Speciale bril om kankercellen te zien

Steeds meer mensen krijgen in hun leven te maken met kanker. Dat wordt ongetwijfeld veroorzaakt doordat de gemiddelde leeftijd van mensen toeneemt. Behandeling van kanker is duur en ingrijpend. Hoe zou het zijn, als een chirurg kankercellen kon zien oplichten, zodat hij ze snel kan herkennen en de kankercellen eenvoudiger zou kunnen weghalen? Een speciale bril om kankercellen te kunnen zien zou een oplossing kunnen zijn.

Diagnose kanker

De diagnose dat je kanker hebt, zet je leven aardig op z’n kop. Vanaf dat moment word je opgenomen in een ingewikkeld en strak georganiseerd medisch proces. Nieuwe onderzoeken volgen, om de precieze aard van de kanker vast te stellen. Waar zit de tumor precies? Zijn er uitzaaiingen? Hoe is je algemene conditie, zowel psychisch als fysiek? Alles wordt in kaart gebracht. Dit proces resulteert in een voorgestelde behandelmethode. Vaak is dat een combinatie van chemo-therapie, bestralingen en soms ook een operatie.

Operatie

In zo’n operatie wordt de tumor weggesneden, vaak samen met het omringende weefsel. De wond wordt gesloten en terwijl jij ontwaakt uit de narcose is het laboratorium aan het werk om het verwijderde weefsel te onderzoeken. Soms gebeurt een deel van dat onderzoek al tijdens de operatie. Uit het onderzoek zal moeten blijken in hoeverre het omringende weefsel actieve kankercellen bevat. In dat geval is vaak een vervolgoperatie nodig, want de kans is dan groot dat in het lichaam ook weefsel is achtergebleven met actieve kankercellen, die uit zouden kunnen groeien tot nieuwe tumoren.

Subtiel

Een probleem van zo’n operatie is, dat deze niet heel subtiel kan zijn. De chirurg kan niet goed zien tijdens de operatie, in hoeverre het omringende weefsel is aangetast. Misschien wordt te weinig, misschien zelfs teveel weefsel verwijderd. In beide gevallen kan het voor de patiënt flinke impact hebben. Het laboratoriumonderzoek geeft uitsluitsel: in veel gevallen blijkt te weinig verwijderd en is een nieuwe operatie noodzakelijk, met alle fysieke en psychische gevolgen van dien. Het zou mooi zijn, als de chirurg al tijdens de operatie beter zou kunnen zien, waar de kankercellen zitten.

Bril

Onderzoekers van de Washington University School of Medicine in St. Louis (Verenigde Staten van Amerika), onder leiding van Samuel Achilefu, hebben een bril ontwikkeld, die de chirurgen tijdens de operatie moet helpen de kankercellen te identificeren. De techniek is nog experimenteel en zeer nieuw: een naam voor de bril is nog niet bedacht.

Hoe werkt het?

De patiënt krijgt tijdens de operatie in de tumor een contrastvloeistof ingespoten. De vloeistof verspreid zich van de tumor naar het omringende weefsel. Nu wordt het weefsel beschenen met een speciaal licht. De chirurg heeft de speciale bril op en ziet de kankercellen blauw oplichten. Hoe lichter blauw, hoe sterker de concentratie van kankercellen is. Kleinere tumoren met een doorsnede van 1 mm of groter kunnen zo gemakkelijker worden ontdekt en verwijderd. Dat betekent, dat vaak minder weefsel verwijderd hoeft te worden, de chirurg kan zien dat een stuk weefsel 'schoon' is. Het heeft ook consequenties voor aangetast weefsel dat iets verder van de tumor zit. Zou dit in traditionele operaties zijn blijven zitten, met de bril kan herkend worden, dat dit stukje weefsel ook verwijderd moet worden. Een vervolgoperatie kan hiermee voorkomen worden.

Onderzoek

De techniek is spiksplinternieuw en nog in het onderzoekstadium. Enkele patiënten zijn met deze techniek behandeld en de resultaten zijn al veelbelovend. Toch moet er nog veel onderzoek worden gedaan voor elke chirurg met deze bril op de neus de operatiekamer ingaat. Volgens onderzoekers, Samuel Achilefu, Ryan Fields en Julie Margenthaler kan de techniek op termijn kankeroperaties voor de patiënt veel minder belastend maken. In veel gevallen zal een vervolgoperatie niet meer nodig zijn, zal er minder gezond weefsel weggehaald hoeven worden, en kan de patiënt er geruster op zijn, dat de operatie het gewenste effect heeft. Een van de speerpunten in het vervolgonderzoek gaat uit naar de ontwikkeling van nieuwe contrastvloeistoffen, die langer in het weefsel aanwezig blijven, waardoor de chirurg meer tijd en rust heeft om zijn werk te doen.

Ontwikkelingen

Alle ontwikkelingen op het gebied van kanker leiden tot betere kansen en mogelijkheden voor de patiënten. Steeds meer patiënten, die met de diagnose kanker worden geconfronteerd, zullen behandeld kunnen worden. De kans op genezing neemt toe, minder mensen zullen de diagnose als een vonnis hoeven te ervaren. Maar we zijn er nog niet. Er blijft nog steeds veel onderzoek nodig om kanker te voorkomen of adequaat te behandelen. De nu ontwikkelde bril is een mooi voorbeeld van wat onderzoek aan nieuwe behandelmethoden kan bieden. En dat is prettig voor de arts, nog veel prettiger voor de patiënt.