Reisziekte: symptomen, oorzaak en voorkomen van reisziekte
Reisziekte, wagenziekte, luchtziekte, zeeziekte en bewegingsziekte. Het is een aandoening die eigenlijk dezelfde oorzaak heeft. Reisziekte wordt veroorzaakt door een voortdurende, passieve beweging van een voertuig, bijvoorbeeld van het deinen van een schip. Mensen die last hebben van reisziekte kunnen zich een behoorlijke tijd flink ellendig voelen.
Symptomen bij reisziekte
Reisziekte komt in heel verschillende varianten voor. Er zijn mensen die probleemloos reizen met het vliegtuig of met de bus, maar doodziek worden op een schip. Bewegingsziekte kan ook optreden tijdens of na een ritje in een achtbaan of een kermisattractie waarbij je compleet door elkaar wordt geschud. De symptomen van reisziekte kunnen in zwaarte verschillen. De één heeft alleen last van een onpasselijk gevoel, terwijl anderen met reisziekte niet meer op hun benen zijn door de duizeligheid. Deze klachten kunnen optreden:
- Onpasselijk gevoel
- Misselijkheid
- Hoofdpijn
- Duizeligheid
- Vermoeidheid
- Gapen
- Bleekheid
- Zweten
- Overgeven
- Hyperventilatie
De klachten van reisziekte gaan meestal na de reis weer over. Wel kan het even duren, voordat de zieke zich weer helemaal beter voelt en het misselijke gevoel compleet over is.
Oorzaak
Reisziekte treedt op wanneer de hersenen verkeerde informatie ontvangen uit het evenwichtsorgaan en uit de ogen. De hersenen zouden gegevens over eerder ondergane bewegingen keurig opslaan. Wanneer de hersenen nieuwe bewegingen waarnemen, worden die geverifieerd met de eerdere informatie. Wanneer blijkt dat de nieuwe bewegingen niet worden herkend, raakt het brein van slag. Dit noemt men de zingtuigconflicttheorie. Uit onderzoek blijkt dat ook astronauten te maken krijgen met reisziekte op de eerste dagen van hun ruimtereis. Dat komt door nieuwe heftige bewegingen. Zeventig procent van de mensen is licht gevoelig voor reisziekte. Vijf procent van de mensen heeft er regelmatig last van. De meeste patiëntjes zijn kinderen in de leeftijd tussen de twee en twaalf jaar oud. Vrouwen hebben vaker dan mannen last van reisziekte. Een paar dagen voor en tijdens de menstruatie zijn vrouwen daar nog vatbaarder voor.
Het tegengaan/voorkomen van reisziekte
Nachtrust
Mensen die slecht hebben geslapen zijn vatbaarder voor een reisziekte. Als je weet dat je met een boot of vliegtuig gaat reizen is een goede nachtrust vooraf belangrijk.
Medicatie
Er bestaat medicatie die helpt tegen reisziekte. Er zijn pilletjes verkrijgbaar zonder doktersrecept, maar ook middelen die alleen mogen worden voorgeschreven door bijvoorbeeld een huisarts. Wees voorzichtig met het slikken van pillen, want sommige middelen maken de patiënt slaperig. Bepaalde medicatie mag niet worden gebruikt in combinatie met alcohol of andere geneesmiddelen. Middelen die veel worden gebruikt tegen reisziekte zijn hyoscine en scopolamine. Deze pillen kun je zonder doktersrecept halen bij een apotheek. De medicatie kan wel bijwerkingen hebben. Zo kan scopolamine zorgen voor een duf gevoel en een droge mond. Scopoderm is ook verkrijgbaar in pleistervorm. Een aantal uur voor de reis moeten de pleisters worden opgeplakt.
Armbandjes
Reisziekte gaat bijna altijd gepaard met misselijkheid. Op de markt zijn ook seaband acupressuurpolsbandjes verkrijgbaar. Deze bandjes hebben plastic balletjes aan de binnenkant. Deze balletjes drukken op een kenmerkende plek op de pols. Het drukken op deze plaatsen beperkt de misselijkheidklachten.
Rusten
De kans op het krijgen van reisziekte vermindert, wanneer je voor de reis goed hebt geslapen. Als het mogelijk is: last tijdens de reis een pauze in van een half uur om even bij te tanken. Dit kan voornamelijk bij auto- en busreizen. De reistijd neemt toe, maar de trip zal een stuk aangenamer verlopen.
Eten en drinken
Om de maag rustig te houden is het aan te raden om vooraf iets lichts te eten, zoals een cracker of een beschuitje. Eet vooraf aan de reis geen vette en hete happen. Iets eten werkt kalmerend voor de maag. Op een lege maag een lange reis maken verhoogt de kans op misselijkheid aanzienlijk. Het is aan te raden om tijdens de reis kleine beetjes water te drinken en geen dranken met cafeïne of alcohol te nuttigen.
Vermijd bewegingen
Bij het uitstippelen van de reis met een auto is het belangrijk een route te kiezen met weinig bochten en drempels. Dat helpt ook al tegen misselijkheid. Ga in een auto of bus vooraan zitten. In een vliegtuig kun je het beste in het midden zitten. Het vliegtuig is daar het meest stabiel. Ga niet lezen tijdens de reis, maar kijk vooruit naar een vaste plek. Aan boord van een boot is het beter op het dek te zitten. In een trein is voor mensen met reisziekte een stoel bij het raam in de rijrichting het raadzaamst.