Droge mond (xerostomie): oorzaak en behandeling
Het droge mond syndroom (xerostomie) wordt gekenmerkt door een abnormale droogte van het mondslijmvlies (orale mucosa), door afname van de speekselvloed of veranderingen in de samenstelling van het speeksel. Het kan ook een verschijnsel zijn van veel onderliggende ziekten of een bijverschijnsel van medicijnen (bijwerking). Soms is de oorzaak niet duidelijk aan te wijzen, dit is vaak voor de patiënten erg frustrerend, aangezien het probleem de levenskwaliteit ernstig kan doen aantasten.
Droge mond (xerostomie)
Op zich is het geen ernstig medisch probleem, maar de aandoening kan ondervoeding, psychische klachten, mondinfecties en gaatjes (cariës) veroorzaken als ze niet wordt behandeld. De behandeling is gericht op verlichting van de symptomen en herstel van de onderliggende oorzaken.Symptomen droge mond
De meest voorkomende symptomen zijn:- Droog of brandend gevoel in de mond.
- Moeite met kauwen, slikken, proeven en praten.
- In ernstige gevallen gesprongen lippen, veranderingen van het oppervlak van de tong, zweren in de mond en cariës.
Oorzaak droge mond
Wat kan een oorzaak zijn van een droge mond:- Een functiestoornis of ontsteking in de speekselklier kan een droge mond veroorzaken.
- Een droge mond kan een bijverschijnsel zijn van medicatie, waaronder bloeddrukverlagende middelen, antidepressiva, pijnstillers, kalmeringsmiddelen, diuretica en antihistaminica.
- Bestraling vanwege tumoren in of bij de mond kan een oorzaak zijn.
- Beenmergtransplantatie kan een droge mond tot gevolg hebben.
- Bij het Sjögren-syndroom (een auto-immuunziekte), waarbij de natuurlijke afweer van het lichaam eigen gezond weefsel vernietigt, kunnen een droge mond en droge ogen ontstaan.
- Bij hoofd- en nekletsel kunnen zenuwuiteinden beschadigd raken, waardor de functie van de speekselklieren wordt gestoord.
- Neurologische aandoeningen die het gevolg zijn van hersenziekten zoals een beroert of de ziekte van Alzheimer, kunnen een droge-mondsyndroom veroorzaken.
- Gebrek aan bepaalde voedingsstoffen kan een oorzaak zijn.
- Angst, spanningen en depressie kunnen oorzaken zijn.
Sommige mensen hebben altijd een droge mond, ondanks dat hun speekselklieren goed functioneren.
Preventie
Gebruik een gezond, uitgebalanceerd dieet. En probeer spanningen zo veel mogelijk te voorkomen.Behandeling droge mond
Dit kunt u zelf aan het probleem doen:- Drink geregeld kleine beetjes water, vooral tijdens praten en eten. Vermijd dranken met cafeïne of suiker, die de droogte en het tandbederf doen toenemen.
- Gebruik kauwgum zonder suiker of zuig suikervrije harde snoepjes om de speekselproductie te stimuleren. Pas op voor tanderosie.
- Gebruik 's nachts een luchtbevochtiger en zet een glas water naast het bed, voor als u wakker wordt met een droge mond.
- Gebruik balsem tegen gebarsten lippen.
De tandarts kan een kunstmatige speekseloplossing voorschrijven om het mondslijmvlies te bevochtigen.
Zelfdiagnose
Een chronisch droge mond is een kwestie van zelfdiagnose. Ga naar de dokter of de tandarts voor overleg, zeker ook als u last hebt van een ongewoon droge mond. Om een onderliggende oorzaak te vinden moeten verschillende onderzoeken worden gedaan.Gerelateerde artikelen
Aandoeningen aan de speekselklierenDe mens heeft drie grote speekselklieren: opzij van de mond onder de oren, onder de kaak en in de mondbodem onder de ton…
Te weinig speeksel: symptomen, oorzaken en behandelingTe weinig speeksel veroorzaakt een droge mond (xerostomie). Een droge mond kan niet alleen worden veroorzaakt door te we…
Tanderosie en droge mond: snoepjes en speekselSnoepjes zijn niet zo onschuldig zoals vele mensen denken. Natuurlijk bevatten de meeste suiker, dat vorming van cariës…
Wat is het Syndroom van Marfan?Het syndroom van Marfan is een autosomaal dominante genetische afwijking van het bindweefsel. Het heeft invloed op met n…
TIA (transient ischemic attack) symptomenEen TIA of voorbijgaande cerebrale ischemie ontstaat als de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen tijdelijk wordt o…Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: Kjerstin Michaela, Pixabay
- Geneeswijzer, druk 2000.
