Gezond eten tijdens de zwangerschap

Gezond eten is altijd belangrijk, maar tijdens de zwangerschap verdient de voeding wel wat extra aandacht. Vooral gevarieerde voeding met belangrijke voedingsstoffen zijn van belang. Hoe kan je dit voor elkaar krijgen? En hoe doe je dit wanneer je vegetariër en zwanger bent?

Voeding tijdens de zwangerschap

Zwangere vrouwen hebben, net als de meeste mensen, weinig zin om stil te staan bij de calorieën en voedingsstoffen die ze binnen krijgen. Toch is het handig om hier wat extra aandacht aan te besteden wanneer je zwanger bent. Alleen op die manier krijgt je ongeboren kindje die voedingsstoffen binnen die het zo hard nodig heeft. Bovendien werkt je lichaam tijdens de zwangerschap extra hard en verdient het daarom ook speciale aandacht om op krachten te blijven.

Eten voor twee?

Hoewel je anders zou verwachten verdubbeld je energiebehoefte niet tijdens de zwangerschap. De energiebehoefte wordt namelijk 'slechts' met 15% verhoogd, wat zo'n 500 calorieën per dag inhoudt in de praktijk. Je moet goed opletten wat je aan extra calorieën inneemt, het voedsel moet namelijk zowel gezond zijn voor jou als voor de baby. Teveel eten is echter ook niet goed, en een zwangerschap is al zeker niet het moment voor een dieet.

De baby's voedselbehoefte

Gedurende de zwangerschap heeft de baby enkel de moeder tot zijn of haar beschikking als voedselbron. De belangrijkste en onmisbare voedingsstoffen voor de ongeboren baby zijn eiwitten, koolhydraten, vitaminen en mineralen.

Eiwitten
Eiwitten zijn mogelijk de belangrijkste voedingsstoffen voor de baby. De aminozuren die de eiwitten vormen zijn namelijk letterlijk en figuurlijk de bouwstenen van het lichaam. Eiwitten zijn van cruciaal belang bij de vorming van spieren, botten, bindweefsel en organen. Volkorenbrood, pasta, bonen, kaas, sesamzaad, noten en melk zijn voorbeelden van eiwitrijke producten.

Koolhydraten
Koolhydraten voorzien de zwangere vrouw in de behoefte aan calorieën. Omdat je tijdens de zwangerschap zo'n 500 calorieën per dag extra nodig hebt is het verstandig om goed op te letten of je voldoende koolhydraten binnenkrijgt.

Vitaminen
Groenten en fruit zijn werkelijk vitaminebommen! Vitaminen worden meestal niet opgeslagen in het lichaam, daarom moet je dagelijks vitaminen binnenkrijgen. Aardappelen, groenten en fruit bevatten vitamine A, E, B6, ijzer, zink en magnesium. Vooral broccoli, spinazie, waterkers, wortels, tomaten, bananen, abrikozen en kersen zijn rijk aan deze vitaminen. Onze vitamine B behoefte wordt vervuld door vlees, vis, zuivel, graan en noten.

Mineralen
Mineralen en sporenelementen bevatten stoffen die je lichaam goed laten functioneren. Het lichaam maakt deze echter niet zelf aan en daarom moet je er zelf voor zorgen dat je lichaam deze stoffen binnenkrijgt. Vooral ijzer en kalk zijn belangrijk voor de ontwikkeling van de baby.
Ijzer is essentieel voor de productie van hemoglobine, het zuurstofbindende deel in de rode bloedlichaampjes. Zink is van belang voor de ontwikkeling van de hersenen van de baby, maar kan niet tegelijkertijd met ijzerhoudend voedsel ingenomen worden omdat ijzer- en zinkopname elkaar belemmeren.
Kalk is van belang voor de vorming van de botten van de baby. De botten beginnen zich tussen de 4e en 6e week van de zwangerschap te ontwikkelen. Kalk is volop aanwezig in zuivelproducten, groene bladgroenten, sojaproducten en vis met graten.

Vegetarisch eten en zwangerschap

Wanneer je geen of weinig vlees eet is het belangrijk dat je de voedingsstoffen uit deze producten op de een of andere manier aanvult. Als vegetariër moet je vooral opletten dat je voldoende ijzer binnen krijgt, er zit namelijk relatief weinig ijzer in plantaardige voeding. Het is aan te raden minstens 1 extra glas melk per dag te drinken wanneer je geen vlees eet. Wanneer je helemaal geen dierlijke producten eet moet je zorgen dat je vitamine B12 op een andere manier binnenkrijgt, bijvoorbeeld door vitaminesupplementen.

Problemen met de voeding

Wanneer je als zwangere vrouw te weinig of juist teveel eet kunnen er problemen met de baby ontstaan. Het is belangrijk dat je kwalitatief goed voedsel eet en voedsel dat besmet kan zijn met bacteriën die ziekten kunnen veroorzaken vermijd.

Ondervoeding

Onvoldoende eten kan gevolgen hebben voor de baby. Er is onder meer een verhoogde kans op een te vroege bevalling, een miskraam en onderontwikkeling van de baby. Slechte voeding vertraagt daarnaast de groei van de placenta. De ontwikkeling van de hersenen van de baby vindt voornamelijk in de eerste drie maanden plaats, ondervoeding in deze periode kan daarom hersenafwijkingen bij de ongeboren baby tot gevolg hebben.

Welk voedsel dien je te vermijden tijdens de zwangerschap?

Bepaalde voedingsmiddelen zijn met bacteriën besmet welke de ongeboren baby in gevaar kunnen brengen. Deze kunnen namelijk ziekten overbrengen, zeker bij mensen met een lage weerstand en zwangere vrouwen.

Listeriose
Listeriose is een verschijnsel dat veroorzaakt wordt door Listeria-bacteriën. Deze zijn voornamelijk aanwezig in Franse kaas, niet-gepasteuriseerde melk, gekookte etenswaren uit de diepvries, paté en half-gaar vlees. Listeriose kan zich ook verspreiden door contact met besmette dieren. De symptomen vertonen veel overeenkomst met een opkomende griep: hoge koorts en veel spierpijn. Een ongeboren baby kan sterven door Listeriose. Listeriose kan tevens een miskraam veroorzaken.

Salmonella
Salmonella-bacteriën bevinden zich voornamelijk in besmette eieren en kip. Eet daarom geen voedsel dat bereid is met rauw ei. De symptomen van besmetting met Salmonella zijn onder meer hoofdpijn, misselijkheid, buikpijn, koude rillingen en koorts.

Toxoplasmose
Toxoplasmose is een infectie die opgelopen kan worden door het eten van rauw of halfgaar vlees, of door contact met de uitwerpselen van geïnfecteerde honden en katten. De ziekte kan hersenbeschadiging en blindheid bij het ongeboren kind veroorzaken. 80% van de mensen heeft op jonge leeftijd al antistoffen tegen toxoplasmose aangemaakt.