Cystic fibrosis verminderen met curcumine en genistein

Taaislijmziekte, ookwel cystic fibrosis genoemd, is een ongeneeslijke erfelijke ziekte. Mensen met taaislijmziekte hebben te taai slijm dat zorgt voor verstoppingen en slijmophopingen in het hele lichaam. Vooral in de longen kan dit voor ontstekingen zorgen. Ook de alvleesklier en lever lijden eronder, want het dikke slijm veroorzaakt hier littekens. Bovendien kan het slijm geen bacteriën en stofdeeltjes afvoeren, maar ook geen spijsverteringsenzymen meer aanvoeren richting de darmen. Zo stapelen de problemen zich langzaam op. Er wordt veel onderzoek gedaan naar taaislijmziekte. Zo is ook ontdekt dat twee stoffen, namelijk genistein en curcumine, soms de taaislijmziekte en de symptomen die daarmee gepaard gaan kunnen verminderen. Bij sommige mensen met taaislijmziekte heeft deze methode inderdaad geholpen.

Precieze oorzaak van taaislijmziekte

Taaislijmziekte of cystic fibrosis is een erfelijke ziekte veroorzaakt door een fout in het gen dat onze CTFR-eiwitten aanmaakt. CTFR-eiwitten fungeren als poortjes in ons celoppervlak die het transport van chloride in en uit de cellen regelen. Soms kunnen deze eiwitpoortjes (bijna) helemaal niet meer aangemaakt worden, wat het geval is bij taaislijmziekte van klasse 1, 2 en 5. Het kan ook zijn dat het eiwit een slecht functionerend poortje wordt (vooral klasse 3 en 4). Het poortje geleidt dan bijvoorbeeld de chloride niet goed, kan niet goed geopend worden of blijft te kort aan het celoppervlak aanwezig. Hierdoor blijven er te veel chloride ionen opgesloten in de cellen zitten. Hierdoor blijft er ook teveel water in de cellen zitten. Dit verstoort de samenstelling van het slijm heel erg: het wordt te dik en te taai.

Hoe is ontdekt dat genistein en curcumine werken?

Genistein is een flavinoïde uit sojabonen. Flavinoïden zijn stoffen uit planten die het lichaam als licht toxisch beschouwt, waarop het lichaam zijn eigen antioxidantensystemen gaat activeren. Ze hebben daarom positieve effecten op de gezondheid en worden veel onderzocht. In de wetenschappelijke literatuur zijn enkele studies bekend waarin genistein de CFTR-eiwit poortjes beter kon laten functioneren. Wellicht dat andere flavinoiden ook dit effect kunnen hebben, maar genistein is het meest onderzocht. In een studie gedaan uit 1997 bleek genistein bijvoorbeeld de openingstijd van bepaalde poortjes te verhogen. Ook van curcumine, een ontstekingsremmende stof uit geelwortel, zijn enkele studies bekend waarin de eiwitpoortjes na toediening beter functioneerden. Interessant is dat genistein en curcumine synergetisch kunnen werken volgens een studie uit 2011. Afzonderlijk doen ze wellicht een klein beetje, maar gecombineerd werken ze samen en versterken ze elkaars werking. Als genistein in zijn eentje 2% verbetering geeft en curcumine 1%, geven ze gecombineerd misschien wel een verbetering van 10%! Wellicht kunnen ze samen ook de werking van bepaalde taaislijmziekte medicijnen versterken.

De theorie is dat genistein/curcumine misschien kunnen binden aan de CTFR-eiwitten en daardoor hun poortjes gedeeltelijk kunnen manipuleren. Het kan ook zijn dat ze misschien andere stoffen onderdrukken die ervoor zorgen dat de CTFR-eiwit poortjes niet goed hun werk kunnen doen. Onderliggende mechanismes zijn nog niet exact bekend. Het resultaat is uiteindelijk dat de poortjes meer chloride ionen uit de cel laten stromen, waardoor ook meer water de cel uit zal stromen. Dit komt ten goede aan de kwaliteit van het slijm.

Gebruiken veel mensen met cystische fibrose deze stoffen het inmiddels?

Veel mensen met cystische fibrose zijn curcumine en genistein supplementen gaan gebruiken door het verhaal van Samantha Schut. Ze merkte dat toen ze haar zoontje met taaislijmziekte klasse 3 moedermelk op basis van soja gaf (hij reageerde op normale moedermelk), het iets beter met hem ging. Na wat rond te hebben gekeken op internet vond ze al snel de link tussen genistein en taaislijmziekte. Ook kwam ze studies over curcumine en taaislijmziekte tegen en besloot het hem ook te geven. Op een gegeven moment besloot ze beide stoffen in supplementvorm te geven. Dat de twee stoffen wellicht synergetisch konden werken, wist ze toen nog niet. Haar zoontje knapte in ieder geval aanzienlijk op en ze is daarom een site begonnen om over haar ervaringen te vertellen. Langzaamaan beginnen steeds meer mensen met taaislijmziekte de stoffen te proberen. De veilige richtlijnen van curcumine zijn 20 mg/kg/dag en voor genistein 1 mg/kg/dag (voor een persoon van 60 kilo dus 1200 mg curcumine en 60 mg genistein per dag). Het curcuminesupplement moet zwarte peper bevatten, want dat verhoogt de opname ervan. Je kan het beste de dosis verdelen over de hoofdmaaltijden (voor een persoon van 60 kilo dus 400 mg curcumine en 20 mg genistein per hoodmaaltijd). Hiervoor moet men soms de capsules openbreken en splitsen. De stoffen zijn beiden vetoplosbaar, dus eet wat vet bij de maaltijd, want dat verhoogt de opneembaarheid. Bij jonge kinderen kun je het best zo dicht mogelijk bij de veilige richtlijnen blijven en zeer goed opletten of er bijwerkingen zijn. Echter, volwassen kunnen wellicht de dosis iets opschroeven als dat goed voelt.

Voorbarige conclusies

Toch moet er voorzichtig met al deze resultaten, conclusies en ervaringen omgegaan worden. Niet in alle studies werden effecten gezien en het is ook alleen wetenschappelijk getest in reageerbuisjes (in vitro), niet op echte mensen. De klassen waarop getest is zijn voornamelijk klassen 2 en 3. Of het ook bij iedereen met deze klassen even goed werkt, valt absoluut niet te zeggen omdat bij iedere persoon met taaislijmziekte de cellen net iets anders zijn. Ook zijn de darmen van ieder persoon anders, waardoor de een stoffen beter opneemt dan de ander. Ook valt vooralsnog niet te zeggen of het bij de andere klassen kan helpen. Wel staat vast dat curcumine en genistein in de aanbevolen dosissen zeer veilige stoffen zijn. Curcumine wordt in India al duizenden jaren gegeten en staat o.a. bekend om zijn onstekingsremmende werking. Ook genistein staat al langer bekend omdat deze stof wellicht anti-kanker effecten heeft. Overleg eerst met je huisarts voordat je deze twee stoffen inneemt. Soms kunnen ze interfereren met bepaalde medicijnen. Curcumine kan bovendien niet gebruikt worden bij galstenen en vlak voor operaties, omdat het voor verminderde bloedstolling zorgt. Genistein heeft een licht oestrogene werking, dus wie gevoelig is voor hormoongevoelige kankers kan deze stof wellicht beter niet gebruiken.