Syndroom van Reye en aspirine

Syndroom van Reye: aspirine, koorts en kinderen. Vooral kinderen tussen de vijf en toen jaar hebben meer kans op deze ziekte. De ziekte verloopt zeer snel en in sommige gevallen ook dodelijk. Voor patiënten die in coma raken, ziet de prognose er niet al te best uit. Wat is het syndroom van Reye, hoe ontstaat het en wat is de behandeling?

Wat is het syndroom van Reye?

Deze ziekte is benoemd naar een Australische patholoog, R.D.K. Reye. Dit is syndroom is een acuut ziektebeeld bij kinderen, dat soms fataal afloopt. In 1980 waren er 555 gevallen bekend van het syndroom van Reye. Nadat er een link werd gelegd tussen deze ziekte en de inname van acetylsalicylzuur zag men een daling van het aantal gevallen. Tegenwoordig is de ziekte zeldzaam, en komt gemiddeld 25 tot 100 maal per jaar voor.

Symptomen

Het syndroom van Reye komt vooral voor bij kinderen jonger dan tien jaar. Het lijkt het meest voor te komen in de maanden tussen december en april. Er is sprake van een verminderd bewustzijn, braken, sufheid, verstijven, persoonlijkheidsstoornis en toevallen. Meestal treden deze symptomen heel snel op: binnen een paar uur na het ontstaan van deze ziekte. Bij nader onderzoek is op te merken dat de hersenen gezwollen zijn. Ook de lever is opgezwollen, de zogenaamde vette lever ontstaat. Hierbij vergroot de lever zich en verstevigt. De nieren kunnen ook aan verandering onderhevig zijn. In sommige gevallen raakt de patiënt in coma.

Kinderen die koorts hebben en salicylzuur of acetylsalicylzuur krijgen toegediend, hebben een grotere kans op het syndroom van Reye. Deze ziekte kan echter ook optreden bij kinderen met koorts, die niet behandeld worden met een van bovenstaande middelen. Ook lijkt er een verband te zijn met waterpokken. Vaak lijden kinderen met het syndroom van Reye vooraf aan een luchtweginfectie.

Wat is salicylzuur of acetylsalicylzuur?

Salicylzuur werd in vroegere jaren veel als pijnstiller gebruikt. Het was de voorganger van de aspirine. Vanuit salicylzuur werd later acetylsalicylzuur gemaakt. Acetylsalicylzuur is een medicijn dat pijnstillend, koortswerend en ontstekingsremmend werkt. Voor de uitvinding van de paracetamol en na het salicylzuur, was dit het meest gebruikte middel bij koorts en pijn. Kinderen met koorts kregen vaak aspirine toegediend.

Pas vanaf 1980 ontdekte men dat er een verband was tussen het ontstaan van het syndroom van Reye en het toedienen van aspirine. Nadat aspirine werd afgeraden bij jonge kinderen, daalde ook het aantal gevallen van deze ziekte, Het advies is dan ook om kinderen met koorts niet bloot te stellen aan aspirine, maar te behandelen met paracetamol. Voor kinderen zijn er extra lage doseringen van paracetamol: de zogenaamde kinderparacetamol.

Behandeling

Er is geen medicijn tegen het syndroom van Reye. Wel wordt getracht om de symptomen zoveel mogelijk te bestrijden. De zwelling die ontstaan is in de hersenen door een toename van vocht, wordt behandeld door plaspillen voor te schrijven, waardoor het vocht afgedreven wordt. De toevallen kunnen behandeld worden met medicijnen die ook bij epilepsie worden toegepast. 25 tot 40 procent van de kinderen overlijdt aan deze ziekte. Kinderen onder de vijf jaar hebben meer kans op overlijden dan oudere kinderen. Uiteindelijk zal meer dan de helft van de patiënten vanzelf herstellen, met medische ondersteuning. Ondersteuning bestaat uit beademing en medicijnen. De kans op blijvende hersenschade is zeer minimaal. Wel is de kans op spraak en leer problemen wel wat groter.

Om het syndroom van Reye te voorkomen, is het aan te raden om kinderen onder de twaalf jaar geen aspirine toe te dienen. Of er nu wel of geen sprake is van koorts. Paracetamol is een prima pijnstillend middel. Toch kan een kind de het syndroom van Reye oplopen, vooral tijdens een periode van koorts, griep, waterpokken of een luchtweginfectie. Komen bovenstaande symptomen voor bij het kind, waarschuw dan direct een arts. Vaak is het voor een arts moeilijk vast te stellen wat het probleem is, maar nader onderzoek laat duidelijk een zwelling van de hersenen en van de lever zien.