Hersenvliesontsteking

Een hersenvliesontsteking is een ontsteking aan het membraan rondom de hersenen en de ruggemerg. Dit kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld bacteriën en virussen, maar ook door verwondingen (rondom het hoofd of ruggegraat), bepaalde typen kanker en het gebruik van bepaalde soorten medicijnen. Bacteriële ontstekingen zijn gevaarlijker dan virale ontstekingen, maar ze kunnen tegenwoordig over het algemeen goed behandeld worden met antibiotica. Daarnaast worden kinderen tegenwoordig ingeënt.

Risicofactoren voor hersenvliesontstekingen

Er zijn een aantal factoren die het risico op een hersenvliesontsteking kunnen verhogen:

Grote groepen mensen

Op plekken waar veel mensen dicht bij elkaar komen hebben bacteriën en virussen de kans om snel een ziekte op veel mensen over te dragen. Dit betekend dat mensen die vaak op drukke plekken zijn een verhoogd risico hebben om een hersenvliesontsteking op te lopen. Groepen mensen die een hoger risico lopen zijn bijvoorbeeld studenten, kinderen op een kinderopvang en militairen.

Leeftijd

Kinderen onder de 5 jaar oud lopen een verhoogd risico om een virale hersenvliesontsteking op te lopen. Vroeger liepen jongere kinderen ook een verhoogd risico op een bacteriële hersenvliesontsteking, maar omdat er tegenwoordig goed ingeënt wordt, komt dit niet meer zo vaak voor. Tieners en jonge volwassenen lopen nog wel een verhoogd risico op het krijgen van een bacteriële hersenvliesontsteking.

Zwangerschap

Zwangere vrouwen lopen een verhoogd risico op listeriosis. Listeriosis wordt veroorzaakt door de listeria monocytogenes bacterie, die onder meer een hersenvliesontsteking kan veroorzaken. Als de vrouw listeriosis oploopt, kan ook bij de baby een hersenvliesontsteking ontstaan.

Contact met dieren

Listeriosis komt ook onder dieren voor. Mensen die veel met dieren werken lopen dus ook een verhoogd risico om listeria te krijgen.

Verzwakt immuunsysteem

Mensen met een verzwakt immuunsysteem zijn slechter in het bestrijden van bacteriën en virussen. De kans dat een bacterie of een virus een hersenvliesontsteking veroorzaakt is dus groter dan bij mensen met een goed werkend immuunsysteem

Symptomen van een hersenvliesontsteking

Symptomen die een teken kunnen zijn van een hersenvliesontsteking zijn:

• Overgeven
• Misselijkheid
• Koorts
• Hoofdpijn
• Snel geïrriteerd zijn
• Stijve nek
• Photofobie (overgevoeligheid voor licht)
• Verlies van eetlust
• Problemen bij het wakker worden/slaperigheid

Behandeling van een hersenvliesontsteking

Voor bacteriële en virale ontstekingen zijn er verschillende behandelmethoden:

Bacteriële hersenvliesontsteking

Bij een bacteriële ontsteking is het erg belangrijk dat er op tijd begonnen wordt met de behandeling. Er zijn een aantal zeer effectieve antibiotica die de ziekte kunnen bestrijden. Door het op tijd diagnosticeren van de ziekte, en het gebruik van goede medicijnen kan de overlevingskans tot ongeveer 85% stijgen. Onder ouderen is het gevaar op overlijden groter.

Virale hersenvliesontsteking

Bij een virale ontsteking heeft het gebruik van antibiotica geen zin (antibiotica werken niet tegen virussen). Over het algemeen herstellen patiënten vanzelf na 7 tot 10 dagen. Als de patiënt een zwak immuun systeem heeft kan het zijn dat hij/zij in het ziekenhuis moet herstellen van de ziekte, omdat daar de toestand van een patiënt beter in de gaten kan worden gehouden.