Stoppen met roken, leven in oorlog
Stoppen met roken… Het is de een van de goede voornemens, zo niet een van de wensen, van vele Nederlanders. Slechts weinigen van hen lukt het om deze wens in vervulling te laten gaan. Het willen is er wel, nu het doorzettingsvermogen nog. Waarom haken vele mensen bij dit laatste punt af? Wel, stoppen met roken is leven in oorlog!
Stoppen? Waarom?
Inmiddels is het een oude leus, maar de waarheid liegt er niet om. Voorkomen is beter dan genezen. Van roken is al jaren, ja zelfs decennia, bekend dat het slecht is voor de gezondheid en alles wat daarbij komt kijken. Waarschijnlijk vraag je als niet-roker af waarom iemand dan überhaupt aan zoveel ellende begint. Wel, veel mensen roken omdat zij het stoer vinden. Vaak zie je de aanwezigheid van deze reden in groepen pubers. Als er één begint te roken, gaat de rest bijna als vanzelf meedoen. De tweede groep rokers rookt omdat zij het gewoon lekker vindt. Even ontspannen, even lekker een sigaret. Vroeg of laat komen veel rokers er achter dat ze toch graag zouden stoppen met roken. Het grootste deel van hen meent het tóch te doen vanwege gezondheidsredenen, ook al waren de gevolgen voor zijn gezondheid al lang bekend voordat hij ging roken. Financiële redenen en een betere conditie komen op de tweede en de derde plaats.
Besluiten om te stoppen met roken is één ding, nu de uitvoering nog. Anders gezegd: je beheerst de theorie, nu de praktijk nog, maar dit is nog niet zo gemakkelijk. Bij de uitvoering van het plan om te stoppen met roken, komt een drietal zaken kijken. Achtereenvolgens komen lichamelijk afhankelijkheid, geestelijke afhankelijkheid en mislukkingen aan bod.
Lichamelijke afhankelijkheid
De boosdoener van de hele verslaving is nicotine. Veel rokers kunnen niet zonder en zijn als het ware helemaal afhankelijk van deze stof. Bij een onderbreking in het rookgedrag veroorzaakt nicotine ontwenningsverschijnselen zoals angst, nervositeit, concentratiestoornissen, hoofdpijn, slaapstoornissen en een verhoogde eetlust. Deze symptomen behalen een hoogtepunt tijdens de twee eerste weken van de rookstop. Na deze twee weken nemen de ontwenningsverschijnselen wel af, maar weg gaan ze niet. Roken blijft een onweerstaanbare verleiding die nog weken, ja zelfs maanden kan blijven opspelen.
Geestelijke afhankelijkheid
De geestelijke afhankelijkheid van nicotine is minder zichtbaar dan de lichamelijke afhankelijkheid, maar daarom niet minder sterk aanwezig. Onder de geestelijke afhankelijkheid verstaan we het deel van de verslaving dat zich als het ware in het hoofd van de roker afspeelt. Bij deze geestelijke afhankelijkheid spelen een aantal factoren mee: genot, gewoonte en uitkomst. De sigaret is voor velen een genotsmiddel, sterk verbonden met de prettige momenten van het leven. Daarnaast roken velen een sigaret doordat het een gewoonte is geworden, het opsteken gaat als het ware automatisch. De sigaret hoort nu eenmaal bij een kop koffie, een glas wijn, een telefoongesprek of een babbel met vrienden. En dan is er ook nog de sigaret als middel van steun en uitkomst: de sigaret die wordt opgestoken bij verdriet, vermoeidheid en stress.
Mislukking op mislukking op mislukking...
En alsof die lichamelijk en geestelijke afhankelijkheid nog niet vervelend en moeilijk genoeg is, bestaat er ook nog het fenomeen dat men 'de mislukking' noemt. Stoppen met roken is een enorm traject en dan vooral als er meerdere pogingen voor gedaan moeten worden. Meerdere pogingen? Ja zeker, stoppen met roken lukt namelijk vaak niet in één keer. Het oude leefpatroon is enorm aantrekkelijk en daardoor is de kans op terugval groot! Het grote probleem is dat het na iedere mislukte poging moeilijker is om te geloven dat het stoppen écht gerealiseerd kan worden.
Kortom
Stoppen met roken is dus een enorme opgave waar vele rokers de mist mee in dreigen te gaan in de vorm van een terugval naar het oude leef- en rookpatroon. Daarom is het voor de rokers enorm belangrijk dat een terugval niet zozeer wordt gezien als een mislukking, maar als een moment waar van kan worden geleerd voor de volgende poging. En voor alle niet-rokers: voorkomen is nog steeds beter dan genezen!