Beenmergpunctie: waarom, pijnlijk, uitslag

Een beenmergpunctie, waarom? Bij verdenking van een bloedziekte is een beenmergpunctie heel zinvol. Een beenmergpunctie kan als pijnlijk worden ervaren. Toch kan deze redelijk goed verdoofd worden. Beenmergpunctie: hoe, wat, waarom?

Waarom beenmergpunctie

Een beenmergpunctie is een ingreep om beenmergcellen te verkrijgen. Deze beenmergcellen zijn nodig voor onderzoek. Hiermee kunnen bepaalde aandoeningen worden opgespoord, zoals de ziekte van Hodgkin, de ziekte van Kahler of leukemie. De patiënt krijgt altijd te horen waarom er een beenmergpunctie wordt afgenomen.

Beenmerg zit in het midden van beenderen. In beenmerg zitten stamcellen. Vanuit deze stamcellen worden de bloedplaatjes, de rode bloedcellen en de witte bloedcellen gemaakt. Bij bepaalde bloedziekten zitten er afwijkende cellen in het beenmerg. Maar ook bij een uitzaaiing die kwaadaardig is, kunnen er afwijkende cellen in het beenmerg zitten. Door een beenmergpunctie kunnen deze afwijkende cellen worden opgespoord. Zo ontstaat er meer duidelijkheid over wat er zich in het lichaam afspeelt. Ook kan een beenmergpunctie zinvol zijn na een behandeling van een bloedziekte. Wanneer er geen afwijkende cellen meer gevonden worden, weet men dat de behandeling geslaagd is.

Het is duidelijk dat een beenmergpunctie soms noodzakelijk is om een bepaalde ziekte op te sporen. Deze ziekten kunnen moeilijk op een andere manier opgespoord worden. Een beenmergpunctie is daarom erg belangrijk voor de patiënt Zonder beenmergpunctie kan er ook geen gerichte behandeling worden gegeven.

Er zal, voordat er beenmerg wordt afgenomen, een plaatselijke verdoving worden gegeven. Er wordt vervolgens een klein gaatje in het heupbeen of in het borstbeen gemaakt. Via een naald kan er nu wat beenmerg worden opgezogen. Na de afname van het beenmerg moet die patiënt nog 10 tot 15 minuten blijven liggen, zodat de kans op bloedingen verkleind wordt. Overigens mogen een aantal dagen voor de ingreep geen bloedverdunnende medicijnen worden ingenomen.

Beenmergpunctie pijnlijk?

Wanneer een beenmergpunctie zonder verdoving uitgevoerd wordt, is deze zeker pijnlijk. Het is niet mogelijk om bot te verdoven. Wel wordt er vaak een plaatselijke verdoving gegeven. Ondanks de verdoving kan een beenmergpunctie wel als pijnlijk worden ervaren. Hoe pijnlijk dit is, is moeilijk te zeggen omdat dit afhangt van de pijnbeleving van de patiënt. De meeste mensen vinden een beenmergpunctie niet prettig, maar wel redelijk goed te verdragen. Dankzij de plaatselijke verdoving zal de pijn daarom bij de meeste mensen wel meevallen. Bovendien weegt de tijdelijk pijn niet op tegen de klachten die ontstaan wanneer er geen behandeling plaats vindt.

Een narcose wordt zelden gegeven bij een beenmergpunctie, omdat een narcose toch een zware nasleep met zich meebrengt. Een beenmergpunctie duurt daarbij meestal maar tien minuten dus is ook zo weer voorbij. Kleine kinderen worden vaak wel onder narcose gebracht in de vorm van een licht roesje. Patiënten die heel angstig zijn voor pijn, kunnen van tevoren valium of oxazepam innemen. Dit kan het beste vooraf met de arts worden besproken, deze kan het kalmerend middel ook voorschrijven.

De uitslag van de beenmergpunctie

Het beenmerg dat is afgenomen, wordt naar het laboratorium gestuurd. Het bloed zit in glaasjes of op buisjes, het wordt gekleurd en onder de microscoop bekeken. Er wordt gekeken naar afwijkende cellen en de hoeveelheid cellen. Meestal is de uitslag binnen een tot twee dagen bekend. Wanneer er meer onderzoek nodig is, zoals bijvoorbeeld een chromosomennderzoek, kan dit enkele weken duren. Wanneer er ook een stukje bot uit het beenmerg is afgenomen, duurt dit ongeveer een week.

Wanneer de uitslag bekend is, bespreekt de arts deze met de patiënt. Meestal kan aan de hand van de uitslag met zekerheid worden gezegd of er een bloedziekte aanwezig is of dat de patiënt genezen is. Eventuele verdere behandeling zal worden besproken.