Kaposi-sarcoom, huidkanker

Huidkanker is een vorm van kanker die steeds vaker voorkomt. In tien jaar tijd is het aantal mensen met huidkanker toegenomen met 112 procent. Kaposi-sarcoom is een vorm van huidkanker die zich in de binnenbekleding van de huid en van slijmvliezen bevindt. Deze vorm is een zeldzaam voorkomende huidkanker. Kanker wordt vaak veroorzaakt door een verandering in het DNA van cellen. Bij Kaposi-sarcoom is een herpesvirus de oorzaak, vaak in combinatie met het gebruik ban bepaalde medicijnen. Mensen met HIV krijgen er vaker mee te maken. Vaak zien we deze kanker aan het oog, de mond, gehemelte of de huid.

Kaposi-sarcoom komt weinig voor

Huidkanker komt steeds vaker voor. Er wordt te onvoorzichtig omgesprongen met de schadelijke invloed die de zon op onze huid heeft. Wanneer jonge kinderen worden blootgesteld aan teveel zonlicht, dan hebben ze later een grotere kans om huidkanker te krijgen. Bescherming begint dus al in de vroege jaren en is een taak van de ouders. Huidkanker ontstaat ook steeds vaker op oudere leeftijd. Deze groep patiënten heeft tijdens veel zonlicht ontvangen toen ze tussen de 30 en 50 jaar oud waren. De schadelijke Uv-straling van zonlicht zorgt voor veranderingen in het DNA van cellen. Hierdoor kan huidkanker ontstaan. Dit ontstaat niet zomaar van de een op de andere dag maar is vaak een proces van jaren. Doordat de levensverwachting van de mens steeds meer stijgt zal huidkanker ook in de toekomst steeds meer voor gaan komen. Wat betreft de vergelijking met andere landen staat Nederland op de vierde plaats van meest voorkomende aantallen huidkanker bij vrouwen en op de vijfde plaats bij mannen. Zweden heeft de hoogste cijfers wat betreft huidkanker. Ook de sterfte aan huidkanker is in Nederland hoger dan gemiddeld in Europa. In België is deze lager dan gemiddeld.

Er zijn meerdere vormen van huidkanker. Kaposi-sarcoom is daar één van en een vorm die vrij weinig voorkomt. Huidkanker ontstaat veelal door veranderingen in het DNA dat is veroorzaakt door schadelijke Uv-straling (waaronder ook een zonnebank). Kaposi-sarcoom wordt veroorzaakt door een herpes-virus. Kaposi-sarcoom komt vaker voor bij aids-patiënten. Ook komt het 50 keer vaker bij mannen dan bij vrouwen voor. Toch is het in vergelijking met melanomen vrij zeldzaam.

Virus veroorzaakt huidkanker

Er zijn enkele kankervormen die door een virus worden veroorzaakt. Baarmoederhalskanker wordt door het papillomavirus veroorzaakt, schistosomiasis veroorzaakt blaaskanker en het Human herpesvirus 8 veroorzaakt Kaposi-sarcoom. In West-Europa is ongeveer 5 procent van de bevolking besmet met dit virus. Het virus is van oorsprong van menselijke afkomst: het heeft gelijkwaardige menselijke genen en is in staat om het menselijke afweersysteem te omzeilen. In Afrika komt het virus vaker voor. Ook onder aids-patiënten komt het virus vele malen vaker voor. De kans dat Kaposi-sarcoom zich bij aids-patiënten ontwikkelt is 20.000 malen groter dan normaal. Vaak is Kaposi-sarcoom dan ook een eerste teken dat er sprake is van aids.

Symptomen

Kaposi-sarcoom tast de binnenbekleding van de bloedvaten aan alsmede de slijmvliezen van de mond, de neus en de anus. Op de huid verschijnen er paarse knobbels. Ook in de mond, het oog, de neus of de anus kunnen er knobbels ontstaan met een paarsrode tot bruine kleur. Over het algemeen zijn de plekken niet pijnlijk. Wanneer ze onder de voet ontstaan kan er wel pijn ontstaan door het gewicht dat er op drukt. De tumoren zijn vaak koepelvormig. Ze komen niet alleen op de huid voor, maar ook aan het oog, de mond (tandvlees, gehemelte etc.), de anus, de neus, de luchtpijp, de darmen, de lever en de maag. De tumoren zullen uiteindelijk uitzaaien.

Hoe snel groeit dit type kanker?

Er zijn een aantal typen kanker die langzaam groeien. Zo heeft baarmoederhalskanker ruim 15 jaar nodig om zich te ontwikkelen. Prostaatkanker heeft ook zeer lang nodig. Bij Kaposi-sarcoom is dit net zo. Veel mensen zullen uiteindelijk doodgaan door een ander oorzaak dan Kaposi-sarcoom. Er is echter ook een agressieve vorm die voornamelijk voorkomt bij aids-patiënten. Het is dan ook niet te voorspellen waaraan de patiënt zal sterven: Kaposi-sarcoom of de gevolgen van aids.

Behandeling

Kaposi-sarcoom wordt net als andere vormen van kanker behandeld middels operatie, bestraling of chemotherapie. Ook andere behandelingen kunnen succesvol zijn. Een en ander hangt af van de ernst, de vroegtijdige of late ontdekking en andere onderliggende ziekten zoals aids. Een verminderd afweersysteem verslechterd de prognose. Over het algemeen is de helft van alle patiënten na vijf jaar nog in leven.

Kaposi-sarcoom aan het oog

Bij 25 procent van de aids-patiënten komt Kaposi-sarcoom aan het oog voor. Daarbuiten komt het vrij weinig voor. Vaak ontstaat het in het bindvlies van het oog of aan de oogleden. Er ontstaan kleine roodpaarse tot bruinroze gezwellen die uiteindelijk groter kunnen worden. In eerste instantie is er geen pijn aanwezig maar die kan later wel ontstaan wanneer het gezwel groeit.

Tumor aan of in de mond

Bij de helft van alle aids-patiënten komt Kaposi-sarcoom in de mond voor. Vaak wordt dit als een eerste bewijs van een besmetting met het Hiv-virus gezien. Vaak komen paarsrode of blauw-rode tot bruinroze tumoren voor aan het tandvlees of het gehemelte. Vaak begint het met veranderingen van het slijmvlies, blauwachtig van kleur. Deze verandert in een zwelling die dieper van kleur wordt. De tumor kan uitzaaien naar andere delen van de mond maar ook daarbuiten uitzaaien.