Zwanger en vliegen: risico 's en aanbevelingen
Tijdens de zwangerschap willen veel aanstaande ouderpaartjes nog éénmaal genieten van een gezellig samenzijn met zijn tweetjes. En dan zijn goedkope vliegreizen voor een korte zonvakantie erg verleidelijk. Maar is vliegen wel aan te raden voor iemand die zwanger is? Welke risico's heeft zo' n vliegreis eigenlijk en zou je niet beter aan de grond blijven? Met name de algemene gezondheidstoestand van de aanstaande moeder is van belang bij de keuze voor of tegen vliegen tijdens de zwangerschap. Er zijn enkele beperkingen die het vliegtuig als vervoermiddel voor zwangere vrouwen en het ongeboren kind met zich meebrengt en die in acht moeten worden genomen.
Is vliegen verstandig als je zwanger bent?
Nog één keer naar een zonnige vakantiebestemming vliegen voordat de baby er is. “Maar is dat niet te riskant?” vragen veel aanstaande moeders zich af. In ieder geval is het verstandig om vóór een vliegreis toch nog even bij de dokter langs te gaan om eventuele complicaties uit te sluiten. En vooral als het de tweede zwangerschap betreft en er tijdens de eerste al sprake was van
complicaties als bloedingen, zwangerschapssuiker,
hoge bloeddruk of misschien zelfs een
miskraam. Als je een reis naar een verre en exotische bestemming boekt, is het verstandig om je zorgvuldig over de aanbevolen en noodzakelijke vaccinaties te oriënteren en ook over de standaards voor medische verzorging in het betrokken land.
Risico's tijdens de zwangerschap: 9 maanden afkicken?
Wat zijn de effecten van alcohol, roken en vliegen? En welke voedingsmiddelen kan ik de komende maanden beter even mijden? Mag ik tijdens nog wel in de zon? Allemaal vragen die opkomen bij veel aanstaande moeders. Zwangerschap staat voor sommigen gelijk aan 9 maanden afkicken. Tenminste als je alle goedbedoelde raad ter harte wil nemen. Maar wie in blijde verwachting is, hoeft beslist niet onder een glazen stolp te leven. Maar énkele adviezen kan je beter niet in de wind slaan. Welke dat zijn, vertellen we je in deze bijdragen:
Welke fase van de zwangerschap geeft de minste risico's?
Een vliegreis moet bij voorkeur in het
tweede kwartaal van de zwangerschap worden gepland. Het lichaam van de aanstaande moeder heeft zich dan al redelijk op de lichamelijke veranderingen en aanvangsproblemen ingesteld. De misselijkheid ’s morgens wordt al minder en het
risico van een miskraam is gering. Bovendien bevindt zich de toekomstige moeder nu in de fase dat ze zich nog redelijk onbeperkt bewegen kan.
Vliegen en risico 's op trombose
Over de vliegduur bestaat weinig discussie. Terwijl korte afstanden over het algemeen als onschadelijk worden beschouwd, nemen de risico's toe bij het vliegen over lange afstanden. Met name een verhoogd risico op trombose (bloedstolsel), stijgt sterk bij zwanger vrouwen die lange vluchten (bijv. naar Amerika) maken. De beperkte bewegingsvrijheid in de smalle vliegtuigstoel versterkt dit. Het comfort laat vaak te wensen over, vooral bij goedkope luchtvaartmaatschappijen. Enige beenruimte is meestal alleen beschikbaar op de eerste rij of direct in het gangpad. Bovendien is het op en neer lopen in het gangpad met een babybuik soms nauwelijks mogelijk. Om trombose en
vorming van spataders te voorkomen, maar ook om een goede bloedcirculatie te bevorderen, worden steunkousen aanbevolen.
Veel drinken tijdens de vlucht
Veel vocht drinken verbetert de algemene conditie, bevordert de bloedcirculatie en stimuleert de bloedsomloop. En als je daar behoefte aan hebt, maak dan van elke gelegenheid gebruik om op te staan en rond te lopen. Alleen wanneer de stewardessen het eten serveren of er turbulentie dreigt, moet je terug naar je stoel gaan.
Complicaties door verhoogde straling niet waarschijnlijk
Ook nu geldt weer:
- op korte vluchten is er geen stralingsrisico bij vliegen tijdens de zwangerschap;
- bij lange vluchten, vooral over de Atlantische Oceaan, wordt de blootstelling aan straling aanzienlijk verhoogd.
Maar er bestaat geen gevaar voor een miskraam of complicaties als gevolg van hogere straling. Een miskraam zou alleen daarmee in verband gebracht kunnen worden bij zwangere stewardessen die uit hoofde van hun beroep frequent moeten vliegen. Zij moeten tijdens de zwangerschap een arts raadplegen over de risico's van regelmatige, hogere blootstelling aan straling (en de mogelijke effecten op de baby). Over het algemeen hangt de sterkte van kosmische straling in een vliegtuig met name af van de hoogte, duur en de route.
Vliegverbod voor zwangere vrouwen
Veel vliegmaatschappijen hanteren een vliegverbod vanaf de 34e week van de zwangerschap omdat men een geboorte aan boord vermijden wil. Bij het kopen van een ticket moet men er trouwens rekening mee houden dat vliegmaatschappijen een vliegreis aan zwangere vrouwen al mogen weigeren vanaf de 28e week van de zwangerschap. Indien een vliegreis vanaf die tijd toch noodzakelijk mocht zijn, kan de aanstaande moeder het best een machtiging aan de behandelend arts vragen waarmee in de regel zonder problemen gevlogen kan worden. Informeer je daarom zorgvuldig bij het plannen van je reis bij de betrokken vliegmaatschappij en plan je retourvlucht
op tijd.
Tot slot: wanneer moet je een arts raadplegen?
De belangrijkste voorwaarde om zonder aarzelen zwanger te kunnen vliegen is de zwangerschap zelf. Die moet normaal en zonder complicaties verlopen. Dan kunnen grotere fysieke spanningen zoals opstijgen en landen gemakkelijk worden opgevangen. Vrouwen die zwanger zijn moeten voor een vliegreis ten alle tijde een arts raadplegen:
- als ze vatbaar zijn voor vroeggeboorte of miskraam;
- indien ze lijden aan hart- en vaatziekten;
- als men rookt of aan bloedarmoede lijdt;
- en natuurlijk moet ook medisch advies worden ingewonnen bij acute vliegangst.