Schildklierkanker: oorzaak, klachten, behandeling, prognose

De schildklier is erg belangrijk voor de stofwisseling en heeft daardoor veel invloed op allerlei processen in het lichaam. Schildklierkanker moet behandeld worden.De meeste mensen hebben geen andere klachten dan een knobbel in de schildklier. De schildklier moet operatief worden verwijderd, meestal gevolgd door de toediening van radioactief jodium. Na operatie moet je levenslang medicijnen blijven slikken, en 15 jaar lang één keer per jaar voor controle naar de arts.

De schildklier

De schildklier is een vlindervormig orgaan, dat zich in de hals bevindt, voor de luchtpijp. Bij de meeste mensen is de schildklier van buitenaf niet, of nauwelijks zichtbaar. De klier produceert belangrijke hormonen voor het lichaam. Ze spelen een grote rol bij de stofwisseling en zijn belangrijk voor de temperatuur van je lichaam, gewicht, groei en hebben invloed op alle organen en cellen in je lichaam. Bij een te grote productie van schildklierhormoon krijg je hyperthyreoïdie, bij een te lage productie van het hormoon speek je van hypothyreoïdie.

Schildklierkanker

Schildklierkanker is een kwaadaardig gezwel van de schildklier. Deze vorm van kanker komt vrij zeldzaam voor. Per jaar komt het bij ongeveer drie op de honderdduizend Nederlanders voor. Er zijn verschillende soorten schildklierkanker, met ieder eigen behandel methoden. De meest voorkomende vormen van schildklierkanker zijn papillaire en folliculaire tumoren.

Oorzaken schildklierkanker

De oorzaak van schildklierkanker is niet bekend. Wel kan een overdosis aan radioactieve straling een verhoging van het aantal kankergevallen geven. (Tsjernobyl ). Ook bestraling van de hals kan, vooral als het bij jonge mensen gebeurt, het risico op kanker verhogen. Bij een enkele vorm (medullair schildklierkanker) speelt erfelijkheid een rol.

Klachten bij schildklierkanker

Bij schildklierkanker ontstaat er een knobbel in de schildklier. Een knobbel in de schildklier hoeft overigens niet altijd te beteken dat je schildklierkanker hebt. Sommige mensen ontdekken zelf dat ze een knobbel hebben, soms wordt het per toeval ontdekt tijdens een medisch onderzoek. De meeste mensen met schildklierkanker hebben nergens last van. Soms kan de stem hees worden of worden er meerdere knobbels gevormd.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Als je een knobbel ontdekt in de schildklier, zal je altijd worden doorverwezen naar een specialist. Door een punctie te doen kan worden vastgesteld of er sprake is van een kwaadaardige tumor. Soms moeten er meerdere puncties worden verricht voor er duidelijkheid wordt verkregen.

Behandeling schildklierkanker

• De schildklier wordt operatief verwijderd.
• Na 4 à 6 weken volgt in de meeste gevallen een behandeling met radioactief jodium. Dit zal eventueel achtergebleven cellen vernietigen. Dit gebeurt tijdens een opname in een geïsoleerde ziekenhuiskamer, omdat de straling voor anderen schadelijk is.
• Hierna wordt gestart schildklierhormoontabletten.

In het begin zullen er regelmatig controles zijn bij de arts, later wordt het teruggebracht naar één keer per jaar, waarbij ook het bloed wordt gecontroleerd. Na 15 jaar worden de controles in principe stopgezet, de kans dat de kanker terug komt is erg klein geworden.

Prognose bij schildklierkanker

Na 15 jaar is ongeveer 95 % van de mensen nog in leven. Natuurlijk hangt de prognose af van verschillende factoren, zoals de grootte van de tumor en of de tumor snel ontdekt is. Schildklierkanker kan uitzaaien als het niet, of laat behandeld wordt. Er is een gedifferentieerde vorm van schildklierkanker die uit kan zaaien via het bloed of de lymfevaten naar longen, lever of botten. Ongedifferentieerde schildklierkanker verspreid zich vaak snel in de omgeving van de tumor, dus in de rest van de hals en de huid.

Heb je nog klachten na behandeling?

Veel mensen voelen zich na enkele maanden weer de oude. Enkelen blijven last houden van concentratie, weinig energie hebben, stress. De tijd dat de goede balans moet worden gevonden met de benodigde hoeveelheid medicijnen die geslikt moet worden, kan ook een vervelende periode zijn.

Voor meer schildklierziekten zie mijn special Schildklierziekten