Spoken en Klopgeesten - 'fantasie of realiteit'

Klopgeesten maken zich kenbaar door klopgeluiden, het laten bewegen van voorwerpen en statische ontlading. Naar men zegt zijn sommige klopgeesten natuurgeesten die wraak willen nemen op de levenden. Dan veranderen ze van onschuldige stoorzenders tot duistere begeleiders. Op veel plaatsen in de wereld rekent men klopgeesten tot de schadelijkste paranormale verschijnselen.

Verbinding met de duistere zijde

Voor de grenswetenschappen hoort het verschijnsel klopgeesten tot de categorie van de telekinese, want ook daarbij bewegen voorwerpen zich als door een geesteshand. Veel verschijnselen waarvan men denkt dat het om een spook gaat, blijken bij nader inzien of na nauwkeuriger onderzoek een grap te zijn of een natuurverschijnsel als wind.

Als het werkelijk gaat om klopgeesten, als voorwerpen echt zonder aanwijsbare oorzaak bewegen en als dit soort spoken wetenschappelijk worden onderzocht en bewezen, dan krijgt de klopgeest een parapsychologische dimensie. Dat is iets dat alle mensen fascineert, omdat het ons verbindt met het andere, met de duistere zijde.

Spookverschijningen door psychische spanningen

Onderzoek heeft aangetoond dat klopgeesten vaak voorkomen in de omgeving van pubers of mediaal aangelegde personen. De Amerikaanse parapsychologen J. Gaither Pratt en William G. Roll kenschetsten in 1958 klopgeesten als spontane telekinese. Zij stelden vast dat de klopgeest geen geest, spook of fantoom is, maar de projectie van een emotioneel gespannen mens, bijvoorbeeld een puber. In hun tests kwam deze gespannen energie naar buiten in telekinetische ontladingen.

Ook Hans Bender, professor in de parapsychologie in Freiburg, heeft in de jaren 1960 en 1970 soortgelijke verschijnselen bij jeugdigen onderzocht. Hij kwam tot de conclusie dat de telekinetische verschijnselen veroorzaakt worden door een soort onbewuste afsplitsing van de persoonlijkheid. Dit geeft aan dat in onderzoek algemeen wordt aangenomen dat bij een spookverschijning het naar binnen gekeerde op de voorgrond treedt en dat de oorzaak van de verschijning allereerst gezocht moet worden bij de berokkenen zelf. De parapsycholoog Theo Locher noemde als wetenschappelijke verklaringen voor spookverschijningen schizofrenie, hallucinaties en bijzondere psychische spanningen.

Spookhuizen

Het wordt griezelig als een spook- of klopgeestverschijning niet wil passen in een van deze gangbare verklaringspatronen. Een bijzonder voorbeeld van mysterieuze voorvallen bood een huis in Berslau, waaruit gezang klonk dat men op geen enkele manier kon verklaren. De wetenschappers die het gezang volgden, kwamen uit bij muren waaruit de klanken leken te komen of verdwaalden in keldergewelven. Geen enkele akoestische wet kon de verschijnselen verklaren. Het kon worden uitgesloten dat de toehoorders geestelijk verward waren, want daarvoor waren het er te veel.

In de Zwitserse plaats Stans kan het spookhuis van de familie Joller worden bezichtigd. De bewoners hebben lange tijd alles te boek gesteld over de gebeurtenissen in hun huis. Deze waren op een dag begonnen met kloppen en krassen toen de hele familie bijeen was. Men nodigde getuigen uit en zocht naar wetenschappelijke verklaringen. Maar de wetenschap faalde en weet tot op heden geen oorzaak aan te wijzen voor de voorvallen. Op een ochtend ontwaakte de plaatselijke politicus Joller verward en met wit haar en een jaar later, in 1865, stierf hij. Zijn boek Selbsterlebte mystische Erscheinungen, waarvan men weet dat het bestaat omdat het onderscheidingen heeft gekregen, is spoorloos verdwenen.

Er zijn tal van verhalen over machines die dienst weigerden en een eigen leven gingen leiden. Voor velen zijn dergelijke verschijnselen een bewijs voor een parallelle wereld van geesten, van boodschappers van de doden. Is er naast onze bekende wereld een mysterieuze, onbekende parallelle wereld die toebehoort aan geesten?