De kraamvrouw – de eerste 24 uur na de bevalling
Na de bevalling kan een kraamvrouw nog veel last hebben van naweeën, bloedverlies en hechtingen, maar daar is wel wat aan te doen. Een goede persoonlijke hygiëne, voldoende rust, regelmatig plassen en een paracetamol kunnen de klachten verminderen. Eventuele zwellingen verminderen door het gebruik van ijscompressen. Hechtingen kunnen pijnlijk zijn, toch is het belangrijk om zoveel mogelijk rechtop te zitten. Dan is de doorbloeding beter en vocht hoopt minder snel op. Spoel de hechtingen na het toiletbezoek met lauw water.
Het vloeien in de eerste 24 uur na de bevalling
Door de bevalling veroorzaakt de placenta een wond in de baarmoeder, waardoor de kraamvrouw bloed verliest. Het bloedverlies kan net zoveel zijn als bij een heftige menstruatie en er kunnen grote stolsels vrijkomen. Het is normaal wanneer je elk uur een schoon verband nodig hebt. Heb je twee of meer verbanden per uur nodig? Dan is er teveel bloedverlies. Bij veel bloedverlies probeer je eerst te plassen, de baarmoeder kan dan goed samentrekken. Door het samentrekken worden de bloedvaten die in verbinding stonden met de placenta dichtgedrukt, waardoor het bloeden vermindert. Helpt dit niet? Neem dan contact op met de verloskundige.
De naweeën
Bij naweeën trekt de baarmoeder samen zodat het bloedverlies wordt beperkt en de baarmoeder weer krimpt. Veel vrouwen hebben last van (pijnlijke) naweeën na de bevalling. Zeker wanneer een bevalling vlot is verlopen, kunnen de naweeën nog lang aanhouden en hevig zijn. Na ongeveer 48 uur zijn de naweeën over. Een warme kruik kan wat verlichting geven, maar je mag ook een paracetamol nemen om de pijn te onderdrukken. Paracetamol mag ook bij borstvoeding ingenomen worden. Lees voor gebruik de aanwijzingen op de verpakking!
De hechtingen
Na de bevalling kunnen de hechtingen gezwollen en pijnlijk zijn. Met ijscompressen kun je de zwelling verminderen. Leg de ijscompressen nooit direct op de zwelling omdat de huid hierdoor kan bevriezen. Een beschermende tussenlaag in de vorm van bijv. een washandje voorkomt bevriezing.
Een branderig gevoel rond de hechtingen
Urine kan een branderig gevoel rond de hechtingen veroorzaken. Dit is te voorkomen door een kan met lauw/warm water bij de toilet neer te zetten. Tijdens het plassen spoel je de urine met het water weg.
Een goede hygiëne na het toiletbezoek
Spoel de hechtingen, na elk toiletbezoek schoon met lauw/warm water en verschoon het verband. Met een goede hygiëne voorkom je ontstekingen aan de wond. Probeer ook zoveel mogelijk recht op de hechtingen te gaan zitten. Dit bevordert de doorbloeding en het vocht krijgt minder kans om zich op te hopen.
Een keizersnede
De wond van een keizersnede hoeft niet te worden verbonden als er geen bloed of vocht uitkomt. Na 24 uur is de wond meestal dicht.
Nog enkele aandachtspunten voor de eerste tijd na de bevalling:
- Een goede hygiëne is, na de bevalling, extra belangrijk. Het voorkomt ontstekingen en bevordert een snel herstel van het lichaam.
- Tepelkloven kun je voorkomen door de baby goed aan te leggen. Heb je al kloven? Smeer dan een druppel borstvoeding over de tepel en laat dit aan de lucht drogen.
- Binnen zes uur na de bevalling moet je weer hebben geplast. Daarna plas je elke drie uur een keer, ook wanneer je geen aandrang voelt. De baarmoeder trekt beter samen bij een lege blaas, waardoor het bloedverlies vermindert.
- Na alle opgedane indrukken kan het moeilijk zijn om in slaap te vallen, maar neem in elk geval voldoende rust.
- Door langdurig dezelfde houding aan te nemen, kan er trombose ontstaan. Probeer de eerste dagen ook wat rond te lopen, dit bevordert de doorbloeding.
Wanneer is het verstandig om een arts of verloskundige te raadplegen?
- Als je binnen 24 uur na de bevalling nog niet hebt geplast.
- Als je twee of meer volle kraamverbanden per uur nodig heb, of bij het verlies van meer dan twee vuistgrote stolsels.
- Bij een lichaamstemperatuur boven de 38 graden, binnen 24 uur na de bevalling.