Borsten tijdens en na de zwangerschap
Gedurende het verloop van je zwangerschap verandert er enorm veel in je lichaam. Vanaf dag één worden er grote voorbereidingen getroffen om je baby te laten groeien en geboren te laten worden. Naast een dikkere buik, worden ook je heupen en borsten ronder. Dit artikel gaat in op de verandering van je borsten tijdens en na de zwangerschap, met tips om ze goed te verzorgen.
Grote veranderingen
De eerste weken
Al aan het begin van je zwangerschap merk je duidelijke veranderingen in je lichaam. Je menstruatie blijft uit, maar ook je borsten kunnen ineens heel anders aanvoelen. Ze zijn gespannen en gevoelig, doen zeer en de kleur van de tepels kan donkerder worden. Tijdens de eerste weken kun je ook pijnlijke steken in je borst voelen. Het heeft alles te maken met de aanmaak van de hormonen oestrogeen en progesteron in je lichaam. Je borsten bereiden zich voor om melk te geven.
Groei
Na ongeveer twee maanden worden je borsten zwaarder, meer gezwollen en kun je knobbeltjes voelen. Dit komt omdat er melkklieren en bloedvaten worden aangemaakt. Je borsten bevatten ook bindweefsel, dat steun geeft en vetweefsel voor bescherming. Tijdens de zwangerschap groeit het bindweefsel en er is een betere doorbloeding. Bij de meeste zwangeren groeien de borsten een of twee cupmaten, maar je kunt ook alleen zwaardere borsten krijgen. Er verschijnen ook aderen op je borsten.
Tepels
Je tepels veranderen zichtbaar. Vanaf de tweede maand staan ze meer vooruit. De tepel bevat zenuwuiteinden, spiervezels, talg- en zweetkliertjes en zo’n twintig melkkanalen. De tepelhof, om de tepel, wordt naar mate de zwangerschap vordert donkerder en knobbeliger. Na de eerste maanden kan er wat lichtgele vloeistof uitkomen, ‘colostrum’, de eerste dikke melk die de melkkieren aanmaken.
Goede verzorging
De grote angst van zwangere vrouwen is dat hun stevige borsten na de zwangerschap veranderen in zielige theezakjes. Door de zwangerschap verliezen je borsten inderdaad iets van hun stevigheid, maar met een goede verzorging valt de schade vaak erg mee. Je borsten trainen heeft weinig zin, omdat deze geen spieren bevatten. De borstspieren liggen namelijk achter je borsten over je ribben. Maar er zijn genoeg andere mogelijkheden. Een paar tips:
Ondersteunde beha
Een ‘must’ tijdens je zwangerschap is het dragen van een goede, ondersteunende beha. Speciaal voor tijdens de zwangerschap is de ‘meegroei-beha’ ontworpen. Omdat je borsten geleidelijk groeien en de tepels gevoeliger worden, is het handig dat de elastische cups meerekken. Tegelijkertijd geeft het voldoende steun aan je zwaarder wordende borsten. Ook ’s nachts kun je deze beha of een strak hemdje dragen.
Wisseldouches
Neem regelmatig een wisseldouche. Dit houdt de huid van de borsten en buik stevig. Masseer je borsten onder de douche door cirkelende bewegingen te maken.
Insmeren
Masseer je borsten met een speciale crème, zoals een bustecrème. Dit houdt de huid steviger en elastischer. Ook kun je je borsten met een homeopathische olie, zoals Johannesolie insmeren.
Striae
Het is erfelijk bepaald of je zwangerschapsstrepen of striae krijgt. Toch kun je er wel alles aan doen om het te beperken. Als je de huid en het onderhuidse bindweefsel zelf een beetje oprekt door massage, voorkom je dat die huid en dat bindweefsel scheuren.
Borstvoeding
Voorbereiding
Tijdens je zwangerschap bereiden je borsten zich voor op de borstvoeding. Aan de klieren die naar je tepel leiden, zitten zakjes. Hierin wordt de melk geproduceerd. De melkvorming zelf komt pas met vier of vijf dagen na de geboorte goed op gang. Ben je van plan om borstvoeding te geven, dan kun je je borsten hier tijdens je zwangerschap al op voorbereiden. Om pijnlijke tepels en kloven te voorkomen, kun je je tepelhuid minder gevoelig maken door meer met blote borsten te lopen of een katoenen beha te dragen. Ingetrokken tepels kun je masseren, zodat ze makkelijker naar buiten komen als je baby eraan zuigt.
Tips
Tijdens de periode van borstvoeding geven, is het belang goed voor je borsten te zorgen:
- Koop een voedingsbeha. Niet alleen praktisch erg handig, maar de ondersteuning die gegeven wordt aan je grote en zware borsten is onmisbaar.
- Houd een goede hygiëne. Was je borsten regelmatig met water. Gebruik geen zeep, hierdoor drogen de tepels uit. Na het voeden kun je een verzachtende spray of crème voor je borsten gebruiken.
Na de zwangerschap
Het is een misverstand dat borsten zouden gaan hangen door het geven van borstvoeding. Tijdens je zwangerschap rekt het bindweefsel op, waardoor de huid slapper wordt. Omdat je borsten dan nog gevuld zijn met opgezette melkklieren, valt dit niet op. Maar ook zonder borstvoeding, is het belangrijk je borsten aandacht te blijven geven na je zwangerschap. Omdat ze slinken, is het zaak de stevigheid van het bindweefsel op peil te houden. Je kunt in principe de eerder genoemde tips tijdens de zwangerschap aanhouden: neem regelmatig een wisseldouche en blijf smeren!