Rivastigmine om symptomen van dementie te vertragen

Rivastigmine, ook wel verkocht als Exelon is een medicijn dat wordt verstrekt aan personen die te maken hebben met een lichte tot matige vorm van dementie. Het middel kan de ziekte niet genezen, maar wel zal de ziekte in een langzamer tempo kunnen verlopen. Nu zijn er verschillende vormen van dementie en bij de ene vorm zal het middel betere resultaten geven dan bij de andere vorm. Rivastigmine wordt verstrekt in de vorm van pleisters of capsules. Het werkt in op de acetylcholine die van nature in onze hersenen voorkomt. Dit medicijn werkt jammer genoeg lang niet bij alle patiënten met dementie.

• Aan welke patiënten wordt Rivastigmine of Exelon verstrekt
• Wat is dementie
• Aantal mensen met dementie
• Verschillende vormen van dementie
• Ziekte van Parkinson
• De pleisters
• Rivastigmine of Exelon om ziekte te vertragen
• Bijwerkingen van het medicijn Rivastigmine
• Autorijden
• Resultaat bij de behandeling

Aan welke patiënten wordt Rivastigmine of Exelon verstrekt

Bij patiënten met de ziekte van Alzheimer en de Lewy-body variant wordt vaak rivastigmine of Exelon verstrekt. Het middel wat sedert 1998 op de markt is, wordt verstrekt in de vorm van pleisters of capsules. Het medicijn wordt geproduceerd in Duitsland en in Nederland op de markt gebracht door Teva.B.V. Acetylcholine is een stof die van nature in de hersenen voor komt. Dit medicijn versterkt de werking van deze stof. Het is belangrijk de bijsluiter van de medicijnen goed te lezen en deze ook te bewaren omdat het een medicijn betreft dat om zorgvuldige en nauwkeurige toediening vraagt.

Wat is dementie

Dementie is een ziekte waarbij de geestelijke vermogens van mensen ernstig zijn verminderd. De patiënt is niet meer in staat de dagelijkse handelingen te verrichten en raakt verward. Het kortetermijngeheugen is verstoord. De prognose voor de ziekte is een gemiddelde duur van 8 jaar waarbij de verschijnselen steeds sterker worden en de patiënt steeds meer afhankelijk wordt van zijn omgeving. Niet alleen voor de patiënt maar ook voor zijn/haar omgeving vormt dementie een zware belasting.

Aantal mensen met dementie

In Nederland leven in 2020 naar schatting 280.000 mensen met dementie. Hiervan is de ziekte van Alzheimer de meest voorkomende vorm. Ongeveer 74% van deze mensen woont thuis. Na hart- en vaatziekten is dementie de meest voorkomende ziekte. In 2040 verwacht men dat het aantal mensen met dementie is toegenomen tot 500.000. Daarom is men in de wetenschap naarstig op zoek naar medicijnen die de ziekte kunnen genezen. Deze medicijnen zijn nog niet beschikbaar, maar wel komen er steeds betere medicijnen op de markt die de ziekte kunnen vertragen.

Verschillende vormen van dementie

Bij het verstrekken van het medicijn kan de werking bij verschillende vormen van dementie anders uitpakken. Daarom is het goed om de verschillende vormen van dementie te benoemen

• Ziekte van Alzheimer
• Vasculaire dementie
• Lewy-body dementie
• Ziekte van Benson

Ziekte van Alzheimer

Dit is de meest voorkomende vorm van dementie. Kenmerken van deze ziekte zijn dat het kortetermijngeheugen van mensen verstoord raakt. Mensen raken in de war en kunnen de juiste volgorde van de normale dingen niet meer vinden.

Vasculaire dementie

Vasculaire dementie is één van de meest voorkomende vormen van dementie. Hierbij is de doorvoer van het bloed naar de hersenen verstoord. In veel gevallen hebben deze patiënten te maken gehad met hart- en vaatziekten. Een kenmerk van deze vorm van dementie is dat mensen langzamer gaan spreken, denken en handelen.

Lewy Body dementie

Deze vorm van dementie kenmerkt zich vooral door verwardheid, stijfheid van spieren, moeilijkheden met bewegen en gaat vaak gepaard met de ziekte van Parkinson. Ook zijn er aandachtsstoornissen. De ziekte verloopt heel grillig. Mensen zijn van dag tot dag verschillend. Dit maakt het stellen van een diagnose in het beginstadium van de ziekte erg lastig. Het verstrekken van rivastigmine aan deze patiënten laat vaak verbetering zien.

