Kopzorgen door migraine

Het leven van een migraine patiënt wordt beïnvloed door angst. Na afloop van een migrainecrisis gaat het lijden verder met de angst voor de volgende aanval. Door deze angst leven migrainepatiënten continue met veel stress, maar stress is juist een van de factoren die een migraineaanval uitlokt. Hoe kun je deze vicieuze cirkel doorbreken? Is er een mogelijkheid voor migrainepatiënten om te leven zonder angst? Voor Frida van Beek is de angst voor een aanval altijd aanwezig. Frida: “De migraine beheerst mijn leven. Ik kan nergens naar toe zonder de angst voor een nieuwe aanval. Als ik naar een feest moet, heb ik de avond van tevoren buikpijn, en wil ik er niet heen, veel te bang voor de hoofdpijn.” Frida is hierop geen uitzondering. Veel migrainepatiënten hebben last van deze angst en dragen dit als een zware last op hun schouders. Het belemmert hen in hun normale levenswijze, en op den duur wordt de angst alleen maar groter. De omgeving van de patiënt begrijpt vaak niet wat er precies speelt. Zij denken dat migraine hetzelfde is als hoofdpijn en nemen het vaak niet serieus. Onderzoek wijst uit dat de ziekte voorkomt bij één op de tien mensen in de westerse wereld, met name vrouwen zijn vaak de dupe van deze ziekte. Migraine is dus wel degelijk iets om serieus te nemen.

De onzichtbare ziekte

“Tijdens een aanval krijg ik hevige hoofdpijn die meestal gepaard gaat door misselijkheid, overgeven en overgevoeligheid voor licht en geluid.” Vertelt Frida.”Soms is het zo heftig dat ik mezelf opsluit in een donkere kamer. Zo’n aanval kan soms enkele dagen duren.” De symptomen die Frida hier opnoemt zijn de belangrijkste kenmerken voor zware migraine. Ook kunnen mensen last hebben van veranderingen van stemming, extreme vermoeidheid, honger of kou. Het lichaam kan vocht vasthouden en ze krijgen een opgezette maag of gaan extreem geeuwen. Een ander verhaal is van Lisa van Leeuwen. Zij heeft al jaren last van migraine en zij heeft daarbij ook last van aura’s. Lisa: “Het ging lange tijd goed met mij maar vandaag heb ik weer een aanval gehad. Ik was net brood aan het smeren toen ik een deel van mijn rechterhand mistte. Even later begon de aura op te komen. Het zweet brak mij uit, uit angst? of gewoon als symptoom erbij. Ik weet het niet maar het beheerst echt mijn leven.” Een aura, waar Lisa het over heeft is een soort van waarschuwing voor een aanval. De patiënt ziet randen rondom voorwerpen, schitteringen voor de ogen of een blinde vlek waardoor het gezichtsvermogen sterk vermindert. Zo’n aanval grijpt diep in het leven van de patiënt. Onverwachte aanvallen zorgen ervoor dat zij afspraken niet kunnen nakomen, niet of maar half kunnen werken en thuis van anderen afhankelijk zijn, wat ook weer een bron van stress en schuldgevoelens met zich meebrengt. Migraine wordt ook wel een onzichtbare ziekte genoemd, vaak niet herkend door de omgeving, maar de tol die deze ziekte eist is onmiskenbaar. Migraine dwingt veel patiënten om hun activiteiten te beperken en in bed te blijven.

Triggers

Over de oorzaak van migraine is weinig bekend. Er zijn verschillende theorieën maar een sluitend bewijs heeft nog niemand geleverd. Wel is er na onderzoek onder verschillende patiënten een lijst samengesteld van zogenaamde ‘triggers’, factoren die een migraineaanval uitlokken. Bij vrouwen spelen hormonen vaak een rol bij een migraineaanval. Veel vrouwen hebben migraineaanvallen voor of tijdens de menstruatie. Ook kan pilgebruik invloed hebben op de migraine. Een welbekende trigger is licht. Te fel of flikkerend licht kan een migraineaanval veroorzaken. Ook heeft het eetpatroon invloed op de migraineaanvallen, sommige voedingsmiddelen worden door patiënten genoemd als uitlokkers, bijvoorbeeld alcohol en chocolade. Waar Frida en Lisa vooral last van hebben is de angst voor een aanval, en juist deze angst is de grootste trigger voor een aanval. Frida: “Zeker als ik ergens naar toe moet, maar ook als het gewoon een drukke dag is op mijn werk ben ik bang voor een aanval en denk ik steeds: “Als ik nu maar geen aanval krijg.” Juist op die momenten gebeurt het altijd.”

