Vruchtbaarheid!
Voor de een is het vervelend en moeten de voorbehoedsmiddelen grootschalig uit de kast getrokken worden om zwangerschap tegen te gaan en voor de ander is het het ultieme om zwanger te worden. Als dit dan niet (meteen) lukt kan het frustrerend werken, een relatie kan onder druk komen te staan en er kan zelfs obsessief gedrag ontstaan. Het houdt vele mensen bezig.
Vruchtbaarheid of fertiliteit is niets meer of minder dan het vermogen je voort te planten. Uitgangspunt is dat men zich voortplant in minimaal hetzelfde tempo als dat er mensen sterven. Allerlei factoren kunnen dit proces echter beïnvloeden.
De man
In de puberteit begint de aanmaak van de zaadcellen in de testes, waarbij het in de bijbal op geslagen om een soort rijpingsproces te doorlopen. Als dit proces doorlopen is worden de zaadcellen door de zaadleiders naar de zaadblaas gebracht. De zaadblaas ligt achter de prostaat. In de prostaat worden “hulpstoffen” geproduceerd, bovendien voorkomt de prostaat dat er sperma richting de blaas kan stromen. Als het sperma in de zaadblaas zit blijft dit hier tot er een ejaculatie plaatsvindt, waarbij gesteld moet worden dat niet alle zaadcellen het gehele rijpingsproces doorlopen (40% tot 50% doorloopt het gehele proces). Wat niet tot rijping komt wordt afgebroken en door het lichaam opgenomen.
Wat wel tot rijping komt kan enkele weken “opgeslagen” worden. Als er gedurende langere periode geen seksuele activiteit is, dan volgt er in de nachtelijke uren een ejaculatie zonder seksuele activiteit.
De zaadcellen worden omringd door spermavocht en een grote hoeveelheid en beweeglijkheid brengt een grote vruchtbaarheid met zich mee.
De vrouw
De basis die bij een vrouw gevormd wordt door de eicellen zijn in aanleg bij de geboorte al gereed. Zodra een meisje in de puberteit komt en de menstruatiecyclus op gang komt, wordt er iedere maand een eicel “klaargezet” voor een mogelijke bevruchting. Door de rol die de hormonen in het lichaam vervullen is de baarmoeder gereed om de te bevruchten eicel te ontvangen.
Vindt deze bevruchting niet plaats dan wordt het proces afgebroken, ga je als vrouw menstrueren en begint het proces weer van vooraf aan. Dit proces loopt door tot in de menopauze (de frequentie kan dan wel af gaan wijken).
Iedere vrouw heeft een eigen cyclus, waarbij de ene vrouw een cyclus van bijv. 24 of 25 dagen heeft en de ander een van 30 of zelf 35 dagen.
Vruchtbaarheidsonderzoek
Als je als man en vrouw na een jaar zonder voorbehoedsmiddel niet zwanger geworden bent, kan er een vruchtbaarheidsonderzoek gedaan worden. Uitgangspunt is na te gaan of en zo ja wat de oorzaak kan zijn van het uitblijven van een zwangerschap. Het gaat hier zowel om de man (eigenschappen sperma) als de vrouw (is er een eisprong, is de baarmoeder in “goede conditie” en werken de eileiders).
De kans dat een stel geen kinderen krijgt ligt even vaak aan de man als aan de vrouw en in evenveel gevallen geldt dat zowel de man als de vrouw een verminderde vruchtbaarheid heeft. Een enkele keer valt het niet te achterhalen. Naast dit alles is de leeftijd van de vrouw belangrijk in het proces. De man zijn leeftijd is in deze van ondergeschikt belang.
Het hangt van de man en vrouw af men bij verminderde vruchtbaarheid de “medische molen” in wil gaan om toch tot bevruchting te komen. De gynaecoloog speelt een belangrijke om alles goed uiteen te zetten en een optimale verstandhouding met deze arts is daarmee van essentieel belang.