Huidkanker vs. gebrek aan vitamine D
Zonlicht, een bron van vitamine D maar ook een bron van de nare ziekte huidkanker. We kennen het allemaal. Maar waar ligt nou de juiste balans van ontvangen zonlicht voor de vitamine D en de voorkoming van huidkanker? En wat zijn de symptomen en behandeling en bovenal: De voorkoming van deze problemen?
Zonlicht
De zon is een bron van warmte, maar ook van UV-straling. UV in kleine maten is goed voor de vitamine D aanmaak bij de mens, echter, grote getalen van blootstelling aan UV-straling veroorzaakt weer kanker. In principe heb je aan een kwartiertje zonlicht per dag en dat alleen op handen en gezicht voldoende UV-straling opgevangen om de voorraad vitamine D op pijl te houden. Dit geldt natuurlijk alleen als je niet met zonnebrandcréme naar buiten gaat.
Vitamine D
Vitamine D zorgt voor sterke botten en tanden, het bevorderd een juiste botgroei en voorkomt botontkalking. Jonge kinderen en ouderen kunnen een gebrek aan vitamine D krijgen, bij ouderen tussen de 62 en 80 jaar is dat zelfs 3x zo weinig als jongere mensen tussen de 22 en de 30 jaar. Dit is mede omdat de huid van oudere mensen dunner is en daarbij ook minder 7-dehydrocholesterol hebben die voor de aanmaak van vitamine D zorgen. Kinderen hebben veel meer vitamine D nodig als volwassenen omdat kinderen nog zo veel moeten groeien. Ze hebben dus veel meer calcium nodig, vitamine D helpt calcium en fosfor, essentieel voor botgroei, uit het bloed te halen. Dit geldt voor kinderen tot 4 jaar.
Symptomen door gebrek aan vitamine D
Door gebrek aan vitamine D kunnen zich diverse symptomen voordoen:
- Spieren trekken slecht samen.
- Er is een groot gebrek aan calcium.
- Slechte afweer.
- Groter risico op botbreuken.
- Groter risico op bijvoorbeeld O-benen.
Een gebrek aan vitamine D kan zich voordoen door het simpelweg gebrek aan zonlicht of bijvoorbeeld een gebrek aan juiste voeding. Overgewicht kan ook oorzaak zijn van een gebrek, vitamine D slaat op in vetweefsel waar het onbruikbaar blijft zitten.
Vitamine D bronnen en overdosis
Er zijn diverse alternatieven om toch voldoende vitamine D binnen te krijgen in de minder zonnige maanden (namelijk van November tot Maart).
- Vette vis (zoals Makreel en Zalm).
- Vitamine D-supplementen.
- Eieren.
- Halvarine met toegevoegde vitamine D.
- Diverse vleessoorten.
- Volle melk.
Het is nagenoeg onmogelijk om met een normaal voedingspatroon een overdosis te krijgen. Het is echter wel een keer voorgekomen. In Amerika, in de jaren 90, werd er melk gedronken met toegevoegde vitamine D, alleen de fabrikant was uitgeschoten met de vitaminen, hieraan zijn enkele drinkers gestorven. Een teveel aan vitamine D kan ook botafzetting in het gehele lichaam veroorzaken met alle gevolgen van dien.
Huidkanker
We hebben er allemaal wel eens van gehoord, huidkanker als gevolg van teveel zonnen, het andere uiterste van wat zonlicht met een mensenlichaam doet. Er zijn diverse soorten huidkanker die voorkomen kunnen worden door het niet teveel in de zon zitten, niet (te veel) te zonnenbanken en zonnebrandcréme te gebruiken.
- Basocellulair Carcinoom komt voor op de oppervlake laag van de huid.
- Plaveiselcarcinoom en melanoom komen voor op plekken van de huid met afwijkingen zoals chronische zweren of littekens.
- Maligne melanoom, de gevaarlijkste in het rijtje, is een zwartgekleurde laesie onder de huid, bestaat uit pigmentvlekken ofwel moedervlekken.
Diagnose
Een diagnose is snel gesteld, dit gebeurd door middel van een huidbiopsie, weefselmonsters of microscopisch onderzoek. Ook wordt er naar het ziektebeeld gekeken of deze aansluit bij de diagnose huidkanker.
Behandeling
De behandeling gebeurt meestal door volledege wegname van het aangetaste gebied. Soms wordt er ook bestraling toegepast of radiotherapie. Ook wordt er wel gebruik gemaakt van electrodessicatie en curettage wat inhoudt dat het aangetaste gebied uitgelepeld wordt met een lepelmes.