CAPD: vorm van dialyse
CAPD is een vorm van dialyse, waarbij de patiënt zelf de spoeling kan uitvoeren. Hierdoor hoeft men niet meer naar het ziekenhuis om een dialyse te ondergaan.
Dialyse
Hemodialyse wordt vaak afgekort tot dialyse. Dit is een methode om afvalstoffen uit het bloed te verwijderen. Vaak kunnen afvalstoffen niet verwijderd worden wanneer de nieren falen. Een teveel aan vocht maar ook afvalstoffen worden tijdens dialyse uit het lichaam van de patiënt verwijderd. Wanneer dit niet regelmatig gebeurt, kan de patiënt uiteindelijk sterven. De nieren zijn de wasmachine van het lichaam: zonder nieren blijven afvalstoffen zich opeenhopen in het lichaam. Dialyse neemt de functie van de nieren over door de afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen.
CAPD
CAPD is de afkorting van continue ambulante peritoneale dialyse. Via deze methode wordt er spoelvloeistof ingebracht via de buikholte. Het grootste voordeel van CAPD is dat de patiënt deze methode thuis zelf kan toepassen. Vaak gaat hier enige tijd aan vooraf dat er in het ziekenhuis wordt geoefend. Maar wanneer de patiënt het eenmaal zelf goed kan, kan deze het gewoon thuis uitvoeren. Dit bespaart een hoop tijdsverlies en reizen. Ook is de patiënt dan in zijn vertrouwde omgeving.
Opening in de buik
Voor thuisdialyse maakt de chirurg een kleine opening in de buik. Het buikvlies wordt als dialysefilter gebruikt. De opening in de buik is afsluitbaar. Via een katheter kan in de buik kan er een zak met spoelvloeistof op aangesloten worden. De zak moet vervolgens omhoog gehouden worden. Zo loopt er twee liter spoelvloeistof de buikholte in. In het buikvlies lopen bloedvaten, en de spoelvloeistof neemt afvalstoffen uit deze bloedvaten op. Na enkele uren is de spoelvloeistof volgeraakt met afvalstoffen. Deze moet nu vervangen worden. De spoelvloeistof die vol zit met afvalstoffen moet eerst het lichaam weer uit. Dit gebeurt door de zak lager te houden dan de patiënt zelf. Hierdoor loopt de vloeistof uit de buikholte in de zak terug. Dit wordt om de zoveel tijd herhaald met weer verse spoelvloeistof. De oude verontreinigde spoelvloeistof mag nooit opnieuw gebruikt worden. Meestal moet de spoelvloeistof vier keer per dag vervangen worden.
Buikvliesontsteking
Het nadeel van CAPD is dat er door de opening in de buik ziektekiemen naar binnen kunnen dringen. Vooral bij het wisselen staat de opening even open. Ziektekiemen hebben nu vrij spel om binnen te komen. Er kan dan buikvliesontsteking ontstaan. Dit is te herkennen aan een troebele spoelvloeistof. Verder is men misselijk, braken, buikpijn en koorts.
Om dit te voorkomen, moet men heel hygiënisch te werk gaan bij het wisselen van de zak. Zorg voor ontsmette handen en ontsmet het werkblad ook goed. Laat geen vreemd mensen in de buurt tijdens het wisselen en draag bij voorkeur een mond-en neuskapje. Houdt de huid rondom de katheter ook zeer goed schoon. Buikvliesontsteking moet zo spoedig mogelijk gemeld worden en is goed te behandelen met antibiotica.