Mammacarcinoom bij mannen, een vorm van kanker
Het klinkt misschien raar, maar ook bij mannen kan een mammacarcinoom ontstaan. Mammacarcinoom is de officiële benaming voor borstkanker. Een mammacarcinoom kan bij mannen op alle plekken in de borst ontstaan, maar over het algemeen ontstaat deze tumor in de buurt van de tepel. Mannen hebben namelijk maar weinig borstweefsel en dat zit verstopt achter de tepel. Bij de meeste mannen wordt er een ductaal mammacarcinoom gevonden als er sprake is van borstkanker. Ductaal betekent hier in de melkbuisje van de borst. Wanneer bij mannen een mammacarcinoom wordt gevonden, is de tumor meestal al verder doorgegroeid. Aangezien mannen niet meedoen aan bevolkingsonderzoek, worden tumoren die zich nog in een vroeg stadium bevinden bijna niet gevonden.
Je moet de borst van een man eigenlijk vergelijken met de borst van een meisje voor de pubertijd. Zowel bij jongens als bij meisjes is het weefsel aanwezig om borsten te laten groeien. Alleen bij meisjes gebeurt dit ook onder invloed het hormoon oestrogeen. Dit hormoon is bij mannen maar nauwelijks aanwezig.
Symptomen
Wie kent niet het verhaal van het knobbeltje in de borst. Ook bij mannen kan er een knobbeltje in de borst zitten. Zo’n knobbeltje voelt aan als een verdikking in het borstweefsel. Over het algemeen doet een knobbeltje in de borst geen pijn. Bij andere klachten moet je denken aan symptomen die ook bij vrouwen worden geconstateerd zoals deukjes in de huid, verandering van het uiterlijk van de tepel, bloederige afscheiding, warm aanvoelen van de borst (vergelijkbaar met een ontsteking), Een wondje dat slecht geneest. Wat typisch is voor mannen bij het laatste symptoom is dat het wondje sneller groeit. Men denkt dat dit wordt veroorzaakt door de afstand tot het huidweefsel. Die afstand is bij mannen korter.
Risicofactoren
Een van de meest voor de hand liggende risicofactoren is het produceren van het oestrogeen hormoon. Dit is een vrouwelijk geslachtshormoon en zorgt onder andere voor de groei en ontwikkeling van de borstklier. Andere functies van oestrogeen zijn niet relevant wanneer we het hebben over het mammacarcinoom. Wanneer mannen een verstoorde hormoonhuishouding hebben, kan het voor komen dat zij ook oestrogeen gaan produceren. Wanneer dit het geval is, is het risico op een mammacarcinoom bij de man tot ongeveer vijftig keer groter. Andere risicofactoren bij mannen zijn bijvoorbeeld te weinig bewegen of voor een langere periode meer dan 1 glas alcohol per dag nuttigen. Ook wanneer er eerder sprake is geweest van een vergelijkbaar carcinoom is er een verhoogd risico op het ontwikkelen van een nieuw mammacarcinoom. Verder heeft men ook een verhoogd risico wanneer er een bestralingsbehandeling heeft plaats gevonden voor het dertigste levensjaar van de patiënt. De bestralingsbehandeling was dan voor een andere vorm van kanker.
Diagnosestelling
Omdat mannen relatief weinig borstweefsel hebben, is een eventuele zwelling makkelijk te voelen. Toch heeft de man daar maar weinig voordeel van. Juist omdat er maar zo weinig borstweefsel is, is de kans veel groter dat de tumor al is doorgegroeid naar andere weefsels. Bij ontdekking is het mammacarcinoom daarom vaak al in een vergevorderde fase. Wanneer men wil vaststellen of er echt sprake is van een mammacarcinoom worden er een aantal onderzoeken gedaan. Men begint met een lichamelijk onderzoek. Er wordt van buitenaf gevoeld hoe groot de tumor is en of er lymfeklieren zijn opgezet. Daarna kan er een mammografie of een echografie worden gedaan van de borst. Meestal wordt er ook een punctie gemaakt van het verdachte weefsel. Dit wordt gedaan tijdens de beeldvormende onderzoeken. De patholoog anatoom onderzoekt daarna het weefsel dat is weggenomen tijdens de punctie onder de microscoop. Wanneer is vastgesteld dat er sprake is van een mammacarcinoom controleert men of er ook uitzaaiingen zijn van de tumor. Uitzaaiingen in de botten kan je vinden met een botscan, uitzaaiingen in de lever kan je vinden met een echo van de lever en om uit te vinden hoe groot de tumor is en hoever hij is doorgegroeid, kan men een MRI van de borst maken.
Behandeling
Er zijn verschillende soorten behandelingen die toegepast kunnen worden bij het mammacarcinoom. Voor welke behandeling wordt gekozen, hangt af van het stadium van de ziekte maar ook of de tumor reageert op hormonen. Over het algemeen wordt een combinatie gekozen van verschillende behandelingen.
Over het algemeen wordt de tumor operatief verwijdert. Doormiddel van de schildwachtprocedure, worden ook de dichtstbijzijnde lymfeklierstations verwijdert. Daarna volgt dan een behandeling met chemotherapie. Ook wordt er wel eens voor gekozen om het gebied te bestralen na de operatie. Hiermee probeert men een eventuele terugkeer van de tumor te voorkomen.
Wanneer de tumor reageert op hormonen, kan er ook een hormoontherapie toegepast worden. Deze therapie zorgt ervoor dat de aanmaak van een bepaald hormoon wordt gestopt. Daardoor stopt de tumor met groeien en soms krimpt hij zelfs. Voordelig is ook dat het medicijn in het hele lichaam terechtkomt via de bloedbaan. Hierdoor worden alle kankercellen bereikt.