Ziekte van Benson

Het is een ziekte die het achterste deel van de hersenen beschadigt. Deze ziekte is een zeldzame vorm van dementie waarbij het opvalt dat mensen dingen die voor hen liggen niet zien, of bijvoorbeeld een jas naast het haakje hangen.De oogarts heeft dan een oogziekte uitgesloten. Men ziet de ziekte ook wel als een voorloper van de ziekte van Alzheimer. Men noemt de ziekte PCA: Posterieure Cortale Atrofie.

Ziekte van Parkinson

Ook bij de ziekte van Parkinson wordt dit medicijn vaak voorgeschreven om de klachten te verminderen. Ook hier geldt weer dat geen genezing mogelijk is maar wel een vermindering van de klachten. Soms hebben mensen dementie en tevens de ziekte van Parkinson.

De pleisters

De pleisters die 4,6 mgr. of 9,5 mgr. rivastigmine bevatten zijn doorzichtig en het is belangrijk dat ze iedere dag op een andere plaats worden opgeplakt. De plaats waar de pleister wordt geplakt dient goed schoon te zijn en pas na twee weken kan men een nieuwe pleister op dezelfde plaats plakken. Het is handig om de dag van de week of een nummer bijvoorbeeld op de pleister te schrijven met daarbij een lijstje welk nummer op welke plaats geplakt moet worden. Zo weet je waar de pleister moet worden aangebracht. Direct na het aanbrengen van de pleister moet je extra goed je handen wassen. Douchen met de pleister aangebracht kan geen kwaad. Het verwijderen van de pleister kun je het beste doen, door aan één kant van de pleister te trekken en dan verder van de huid af te halen. Blijven er lijmresten op de huid achter dan kun je deze wassen met lauw water met zeep.

De capsules

Capsules dienen te worden ingenomen twee keer per dag op een vast tijdstip. Als je een capsule vergeet en dit gebeurt binnen vier uur dan mag je alsnog een capsule nemen. Anders is het beter om te wachten tot de volgende inname.

Rivastigmine of Exelon om ziekte te vertragen

Het medicijn Exelon bevat het werkzame medicijn rivastigmine. Het geneest de ziekte dementie niet, maar kan deze wel vertragen. Exelon of rivastigmine wordt meestal voorgeschreven voor een periode van drie maanden. Daarna zal gekeken worden of het medicijn werkt en of voortgang of verhoging van de dosis zin heeft.

Bijwerkingen van het medicijn Rivastigmine

Zoals bij alle medicijnen heeft ook dit middel bijwerkingen. Deze kunnen per persoon verschillen.

Belangrijke verschijnselen die voorkomen bij 30 op de 100 mensen

• Misselijkheid
• Braken
• Diarree
• Verlies van eetlust
• Gewichtsverlies
• Duizeligheid
• Slaperigheid ook overdag
• Trillen en beven

Bijwerkingen die bij minder dan één op de honderd patiënten voorkomen

Een enkele maal ziet men verschijnselen zoals

• Incontinentie
• Hartkloppingen
• Huiduitslag op de plaats waar de pleisters worden geplakt
• Slapeloosheid
• Versterking van klachten bij mensen die astma hebben
• Epilepsie

Autorijden

Wanneer men dit medicijn krijgt voorgeschreven mag je de eerste dagen beslist niet autorijden. Nu is bij dementie altijd de vraag aanwezig of het verstandig is om nog auto te rijden en dit dient zorgvuldig overwogen te worden in overleg met de arts.
Ook het gebruik van alcohol wordt sterk afgeraden, aangezien je door dit middel extra suf kunt worden.

Resultaat bij de behandeling

Na de introductie van het medicijn in 1997 was men enthousiast en het middel werd gezien als een doorbraak in de strijd tegen dementie. Inmiddels is de wetenschap wat minder overtuigd geraakt van de werking. Tijdens de wetenschappelijke onderzoeken werd er getest op verschillende groepen patiënten en er werden placebo's verstrekt. Gaandeweg kwam men tot het besef dat het middel toch niet het beoogde succesverhaal bij de behandeling van dementie is geworden. Toch zijn er wel patiënten die baat hebben bij rivastigmine. Wel is uit onderzoek gebleken dat het middel goed werkt bij 1 op de 6 patiënten. Het medicijn is opgenomen in het pakket van de zorgverzekeraars.