- Boek 'Speeksel, speekselklieren en mondgezondheid'.
- Ervaringen in de tandartsenpraktijk.
- Illustratie: http://www.1001kleurplaten.nl/kleurplaten/full/kleurplaat-tandarts.jpg
Reacties
Frea van Wolfswinkel, 19-04-2014
Ik heb geen droge mond, genoeg speeksel. Maar ik heb sinds een maand of twee een stroeve mond, alsof je de hele dag rabarber eet. Veel achter elkaar praten gaat niet meer, terwijl ik docent ben. Ik vind alleen maar sites en verhalen over een droge mond. Maar dat is dus niet het probleem. Wat kan hiervan toch de oorzaak zijn? Ik moet er achter komen, want lesgeven is een ramp aan het worden. Het lijkt helemaal geen relatie te hebben met wat ik eet. Het moet wel een speeksel probleem zijn. Kan je speeksel door een of andere aandoening de verkeerde samenstelling krijgen? Te zuur? Te basisch? Wie helpt mij?
Reactie infoteur, 22-04-2014
Mijn beste,
Dank voor uw verhaal. Het lijkt mij inderdaad ook een hele vervelende situatie voor u. Voor dergelijke klachten zijn er specialisten van het Speekselcentrum actief, waar u langs kunt gaan voor onderzoek. Bezoek hiervoor: http://www.speekselcentrum.nl/lokaties_speekselkliniek_40.html
Met groet.
Rita, 07-04-2013
Na een wortelkanaalbehandeling heb ik een vreselijke brandende mond lippen tong en kin. Ik weet niet wat te doen. Slik nu slaap en allergiepillen maar niets helpt. Ben radeloos. Op mijn lippen smeer ik de hele dag Paraffine Vaseline. Kan iemand mij adviseren wat te doen. Alvast bedankt, Rita (Het duurt al vanaf 20 december 2012.
Reactie infoteur, 08-04-2013
Beste Rita,
In welke tand/regio is deze wortelkanaalbehandeling uitgevoerd? En is er verdoving gebruikt voor de behandeling? En zijn de klachten eenzijdig? Het is mogelijk dat bij een wortelkanaalbehandeling in de onderkaak een "diepe" verdoving is gegeven, waarbij de kaakzenuw is gekneusd. Helaas geneest zenuwweefsel zeer traag en is dit een risico van de behandeling. Licht in ieder geval uw tandarts in over uw klachten.
Groet,
Victor
G. Boerboom, 30-01-2013
Droge mond door medicatie. Ik heb suikerziekte type 2 en morfine medicatie. Wat te doen tegen een droge mond?
Reactie infoteur, 08-04-2013
Er zijn diverse middelen ter symptoombestrijding, maar bij ernstige klachten wordt in beperkte maten overgestapt op andere (combinatie van) medicijnen, ter verlichting van de bijwerkingen.
Wouter, 21-01-2009
Ik heb door medicijnen, als bij werking een droge mond en gehemelte. Na zoeken op internet heb ik een product BioXtra gevonden, er is ook een ander product. Ik heb de gel en tandpasta gekocht en ben daar erg te vreden over. Later heb ik ook de spray gekocht dat is dacht ik makelijker om mee te nemen. Wellicht een tip voor anderen.
Reactie infoteur, 22-01-2009
Beste Wouter,
Heel erg bedankt voor je tip! Hopelijk hebben andere mensen er ook iets aan.
Groet,
Victorho (auteur artikel)
Jannie, 17-03-2008
Ik heb een brandende mond en tong, en het lijkt dat mijn mond heel droog is maar dat is niet zo?
en ik ben naar de arts geweest en die zei dat ik een brandende mond heb. en dat is wel vervellend:-p maar ik wil wel graag weten wat ik er mee kan doen. met eten ofzo? vriendelijke groetjes jantje
Reactie infoteur, 19-03-2008
Hallo Jannie,
Bedankt voor je reactie.
In principe hoef je je eetpatroon niet aan te passen aan dit verschijnsel. Wel zijn smaakstoornissen, klachten over een onaangename smaak of een droge mond, klachten die veel voorkomen bij mondbranden (glossodynie).
Helaas is er geen goede therapie voorhanden en is het verdere verloop van klachten moeilijk te voorspellen. Sommige mensen raken hun klachten even snel en onverwachts weer kwijt als dat ze gekomen zijn, terwijl anderen er jaren of zelfs blijvend onder lijden.
Wat ik je wel wil meegeven is dat je niet bang hoeft te zijn dat er een onderliggend kwaadaardig proces in het spel is.
Groet,
Victorho (auteur artikel)
Laatste update: 23-09-2016
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Ziekten
Bronnen en referenties: 5
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.