Alcoholverslaving, wat is het en hoe herken je het?

Wanneer iemand in je naaste omgeving verslaafd is aan alcohol, is dat erg vervelend. Hoe moet je hier mee omgaan en hoe weet je of iemand echt verslaafd is? Iemand die veel drinkt hoeft niet perse verslaafd te zijn. Er zijn een aantal signalen waar je op kunt letten en bepaalde acties die je kunt nemen om iemand zelf bewust te maken. Maar makkelijk zal het nooit zijn.

Wat is een alcoholverslaving?

Je bent eigenlijk verslaafd aan alcohol wanneer je zoveel drinkt dat je gezondheid, werk en/of je sociaal leven hieronder lijdt en hier niet meer mee kunt stoppen. Het gaat hier vaak om mensen die op één of andere manier verlichting zoeken voor stress, onzekerheid maar ook lichamelijke klachten. Het gevaar bestaat dat dit vooral in het begin van het drinken helpt en mensen hierdoor steeds meer en vaker naar de fles grijpen als hen iets tegen zit. Iemand kan dus minder verdragen zonder alcohol. Vaak speelt verveling ook een rol en zoekt men een ontsnapping van hun saaie leventje. Een verslaving begint vaak heel onschuldig met hier en daar een glaasje, maar wordt dan vaak meer een gewoonte dan uitzondering.

Cijfers alcoholverslaving

Om een beeld te krijgen van het probleem alcoholverslaving, hier een aantal feiten:

• Alcoholverslaving staat in de top tien van de grootste factoren die de kwaliteit van het leven zowel psychisch als lichamelijk aantasten.
• Ongeveer 85% van de Nederlandse bevolking die 16 jaar of ouder zijn, drinkt regelmatig alcohol.
• De schatting is dat 10% van de Nederlanders tussen de leeftijd 16 en 69 jaar een probleem heeft met alcohol.

Bij hoeveel glazen ben je nu verslaafd?

Veelal wordt aangenomen dat iemand die veel drinkt, verslaafd is aan alcohol. Maar iemand die elke dag alcohol drinkt, hoeft perse nog geen verslaafde te zijn. Het gaat om de reden waarom je drinkt en dat je kunt stoppen wanneer er problemen voordoen. Bijvoorbeeld als er gezondheidsproblemen voor doen en/of als mensen erop wijzen dat je te veel drinkt. Als drank voor andere zaken gaan, dan ben je op het verkeerde pad.

Hoe ontwikkelt zich een alcoholverslaving?

Er zijn verschillende stadia waarin een alcoholverslaving zich meestal ontwikkelt.

Onschuldige meerdrinker

Een alcoholverslaving ontstaat vaak op een manier waarop de meeste mensen er zich nog niet bewust van zijn. Het zijn vaak de situaties waar men al onbewust meer drinken dan dat ze van plan waren en dit gebeurt vaak bij sociale gebeurtenissen als een etentje. Je bent van plan om twee biertjes te nemen, maar je neemt er snel al vier. Dit komt vaak doordat alcohol je manier van denken verandert en je makkelijker gaat denken over bijvoorbeeld het benuttigen van alcohol.

Bewuste meerdrinker

Een onschuldige meerdrinker hoeft geen verslaafde te worden tenzij de persoon bewust gaat kiezen om te veel te gaan drinken. Hierbij gaat om ook om het stiekem drinken, schuldig voelen om het drinken en er veel aan te moeten denken. Vaak drinkt men zoveel dat ze helemaal dronken zijn en kunnen ook niet meer zonder alcohol functioneren in bepaalde situaties. Denk hieraan met verjaardagen of andere sociale of stressvolle situaties. Deze situaties gaat de persoon dan ook ontwijken indien er niet gedronken wordt of men drinkt al voor deze situaties. De persoon komt bijvoorbeeld al aangeschoten aan op een verjaardag. Andere kenmerken zijn bevende of trillende lichaamsdelen als de handen. Dit komt vaak in combinatie met het minder gaan eten.

