Hepatitis B (serumhepatitis)

Hepatitis B is een leverontsteking die verpreidt wordt via de huid en slijmvliezen. Deze virussen zijn niet zo sterk, slechts door intiemere contacten is de overdracht van deze ziekten mogelijk. De incubatietijd varieert van twee tot zes maanden. Tegenwoordig kan hepatitis B voorkomen worden door een aantal vaccinaties. Behalve hepatitis B zijn er ook hepatitis A, C, D en E varianten.
Hepatitis B is een leverontsteking die verpreidt wordt via de huid en slijmvliezen. Deze virussen zijn niet zo sterk, slechts door intiemere contacten is de overdracht van deze ziekten mogelijk.

Hepatitis B (serumhepatitis)

Oorzaak

Hepatitis B wordt veroorzaakt door het hepatitis-B-virus (HBV). Ook dit virus is, het als het HAV, zeer resistent tegen fysische invloeden. Dezelfde voorzichtigheid is dus geboden als bij hepatits A.

Symptomen

De incubatietijd varieert van twee tot zes maanden. Het begin van de ziekte is meestal sluipend met een geringe temperatuurverhoging en gewrichtsklachten (vooral pijn). De geelzucht ontwikkelt zich later dan bij hepatitis A maar blijft wel langer aanwezig, evenals leverfunctiestoornissen. De klachten verschillen verder nauwelijks van die van hepatitis A. Bij ongeveer 10% van de patiënten ontwikkelt zich een chronische hepatitis met een geleidelijke maar progressieve achteruitgang van de leverfunctie. Een deel geneest hiervan na enkele jaren, bij de rest van de patiënten is zijn de geneeskansen gering.

Complicaties

De chronische hepatitis is reeds genoemd, ook een levercirrose (onherstelbare beschadiging van het leverweefsel) kan zich ontwikkelen. Een ernstig, soms dodelijk verloop komt bij hepatitis B vaker voor dan bij hepatitis A. Een levercelcarcinoom (bij levercirrose) komen weinig voor.

Behandeling

Deze is gelijk aan die van de hepatitis A. Bij een deel van de patiënten ontstaat een chronische hepatitis. Men heeft al op verschillende manieren geprobeerd om deze tot genezing te brengen, met zeer wisselend resultaat. Toediening van alfa-interferon lijkt de beste resultaten te bieden.
Zowel gezien de vaak voorkomende milde bijwerkingen als de sporadisch optredende maar ernstige bijwerkingen, is bij de behandeling van patiënten met alfa-interferon een intensieve begeleiding door de behandelend arts noodzakelijk.
Behandeling met corticosteroïden wordt ook toegepast met wisselend resultaat. Na het staken van de behandeling treedt echter niet zelden een verslechtering op van de toestand van de patiënt. In die gevallen kiest men voor een onderhoudsdosering, ondanks de forse bijwerkingen die aan de therapie met corticosteroïden verbonden zijn.

Epidemiologie en preventie

Hepatitis B is in tegenstelling tot hepatitis A vooral een ziekte van volwassenen. In West-Europa zijn intieme contacten het meest verantwoordelijk voor verspreiding van het virus. Hepatitis B hoort dan ook tot de seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA). Parenterale besmetting (besmette injectienaalden bij druggebruikers) is ook mogelijk maar komt wat minder frequent voor. Vaccinatie is tegenwoordig mogelijk. Bepaalde patiëntengroepen zoals dialysepatiënten en hemofiliepatiënten (bloederziekte) die bedreigd worden door toediening van bloedproducten, risicogroepen zoals pasgeborenen van HBV-positieve moeders, seksuele partners van hepatitis-B-patiënten evenals medisch en paramedisch personeel komen hiervoor in aanmerking. Over de duur van de immuniteit bestaat nog veel discussie, deze bedraagt vermoedelijk ten minste enkele jaren, mogelijk enkele tientallen jaren. Toediening van anti-HBsAg-immunoglobuline (vaccin) is mogelijk mits dit zo spoedig mogelijk, uiterlijk binnen 48 uur na de besmetting geschiedt. Gelijktijdig toedienen van immuunglobulinen en een vaccin kan bij een groot deel van de patiënten een chronisch dragerschap voorkomen.

N.B.

Inmiddels zijn twee andere vormen van hepatitis, namelijk C en D, ontdekt die een vergelijkbaar ziektebeeld geven en op eenzelfde manier woren verspreid. Hepatitis D komt voor als superinfectie bij patiënten met een chronische hepatitis B of gelijktijdig bij een acute hepatitis-B-infectie. We zien deze vorm in ons land tegenwoordig vooral bij drugsverslaafden die HBV-dragers zijn. Hepatitis C is voornamelijk een vorm van postbloedtransfusie-hepatitis. Bij de vorm die vroeger (en nu nog steeds overigens) 'serum-hepatitis' werd genoemd, was er vooral sprake van hepatitis C en ind e tweede plaats van hepatitis B. Seksuele overdacht van HCV is zeldzaam.