Mag je gerookte zalm eten tijdens de zwangerschap?

Wat mag je wel en niet eten tijdens de zwangerschap. Dat is een vraag waar veel zwangere vrouwen keer op keer mee worstelen. Op zich mag men tijdens de zwangerschap bijna alles eten. Het belangrijkste is om tijdens de zwangerschap een gezonde leefstijl en voedingspatroon na te streven. Toch zijn er enkele risico's, want hoewel we veelal denken dat het eten van vis behoort tot een gezond voedingspatroon kleven er juist aan het eten van zalm risico's voor de gezondheid tijdens de zwangerschap.

Gerookte zalm tijdens de zwangerschap

Over het wel of niet mogen eten van gerookte zalm tijdens de zwangerschap bestaat veel onduidelijkheid. Over het algemeen mogen we vaststellen dat vis eten tijden de zwangerschap erg gezond is. Minimaal twee keer per week vis eten tijdens de zwangerschap zorgt voor een betere ontwikkeling van de hersenen en het zenuwstelsel van het nog ongeboren kind. Daarnaast beschermt het eten van vis, de toch wat kwetsbare zwangere vrouw tegen hart- en vaatziekten. Hoewel vele voedingsdeskundigen hier al jaren vanuit gingen, werd dit in juli 2014 officieel bevestigd in een gepubliceerd rapport met betrekking op de gezondheidseffecten van vis tijdens de zwangerschap, van de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA). Vooral vette vis zoals makreel en zalm zou extra gezond zijn.

Risico's bij het eten van gerookte zalm

Toch kleeft er een risico aan het eten van gerookte zalm tijdens de zwangerschapsperiode. De Consumentenbond heeft in 2012 onderzoek gedaan naar de gezondheidsrisico’s van gerookte zalm. Uit dat onderzoek is gebleken dat maar liefst vijftien procent van de gerookte zalm die in Nederland verkocht wordt besmet is met de listeriabacterie. Ook in 2014 wordt de listeriabacterie nog regelmatig aangetroffen op gerookte zalm. Zo heeft AH in november 2014 uit voorzorg het product AH BASIC Gerookte zalm uit de winkels gehaald. Deze verpakkingen met gerookte zalm zouden aan het einde van de houdbaarheidsdatum te veel Listeria-bacteriën bevatten, waardoor het product risico’s voor de gezondheid kan opleveren.

De Listeriabacterie

De Listeria monocytogenes is een staafvormige bacterie die de verwekker is van listeriose.
Listeriose is een infectie die voor gezonde volwassenen vaak weinig gevolgen heeft. Wanneer mensen met een verminderde afweer zoals zieken, ouderen en kinderen besmet raken met de listeriabacterie kan dit wel verstrekkende gevolgen hebben voor de gezondheid. Ook zwangere vrouwen lopen extra risico bij besmetting met de listeriabacterie. De bacterie is zeer gevaarlijk voor de nog ongeboren vrucht en besmetting met de listeriabacterie kan zelfs leiden tot een miskraam of vroeggeboorte. Wanneer men tijdens de zwangerschap toch wil genieten van gerookte zalm dan is het verstandig om gerookte zalm te gebruiken die nog een lange houdbaarheidsdatum heeft.

Overleden

Volgens het RIVM krijgen gemiddeld tachtig mensen per jaar gezondheidsklachten door besmetting met de listeriabacterie. In 2010 overleden zelfs veertien mensen aan de gevolgen van listeriabesmetting.

Overige risicoproducten

De listeriabacterie komt niet alleen voor bij gerookte zalm, maar gerookte zalm is wel een typisch risicoproduct. Dat gerookte zalm extra vatbaar is voor de listeriabacterie heeft te maken met het feit, dat de gerookte zalm vaak langdurig gekoeld bewaard wordt en zonder verhitting wordt gegeten. Naast gerookte zalm zijn ook rauwmelkse zachte kaas, rauwe dierlijke producten en overige gerookte vissoorten extra vatbaar voor de listeriabacterie.

Lees verder

• Is spinazie ongezond in combinatie met vis, zoals zalm?