Migraine: eigen schuld?

Veel migrainepatiënten zoeken hulp bij een alternatieve arts zoals een acupuncturist, een homeopaat of een kruidendokter. Deze alternatieve geneeswijzen hebben één overeenkomst; ze verklaren de ziekte allemaal vanuit verstoringen van het evenwicht in het lichaam. De verantwoordelijkheid van migraine leggen deze geneeswijzen dus bij de patiënt zelf. Volgens hen is migraine geen neutrale aandoening die je overkomt en waaraan je niets kunt doen. Door het lichaam in balans te krijgen zal jou lichaam zichzelf genezen en kun je van je migraine afkomen, beweren de homeopaten. Frida, Lisa en andere patiënten blijken toch niet zo tevreden over deze alternatieve geneeswijzen. Lisa: “Bij mij had het totaal geen effect. Mij werd verteld dat ik dagelijks moest zingen en zoemen om een aanval te voorkomen. Ik voelde me hierdoor een beetje belachelijk en het hielp ook niet. Door deze behandeling kreeg ik ook het gevoel dat ikzelf de oorzaak ben van mijn migraine, omdat de arts mij vertelde dat de migraine het gevolg is van mijn onevenwichtige lichaam.”

Medicijnen

Ook via de normale geneeskunde is migraine niet te genezen. Bij een beginnende migraine zal de arts proberen de verschijnselen te verminderen door het voorschrijven van een paracetamol zetpil van 1000mg. Ook kan hij tegelijkertijd iets geven tegen de misselijkheid en het braken, dit dan wel in de vorm van een zetpil omdat het anders weer uitgebraakt wordt door de patiënt. Bij ernstige gevallen zoals die van Frida en Lisa zal de arts het medicijn Imigran voorschrijven. Imigran bestrijdt de symptomen van migraine en werkt bij de meeste patiënten snel, binnen een half uur. Het heeft weinig bijwerkingen maar vergis je niet, want dit is zeker geen onschuldig middeltje! Het vernauwt de bloedvaten en er moet dus voorzichtig mee omgegaan worden. “Ik was opgelucht toen de dokter mij Imigran voorschreef,” vertelt Lisa. “Tijdens een aanval nam ik een Imigran en heel even hielp het. Maar na een uur kwam de hoofdpijn weer terug, dit keer nog erger dan hiervoor. De hoop op een goed werkend medicijn heb ik opgegeven en de angst voor een aanval is alleen maar toegenomen.”

Het doorbreken van de vicieuze cirkel

Er is dus geen definitieve oplossing voor migraine. Maar hoe zit het dan met de angst die het leven beheerst van veel migrainepatiënten? Deze angst maakt de migraineaanvallen juist erger. De patiënten zitten in een vicieuze cirkel waar ze niet uit kunnen. Frida: “Ik heb er onderhand genoeg van dat de migraine mijn leven beheerst. En dan mag ik nog van geluk spreken dat ik geen last heb van aura’s.” Er is wel een oplossing voor migrainepatiënten met angst voor een aanval. Het is mogelijk de angst te bestrijden om het leven met migraine wat draaglijker te maken. Als patiënten minder angst hebben voor een aanval kunnen de aanvallen ook verminderen, maar dan moeten zij er wel zelf aan werken. Mogelijk moeten verschillende soorten behandelingen uitgeprobeerd worden, voordat men de behandeling vindt die doeltreffend is, maar het is de moeite zeker waard. Veel bezoeken aan de therapeut, veel teleurstellingen en vooral veel geduld zijn er voor nodig om de angst voor een aanval te verminderen. Ook is het erg belangrijk dat je aan je omgeving vertelt waar je mee bezig bent. Op deze manier kunnen zij proberen wat meer begrip te tonen en zul je het ook minder eng vinden om afspraken af te moeten zeggen vanwege de hoofdpijn. Omdat je weet dat je vrienden je begrijpen, ben je minder bang voor een aanval en kunnen de aanvallen in de loop der tijd zelfs minder worden.

Het besluit van Frida en Lisa? Zij moeten een arts raadplegen om een geschikte basisbehandeling te vinden die de angst doet verdwijnen of deze minstens verzacht. Een doeltreffende psychische behandeling kan er bij deze patiënten voor zorgen dat de vicieuze cirkel migraine-stress-angst doorbroken wordt.