Syndroom van Gilles de la Tourette

Het syndroom van Gilles de la Tourette is een neuro-psychiatrische aandoening, gekenmerkt door tics. Deze tics komen plotseling en regelmatig voor. Dit kunnen geluiden of bewegingen zijn.

Gilles de la Tourette

Het syndroom van Gilles de la Tourette houdt in het dwangmatig herhalen van verschillende tics, of het roepen van (scheld)woorden.
Een tic kun je beschrijven als een plotselinge, snelle, terugkerende en een niet ritmische beweging of geluid.

In Nederland zijn er naar schatting ongeveer 16.000 mensen die het syndroom van Gilles de la Tourette hebben. Voorheen hadden deze mensen zoveel last van de terugkomende tics, dat ze een dokter hebben bezocht. Deze mensen kregen vervolgens de diagnose dat ze het syndroom van Gilles de la Tourette hebben. Er zijn ook mensen die enkel af en toe een tic hebben. Zij hebben dan een lichte vorm van Tourette. Vaak is dit in hun dagelijks leven niet storend, en het valt dan ook meestal niet op. Je hebt het syndroom van Gilles de la Tourette als de tics vaker dan één keer in de drie maanden voorkomen, en dan ook blijven komen.

Verschillende tics bij Gilles de la Tourette

Tourette gaat gepaard met motorische, cognitieve en vocale tics. Vocale tics, het herhalen van zinloze woorden, wordt ook wel coprolalie genoemd.

Motorische tics

• Knikken met het hoofd: Dat kan zijn ja knikken of nee schudden, maar ook extreem met je hoofd gooien naar één kant, of van links naar rechts.
• Extreem knipperen met de ogen: Met één oog of met beide ogen, of om de beurten.
• Optrekken van de neus of schouders.
• De vingers knakken: Hierdoor kunnen sommige mensen met Tourette ook last krijgen van de vingers.
• De ogen telkens wegdraaien.
• Bewegingen met je mond/gezicht maken: Hierbij ook de tong uitsteken of je wangen bol maken.
• In je handen klappen of je armen op en neer bewegen.

Er zijn ook mensen met Gilles de la Tourette die samengestelde tics hebben. Hier zijn meerdere spiergroepen bij betrokken. Veel spieren trekken dan samen, vooral bij de nek en armen. Het is voor deze mensen dus ook erg moeizaam om elke keer met de tic te maken te hebben.

Cognitieve tics

• Woorden bedenken met een bepaalde begin letter: Hier gaan mensen met Tourette dan over nadenken en willen dan bijvoorbeeld perse tien woorden met de letter L kunnen opnoemen.
• In stilte woorden herhalen: Woorden en zinnen worden herhaald tot dat het voor diegene goed genoeg is.
• Bepaalde beelden worden in gedachten vaak gezien, dit kan angst met zich meedragen. Het is een soort drang om dat beeld telkens te zien.

Vocale tics

• Een dier nadoen.
• Zinloze woorden roepen, dit hoeft niet altijd schelden te zijn.
• Het herhalen van je eigen woorden of zinnen, of die van een ander.
• Klakken met de tong.
• Het schrapen van de keel of vaak kuchen.
• Sis geluiden maken.

Behandeling Gilles de la Tourette

Het syndroom van Gilles de la Tourette is níet te genezen. Je moet er mee leren omgaan. Dit is natuurlijk vaak erg lastig, omdat de tics zich blijven herhalen, en soms ook erger kunnen worden. Zelf kun je proberen de tics wat te onderdrukken:

• Zorg voor voldoende rust en slaap.
• Vermijd stress.
• Doe dingen die je graag doet. Bijvoorbeeld muziek maken, zingen en sporten. Het is namelijk zo dat als mensen met Gilles de la Tourette ontspanning vinden met iets wat ze graag doen, de tics dan een stuk minder worden, of voor een tijdje weg blijven.
• Doe ontspanningsoefeningen en ademhalingsoefeningen.

Mensen die echt moeite hebben met Tourette, kunnen hulp gaan zoeken. Gedragstherapie is de meest geschikte therapie. Zo wordt geprobeerd de tics te bedwingen, zodat de patiënt de tic langdurig kan tegenhouden.
Je leert met deze therapie ook om de tics te blokkeren, zodat je minder last hebt van de tics.