Is wondroos hetzelfde als gordelroos?
Wondroos lijkt soms wel op gordelroos, maar het is niet hetzelfde. Wondroos staat ook bekend onder de naam belroos of cellulitis. Gordelroos staat ook bekend onder de naam herper zoster. Het verschil tussen beiden zit hem in de veroorzaker: een bacterie en een virus. In principe draagt bijna iedereen het virus voor gordelroos met zich mee. Wondroos gaat vaak vooraf door een beschadiging of een wondje aan de huid. Beiden ziekten zijn dus op verschillende punten verschillend. Ook de behandeling is daardoor geheel anders.
Wat is wondroos?
Wondroos is een infectieziekte die wordt overgebracht door bacteriën. Andere benamingen voor wondroos zijn belroos, cellulitis of erysipelas. De bacteriën die verantwoordelijk zijn voor wondroos heten streptokokken of stafylokokken. De bacteriën dringen de huid binnen via een opening zoals een wondje of scheurtje(kloofje) in de huid. Vaak gaat het om bijvoorbeeld
zwemmerseczeem, een steenpuist, een schaafwond, brandwond of snijwond. Ook kan de bacterie afkomstig zijn uit de neus of de mond, of soms uit de oren. Een oorontsteking of keelontsteking gaat hier dan aan vooraf. De bacteriën kunnen op andere mensen worden overgebracht, maar komt in de praktijk zelden voor.
En wat is gordelroos?
Gordelroos wordt ook wel herper zoster genoemd. Gordelroos wordt in tegenstelling tot wondroos niet door een bacterie maar door een virus overgebracht. De veroorzaker is het waterpokkenvirus. Bijna ieder kind komt wel in aanraking met dit virus. De meeste kinderen krijgen dan ook waterpokken. Wanneer de waterpokken weg zijn blijft het virus in de huid achter, waar het zich in de zenuwen heeft genesteld. In de meeste gevallen heeft dit geen verdere gevolgen. Jaren later kan onder bepaalde omstandigheden het virus weer actief worden. Er ontstaan dan geen waterpokken maar gordelroos.
Het verschil herkennen
Bij wondroos ontstaat er een rode huid, vaak met blaren. Soms ontstaan er bloedblaren. De huid voelt warm aan en is ontstoken. Ook voelt de huid pijnlijk aan en is gezwollen. De lymfeklieren in de buurt van de ontstoken huid zijn vaak opgezet. Vaak ontstaat er ook koorts. Bij een oorontsteking, wat vaak bij kinderen voorkomt, kan wondroos aan één kant van het gezicht ontstaan. Iemand kan vaker wondroos krijgen.
Ook bij gordelroos ontstaat er een huiduitslag. Vaak bestaat deze uit vlekjes en blaasjes. Na een week kunnen er nieuwe blaasjes bijkomen. Gordelroos lijkt qua uitslag wel wat op de bekende waterpokken. De huiduitslag kan pijnlijk aanvoelen. Vaak ontstaat er ook jeuk. Niet altijd is er een duidelijke huiduitslag aanwezig, maar doet de huid wel pijn en jeukt. Hierdoor wordt gordelroos niet altijd even goed herkend. De huiduitslag verschijnt vaak aan één gedeelte van het lichaam in de vorm van een gordel. Omdat de blaasjes jeuken, krabben veel mensen eraan. Dit kan later littekens veroorzaken. De meeste mensen krijgen maar één keer gordelroos, maar er zijn altijd uitzonderingen.
Besmettelijkheid
Wondroos is besmettelijk maar is iets dat in de praktijk zelden wordt overgebracht op anderen. Voor gordelroos is dit anders. Het virus kan overgebracht worden op anderen. Iemand die nog geen waterpokken heeft gehad, krijgt door het virus de waterpokken. Iemand die wel al waterpokken heeft gehad zal er geen nieuwe waterpokken, maar ook geen gordelroos van krijgen. Waarom de een uiteindelijk wel gordelroos krijgt en de ander niet is onduidelijk. Mogelijk speelt de lichamelijke afweer een rol.
De behandeling verschilt
Geen enkele ziekte is hetzelfde, en dus verschilt de behandeling ook. Het grote verschil tussen wondroos en gordelroos is de veroorzaker: een bacterie of virus. Omdat wondroos door een bacterie wordt veroorzaakt is dit goed te behandelen met antibiotica. Deze bestaat meestal uit een kuur die strikt ingenomen moet worden. Soms worden er pijnstillers voorgeschreven. In andere gevallen zijn zwachtels aan te bevelen, bijvoorbeeld bij wondroos en zwelling aan het been. Hierdoor wordt de genezing versneld. Het wondje waardoor de bacterie is binnengekomen en moet soms ook behandeld worden.
Mensen met eczeem of een schimmelinfectie aan de huid kunnen vaker last krijgen van wondroos, vooral in combinatie met lymfoedeem. Bij lymfoedeem is er sprake van een ophoping van lymfevocht, vaak als gevolg van een beschadiging van de lymfeklieren of de lymfevaten. Bij een schimmelinfectie moet er daarom direct behandeld worden. Wondjes moeten zo steriel mogelijk gehouden worden.
Gordelroos wordt vaak niet behandeld. Wel kunnen de blaasjes ingedroogd worden met behulp van zinkzalf. Bij pijn voldoet een paracetamol vaak voldoende. In ernstige gevallen of bij gordelroos in het gezicht wordt ook wel Aciclovir voorgeschreven. Dit is een virusremmer n de vorm van een crème en wordt meestal gedurende vijf dagen gesmeerd. Het virus wordt niet gedood maar afgeremd. In andere gevallen geneest gordelroos vanzelf binnen 2 tot 4 weken. Omdat gordelroos besmettelijk is, is het belangrijk om een goede hygiëne te handhaven. Niet krabben en regelmatig de handen wassen. Wanneer de blaasjes eenmaal zijn ingedroogd bestaat er geen gevaar meer op besmetting.
Zwangere vrouwen moeten in de eerste drie maanden van de zwagerschap alert zijn op besmetting met het virus. Het virus kan schade toebrengen aan de vrucht. Ook jonge baby's en mensen met een sterk verminderde afweer kunnen ernstig ziek worden van het virus.