Wanneer ben ik uitgerekend?

Wanneer is een zwangere vrouw uitgerekend? Duurt een zwangerschap 38 of 40 weken? Soms blijkt het lastig te zijn om uit te rekenen wanneer een vrouw gaat bevallen. Dit heeft te maken met een verschil in de berekening van de zwangerschapsduur. Over het algemeen wordt in Nederland en België een zwangerschapsduur van 40 weken aangehouden.

Hoe lang duurt een zwangerschap?

Een menselijke zwangerschap duurt 38 weken. Toch wordt er vaak 40 weken gezegd, wat ook klopt. Dit brengt nogal wat verwarring met zich mee. Het is vrij makkelijk uit te leggen:
Vanaf de bevruchting, dus het samensmelten van eicel en zaadcel, duurt het nog 38 weken totdat de baby volgroeid is en geboren wordt. Echter, in de praktijk blijkt het vaak moeilijk te zijn om te bepalen wanneer de bevruchting heeft plaatsgevonden. Aangezien de bevruchting meestal twee weken na de eerste dag van de laatste menstruatie plaatsvindt, telt men voor het gemak deze twee weken ook mee. De zwangerschap begint daarom op de eerste dag van de laatste menstruatie, hoewel er in de praktijk nog geen sprake is van een zwangerschap.

Hoe uit te rekenen?

Op internet zijn vele handige calculators te vinden, die precies weergeven wanneer de vermoedelijke bevallingsdatum is. Al deze calculators gaan uit van de eerste dag van de laatste menstruatie: vul deze dan ook in. Om het zelf uit te reken: neem de eerste dag van de laatste menstruatie. Tel hier precies 40 weken bij. De uitkomst is de verwachte bevallingsdatum.

Men gaat bij deze berekeningen uit van een cyclusduur van 28 dagen. Soms heeft een vrouw een kortere cyclus: bijvoorbeeld 25 dagen. Trek van de bevallingsdatum dan 3 dagen eraf (28-3=25). Wanneer de cyclus langer duurt, bijvoorbeeld 35 dagen, tel bij de bevallingsdatum dan 7 dagen erbij op (28+7=35).

4e week van de zwangerschap: wat betekent dat?

Wanneer men praat over de 4e week van de zwangerschap, betekent dit niet dat de vrouw vier weken zwanger is, maar in haar 4e week zit. Ze is dan 3 volle weken zwanger en is op weg naar de 4 weken zwangerschap. Pas in de 5e zwangerschapsweek, is ze 4 volle weken zwanger. Ook dit kan soms voor wat verwarring zorgen.

Overtijd of te vroeg geboren

Een baby die eerder of later dan de uitgerekende bevallingsdatum wordt geboren is niet per definitie een te vroeg of een te laat geboren baby. Omdat het moment van bevruchting nooit precies is vast te stellen kan de bevallingsdatum in de werkelijkheid iets afwijken. Ook kan het voorkomen dat de ene baby eerder klaar is om geboren te worden dan de ander. Een en ander kan ook afhangen van de mate van groei van de baby en invloeden van buitenaf zoals medicijngebruik, over- of ondergewicht van de moeder, roken en alcohol.

Over het algemeen wordt gesteld dat een baby die geboren wordt tussen de 38 weken en 42 weken zwangerschap, op tijd is geboren. Vanaf 37 weken zwangerschap is het veilig om thuis te bevallen. Na 42 weken zwangerschap wordt bekeken of de bevalling op gang gebracht moet worden. Te lang doorlopen met een voldragen zwangerschap is niet gezond en veilig voor de baby: het vruchtwater vermindert en de placenta begint af te sterven.

Geboortedatum

De geboortedatum is niet de dag waarop de moeder is uitgerekend, maar de dag waarop de baby geboren is. In de meeste landen is dit tevens de verjaardag van het kind. In sommige culturen wordt een verjaardag berekend vanaf de dag van de bevruchting. Zo is iemand in deze cultuur altijd negen maanden ouder dan zijn of haar geboortedag.

Soms vindt een bevalling net rond het wisselen van de dag plaats: om twaalf uur in de nacht. Belangrijk is om dan goed op te letten wat de precieze bevallingstijd is. Dit maakt het verschil van één dag ouder of jonger te zijn wanneer er niet goed wordt opgelet.

Zwangerschapsduur van de mens versus dier

De mens is negen maanden zwanger, oftewel 40 weken. Dit is vergelijkbaar met die van een koe: deze is ook gemiddeld 40 weken zwanger. Een olifant heeft de langste draagtijd: 18 tot 22 maanden. Een hamster heeft de kortste draagtijd: 16 dagen. Over het algemeen genomen hangt de draagtijd af van de levensverwachting van het diersoort. Een hamster leeft gemiddeld 1 tot 3 jaar: te weinig tijd om een zwangerschap van 9 maanden te voldragen.

Toch gaat dit niet altijd op: olifanten worden gemiddeld 30 tot 40 jaar en hebben toch een veel langere zwangerschapsduur dan mensen. Een olifantenjong ontwikkelt zich zo lang in de baarmoeder, zodat de hersenen volledig ontwikkelt zijn. Hierdoor is een olifantenjong in staat om al direct na de geboorte de groep te herkennen en zichzelf te voorzien van voedsel middels zijn slurf. Dit vergroot de overlevingskans van een olifantenjong aanzienlijk.