Fibromyalgie: een chronische aandoening van de zenuwen

Fibromyalgie is een pijnlijke ziekte van weke delen, die vooral voorbehouden is aan vrouwen (85%). Een reumatische pijn in bindweefsels en spieren is daarbij de belangrijkste klacht. Het verloop van deze chronische ziekte is niet voor iedereen hetzelfde. Zo kunnen goede en slechte periodes elkander afwisselen, daarbij is echter in het algemeen deze aandoening niet progressief. Chronisch houdt in, dat u continu last van deze aandoening hebt. Anno 2020 is de erfelijkheid van fibromyalgie nog niet aangetoond, alhoewel een familiaire factor wel aanwezig lijkt te zijn.

• Algemeen
• Optredende klachten bij fibromyalgie
• Behandeling door de reguliere geneeskunde
• Medicatie
• Alternatieve therapieën inzake fibromyalgie

Algemeen

Om deze ziekte te kunnen beschrijven is enige kennis over de werking van het zenuwstelsel een vereiste. Dit stelsel is samengesteld uit zenuwen, hersenen en ruggenmerg. De talloze zenuwen vertakken zich en lopen naar alle delen van het lichaam, waardoor van alle punten in het lichaam zenuwimpulsen (prikkels) naar de hersenen gezonden kunnen worden. Twee soorten zenuwvezels zijn belast met vervoer van pijnprikkels: C-vezels en A-deltavezels. De dunne C-vezels geleiden de prikkels langzaam en veroorzaken een zurende pijn, terwijl de dikke A-vezels voor een snelle geleiding zorgen en verantwoordelijk zijn voor een felle pijn. Vervolgens worden de via het ruggenmerg verzonden pijnprikkels in de hersenen verwerkt, waarbij een pijndempend stofje (endorfine) vrijkomt. Daarna zenden de hersenen door middel van adrenaline en serotonine signalen terug naar het ruggenmerg. De neurotransmitter serotonine zorgt onder meer voor het reguleren van pijn. Chronische pijn zou kunnen worden verklaard, indien te veel pijnsignalen de hersenen bereiken en de doorgekomen pijnsignalen bij retournering vanuit de hersenen onvoldoende worden gedempt.

Optredende klachten bij fibromyalgie

Deze kunnen onder meer worden onderscheiden in:

• een neuro-endocriene ontregeling van stoffen die zorgen voor zenuwgeleiding en aanmaak van hormonen
• pijn, vermoeidheid en concentratieproblemen
• chronische stress
• slaapproblemen
• temperatuurgevoeligheid
• neurologische symptomen zoals tintelingen of doofheid in met name handen en voeten
• hoofdpijn of kaak- en aangezichtspijn
• pijn op de borst door zuurstofgebrek en hyperventilatie
• een slechte lichamelijke conditie

Diagnose van fibromyalgie door de reguliere geneeskunde

De reguliere medische specialisten zoals de reumatoloog, internist of orthopeed spelen voornamelijk een rol bij het stellen van de diagnose van fibromyalgie en niet zo zeer in de behandeling en begeleiding van mensen met deze aandoening.

Behandeling door de reguliere geneeskunde

Voor zover de medische specialisten de behandeling zelf ter hand nemen staan hen weinig andere hulpmiddelen ter beschikking, dan waarover de huisarts beschikt. Mogelijke geneesmiddelen helpen bij de een wel (enigszins) en bij de ander totaal niet. Een en ander geldt tevens voor de paramedische behandelingen, waarvan niet overtuigend is aangetoond dat ze effectief zijn. Het allerbelangrijkste wat de medische geneeskunde kan doen is de klachten mensen met fibromyalgie serieus te nemen en in eendrachtige samenwerking uitzoeken wat verlichting kan brengen van de klachten in deze. Daarbij is het van belang dat aangegeven wordt welk effect van een bepaald geneesmiddel of therapie mag worden verwacht.