Ontkennende drinker

In dit stadium gaat het vaak al mis en drinkt de persoon meer en meer om gevoelens te ontdrukken als schuld, depressie en ongemak. Een alcoholist zit vaak al niet meer lekker in zijn vel en voelt zich erg ongemakkelijk, wat eigenlijk alleen maar versterkt wordt door alcohol op de langere termijn. De persoon probeert door meer te drinken zich beter te voelen en begint zelfs al ’s ochtends om de kater weg te drinken. Wanneer de persoon er op aan gesproken wordt zal deze dit ernstig ontkennen, voornamelijk door schaamte en denkend dat alles wel goed zit. Men komt vaak ook in dit stadium door een heftige gebeurtenis in iemands leven, als het verlies van een dierbaar persoon en/of het verlies van de baan.

Onbeheersbare drinker

In dit stadium krijgt de drinker al snel maken met bijvoorbeeld medische problemen als leveraantasting en interne bloedingen, maar ook hartaanvallen en beroerte kunnen het resultaat zijn. Psychische problemen treden ook vaak op als depressie, slapeloosheid en zelfs zelfmoordneigingen. Gelukkig verdwijnen deze problemen in de meeste gevallen bij het afkicken. Om een goed beeld te krijgen van wat voor effect alcohol kan hebben, moet je beseffen dat sommige alcoholisten bevend ’s nachts wakker worden en pas stoppen met het beven na een aantal glazen sterke drank. Overdag is een zware alcoholist meer bezig met het wegdrinken van ontwenningsverschijnselen dan het genieten van het drinken. Het probleem houdt aan doordat een alcoholist zich afschermt van de buitenwereld en familie en vrienden afstoot en daardoor niet snel hulp krijgt.

Wanneer drink je te veel?

Wat ook de reden is waarom je drinkt, te veel drinken is nooit goed. Het heeft effect op je lichamelijke maar ook geestelijke toestand. Aangeraden wordt om voor een vrouw niet meer te drinken dan twee glazen per dag en voor de man drie glazen. Daarbij wel oplettend dat je per week twee dagen niet drinkt. Dit laatste is vooral om er geen gewoonte van te maken en dat je dus ook zonder kunt. Kun je dit niet, dan moet je zeker goed nagaan wat de oorzaak hier van is en hier zo snel mogelijk iets aan doen.

Wat zijn de signalen dat iemand verslaafd is?

Belangrijk is om te beseffen dat een alcoholist vaak erg slim is in het verbergen van dit probleem. Ze zullen de alcohol verbergen en het probleem ontkennen. Hieronder een lijst van signalen die aangegeven dat iemand een probleem heeft met alcohol:

• Niet genoeg hebben aan 1 of 2 drankjes.
• Moeten drinken om een leuke tijd te hebben.
• Drinken als reactie op stress.
• Lichamelijke problemen.
• Onthoudingsverschijnselen.
• Verzuim op werk.
• Ruzie over drank.
• Beloftes en pogingen om te stoppen met drinken.
• Onverantwoordelijk gedrag (bijv. met drank op rijden).
• Drinken over de gehele dag.

Wat kun je doen wanneer je denkt dat iemand verslaafd is?

Besef je goed dat iemand die te veel drinkt zich vaak schaamt en zich zal verdedigen en het probleem zal ontkennen. Hieronder staan een lijst met tips hoe je met een alcoholist kunt omgaan:

• Verbiedt het gebruik van alcohol niet en probeer het ook niet tegen te gaan.
• Geef aan dat je je zorgen maakt en waarom het ook invloed heeft op jou.
• Probeer er achter te komen waarom iemand zoveel drinkt.
• Ondersteun degene die drinkt met zijn of haar problemen en gevoelens.
• Laat degene zelf ontstane problemen oplossen zodat deze de gevolgen ook onderkent.
• Zoek voor je zelf ook steun bij iemand anders om hier over te praten.
• Verzamel zoveel mogelijk informatie en advies over dit probleem.
• Zoek ook contact met mensen die hiermee ervaringen hebben gehad. Zie einde artikel.
• Laat degene zelf zijn of haar alcoholprobleem oplossen.

Waar kan ik meer informatie/hulp zoeken?

Op de volgende websites kun je meer informatie vinden:

• Verslavingszorg Nederland: http://www.vnn.nl/index.cfm
• Korrelatie: http://www.korrelatie.nl/themas/verslaving
• Informatie over alcohol: http://www.alcoholinfo.nl/index.cfm
• Test om te kijken of je te veel drinkt: http://www.drinktest.nl

Lees verder

• Gevolgen van een alcoholverslaving