Rugklachten en zwangerschap

Ongeveer 50 % van de zwangere vrouwen hebben rugklachten. Vrouwen die meerdere baby's baarden hebben doorgaans ernstiger rugklachten. De rugklachten starten meestal na de vijfde zwangerschapsmaand. Er zijn twee 'pijnsyndromen' te onderscheiden : ten eerste de'normale' lage rugklachten en ten tweede klachten gelokaliseerd ter hoogte van het sacro-iliacale gewricht.

Mogelijke oorzaken van de rugklachten

• Overrekking van de buikspieren en een verkorting van de rugspieren kunnen bijdragen tot het ontstaan van een hyperlordotische rug.
• De ligamenten van de zwangere vrouw worden 'losser' als gevolg van een specifiek hormoon nl. relaxine. Meer elastische ligamenten in kombinatie met de hyperlordose kan eveneens aanleiding geven tot rugklachten.
• Verschillende zwangere vrouwen vertonen ischiasklachten. Onderzoek heeft discus-anomalieën (o.m. hernia) kunnen aantonen bij zwangere vrouwen. Verder werd er een verband gevonden tussen zwangerschap en een discus-hernia op latere leeftijd.
• Zwangere vrouwen klagen dikwijls van pijn en krampen in de benen. Dit kan worden veroorzaakt door een direkte druk van de foetus op de lumbosacrale plexus (streek waar zenuwen en bloedvaten samenkomen).

Behandeling van rugklachten bij zwangere vrouwen

De behandeling van rugklachten tijdens de zwangerschap wordt bemoeilijkt door het feit dat het moeilijk is om een goede diagnose te stellen (de foetus belemmert doorgedreven onderzoek) en omdat sommige geneesmiddelen tijdens de zwangerschap beter niet worden genomen.

In de meeste gevallen is relatieve bedrust aangewezen. De zwangere vrouw moet verschillende keren per dag gaan liggen, zeker wanneer de symptomen toenemen.

Uiteraard moeten aktiviteiten die de symptomen doen toenemen worden vermeden. Heffen, bukken, draaien, dragen, verschuiven van zware lasten en het dragen van hoge hakken, moet worden afgeraden.

Een oefenprogramma met als doel de geleidelijke versterking van de buikspieren, is belangrijk. Men start best zo vroeg mogelijk met dit programma en tracht dit zo lang mogelijk vol te houden. Bekkenkantelingen, eenvoudige buikspieroefeningen in kombinatie met stretching van de beenspieren kunnen nuttig zijn.

Na de geboorte zijn postnatale oefeningen noodzakelijk om de uitgerekte buikspieren te verkorten en te verstevigen. Hierbij mogen de bekkenbodem-en beenspieren niet worden vergeten. Zeker in de eerste postnatale fase moet de moeder verkeerde houdingen en bewegingen (zoals het uit het bedje heffen van de baby, het vooroverbuigen bij het wassen van de baby) vermijden of deze bewegingen rugveilig uitvoeren. Na een eerste algemeen buikspierversterkend programma is opvolging met een meer algemeen sport- en bewegingsprogramma mogelijk.