Medicatie

In het algemeen zal de huisarts in eerste instantie pijnstillers voorschrijven. Het is een kwestie van uitproberen bij welke pijnstiller men het meest gebaat is. In ieder geval dient het tegelijkertijd gebruiken van meerdere pijnstillers uit verschillende groepen absoluut vermeden te worden. Deze pijnbestrijders kunnen onder meer worden onderscheiden in:

• Paracetemol: veelal de beste keus, het heeft een pijnstillende en koortsverlagende werking. Deze stof is echter niet ontstekingsremmend.
• NSAIDs: zoals acetylsalicylzuur, ibuprofen, naproxen en diclofenac, die klachten kunnen veroorzaken in het maagdarmkanaal. Daarbij kan men denken aan brandend maagzuur, misselijkheid, diarree, buikkrampen en verstopping.
• Tramadol: wordt steeds vaker voorgeschreven in een dosering van 50-100 mg, drie à vier keer per dag in te nemen en kan gecombineerd worden met paracetemol. Het heeft minder bijwerkingen dan NSAIDs en is niet zo zwaar als morfine.
• Spierverslappers: benzodiazepines zoals diazepam (valium), temesta en seresta. Deze middelen werken echter niet alleen spierverslappend, maar ook slaapverwekkend. Alprazolam, een ander spierverslappend middel, werkt daarentegen bovendien angstverminderend en rustgevend en heeft geen versuffende werking. Men kan er wel net als valium aan verslaafd raken.
• Antidepressiva: amitriptyline kan bij een lage dosering pijnklachten verminderen (`s avonds innemen). Het remt de heropname van noradrenaline en serotonine in de hersenen. SSRI`s (prozac) verhogen de concentratie van serotonine. De bijwerkingen van dit middel zijn aanzienlijk. Het wordt voornamelijk aanbevolen als iemand depressief is.

Geneesmiddelen die ingezet worden bij andere aandoeningen kunnen wellicht soelaas bieden in de pijnbestrijding bij fibromyalgie. Daarbij kan men denken aan pregabaline 450 mg en ropinerol, dat ingezet wordt bij de ziekte van Parkinson.

Alternatieve geneeskunde

Hieronder wordt verstaan een zeer uiteenlopende verzameling van behandelwijzen, die op verschillende principes berusten. Veelal zijn de effecten van deze behandelingswijzen niet wetenschappelijk aantoonbaar. Veelal mensen die bij de reguliere geneeskunde geen genezing vinden voor hun kwaal zoeken hun heil in het alternatieve circuit, waarbij ze dan tevens vaak verlost zijn van de bijwerkingen die medicijnen van de reguliere geneeskunde nogal eens hebben.

Alternatieve therapieën inzake fibromyalgie

Daarbij kunnen onder meer worden onderscheiden:

• Bioresonantie: ziekmakende en gezonde trillingen worden van elkaar gescheiden, waarna de ziekmakende trillingen via elektrodes in spiegelbeeld teruggezonden worden naar het lichaam.
• Orthomoleculaire therapie: het creëren van de optimale omstandigheden op cellulair niveau door het gebruik van hoge doseringen van vitaminen, mineralen, aminozuren en enzymen.
• Acupunctuur: het energetisch evenwicht herstellen door de huid op bepaalde punten aan te prikken met dunne naalden.
• Rebirthing: een speciale ademhalingstherapie waarbij de therapeut de cliënt stimuleert gevoelens naar boven te laten komen en daarbij te blijven doorademen.
• Kruidengeneeskunde: ontgiften middels bittere kruiden, waarna de kruiden hypericum en/of gingko biloba ingezet worden.
• Haptonomie: verhogen van de eigen herstelkracht door het lichaam te zien als signaal- en raadgever.
• Hypnose: het tijdens de trance contact leggen met de pijn, waarbij signalen uit het onderbewustzijn naar boven kunnen komen.