die we vanaf dat moment aronskelk noemen. De aronskelk heeft vanaf die tijd ook een vruchtbare oogst voorspeld. De mannelijke bloemen vertellen met hun stand de korenoogst. De stand van de vrouwelijke bloemen is een aanwijzing voor het verloop van de hooioogst. De wijze waarop de honingnapjes staan, verklappen de wijnoogst, tenminste, deze voorspeltechnieken gebruikten men tijdenlang.

Inhoudsstoffen

Van aronskelk worden de wortels gebruikt voor medicinale doeleinden. De wortels van de aronskelk worden in maart, april en mei verzameld. In de wortelknol zit het zenuwgif aroïne, glycoside, suiker, zetmeel, zeepstoffen of saponinen, lycopine en calciumoxalaat. Aroïne zit in minimale hoeveelheden in de gedroogde wortel en het wordt verder verminderd als de wortel gekookt of geroosterd wordt.

Traditioneel gebruik gevlekte aronskelk

Volgens het volksgeloof is de bloem een fallussymbool en zou degenen die van de bloem eten zichzelf verzekeren van nakomelingen. Deze theorie is echter niet wetenschappelijk onderbouwd.

Waarvoor wordt het in de natuurgeneeskunde gebruikt? Traditioneel wordt gevlekte aronskelk gebruikt bij heesheid, hoesten en keelpijn. Ook bij bronchitis kan deze plant uitkomst bieden. Verder is het een middel bij neuspoliepen. Thans wordt de plant alleen nog in de homeopathie gebruikt. Het wordt op homeopathische wijze vanaf de 20e eeuw aangewend bij een opgezwollen keel en chronische keelpijn.

Goed voor maag

Behalve de positieve werkingen op het ademhalingsstelsel is het een goed middel bij chronische maag- en darmproblemen. Je zou het kunnen eten als je last hebt van darmproblemen zoals lekkedarmsyndroom. In Duitsland geldt de oude naam Maagwurzel, wat maagwortel betekent, een verwijzing is naar het feit dat de plant goed is voor de maag.