Pijnstillers en verdoving tijdens de bevalling

Er is een grote verscheidenheid van pijnstillers. Ze hebben niet op iedereen dezelfde uitwerking. Het is daarom belangrijk om te weten welke middelen gebruikt kunnen worden en hoe ze werken, zodat u zelf kunt beslissen of u zo'n middel wilt gebruiken en zo ja, welk.

Tranquillizers en pijnstillers

Valium

De uitwerking van de pijnstiller valium (diazepam) duurt een half uur tot vier uur. Het middel wordt direct aan de baby doorgegeven. De fabrikanten melden dat dit middel het doorzetten van de bevalling en de geboorte afremt en dat bij 70% van de vrouwen die het gebruiken, geheugenverlies optreedt. 12% van de vrouwen die direct na de bevalling van hun baby werden gescheiden, kan zich zelfs niet meer herinneren of ze een jongen of een meisje gebaard hebben. Als de moeder met valium behandeld wordt, heeft dit invloed op de hartslag van de baby.

Pethidine

Een vaak gebruikt pijnstiller om de ergste pijn van de weeën te verminderen, is pethidine. Het wordt meestal in een spier ingespoten in een dosis van 50 tot 150 mg. Het werkt na 15 minuten en gedurende twee tot vier uur. Sommige vrouwen zijn er tevreden over: het hielp hen bij het verwerken van de pijnlijke contracties doordat het middel hen ontspande en een beetje dronken maakte. Anderen konden het middel niet waarderen, het bedwelmde hen. Ze voelden zich versuft en hadden geen macht meer over zichzelf.
Een tamelijk veel voorkomende bijwerking van pethidine is misselijkheid. Eén tot twee op de tien vrouwen moet ervan braken. Het wordt daarom wel eens gegeven in combinatie me antihistamine, maar dit middel maakt nog slaperiger. Wanneer pethidine binnen vijf uur voor de geboorte en vooral binnen de laatste drie uur wordt toegediend, kan een grote hoeveelheid ervan bij de baby aangetroffen worden. Wanneer de pethidine in de ader wordt gespoten, is de concentratie ervan in de navelstreng bijna even hoog als in het bloed van de moeder. Het kan ademhalingsmoeilijkheden bij de baby veroorzaken, die dan met zuurstof behandeld moet worden bij de geboorte. Als de baby bij de geboorte ademhalingsstoornissen heeft, is soms behandeling met een antidepressivum nodig.

Metrazinol

Deze pijnstiller wordt soms aangeboden in plaats van pethidine, en het zou de pijn beter stillen. Het wordt toegediend in doses van 100 mg. De bijwerkingen zijn dezelfde als van pethidine, sufheid, misselijkheid, braken, duizeligheid, licht gevoel in het hoofd, rillen, zweten en rusteloosheid, en het kan ook de baby beïnvloeden.

Plaatselijke verdoving

Ongevoelig maken van de baarmoederhals

Daartoe worden rond de baarmoederhals een aantal injecties gegeven. Dit levert direct gevaar op voor de baby: bij drie van de tien gaat het hart veel langzamer kloppen (bradycardie). Enkele baby's zijn ten gevolge hiervan gestorven en deze methode wordt daarom zelden meer toegepast.

Epidurale anesthesie

Bij deze maatregel wordt een stof die ongevoelig maakt ingespoten tussen de dura, de buitenste membraan rond het ruggenmerg, en de binnenkant van het wervelkanaal. Uiteraard is dit een maatregel die nauwkeurig moet worden uitgevoerd en enige tijd vergt. Daarom wordt na de eerste injectie een dun plastic slangetje ingebracht waardoor, als dat nodig is, gemakkelijk en zonder risico een volgende injectie kan worden toegediend. U moet hiervoor voorover zitten of ineengedoken op uw linkerzij liggen, een moeilijke houding voor een zwangere vrouw. Na een halfuur treedt de verdoving in. Deze plaatselijke verdoving heft de pijn van de bevalling volledig op en kan zelfs gebruikt worden bij een keizersnede. De ongevoeligheid strekt zich uit van uw middel af omlaag en begint soms pas bij uw navel. Het gaat om een gehele of gedeeltelijke ongevoeligheid waarbij uw bewustzijn intact blijft en u kunt waarnemen wat er verder gebeurt.
Deze maatregel kan bij een uiterst pijnlijke of te langdurige bevalling ideaal zijn. Dat het voor veel vrouwen een ware uitkomst is, ligt voor de hand. Uiteraard moet een vrouw zelf beslissen of zij aldus behandeld wil worden. In Amerika is deze maatregel mode geweest en sommige ziekenhuizen daar passen deze behandeling toe bij alle vrouwen die een eerste bevalling doormaken, tenzij er geen tijd voor is. Nog afgezien van de mogelijke schade voor de baby, beleeft de vrouw haar bevalling op een onnatuurlijke wijze. Het is geen uitzondering dat een vrouw na een normaal lopende bevalling hartgrondig haar blijdschap uit dat zij nu haar bevalling echt heeft beleefd.

Problemen bij epidurale

Een epidurale verdoving lukt niet altijd. Er kunnen moeilijkheden zijn bij het bepalen van de juiste plek om de injectie te geven. Het kan ook gebeuren dat slechts één kant ongevoelig wordt en dat is natuurlijk wel een vreemde sensatie: u voelt de weeën maar aan één kant van uw lichaam. En als per ongeluk de naald de dura-membraan doorprikt, wordt het ruggenmerg verdoofd. De verdoving is dan veel te sterk en de kans dat u nog een week lang erge hoofdpijn hebt, is niet uitgesloten. U ervaart het middel (dat ook door tandartsen wordt gebruikt) als vloeibaar ijs dat uw maag, zitvlak en benen ongevoelig maakt. De arts die het toepast moet over veel ervaring beschikken en het moet onder steriele condities gebeuren.
Een epidurale verdoving kan de bloeddruk verlagen, soms zelfs zo drastisch dat andere medicijnen moeten worden gegeven om deze weer op peil te brengen. Sommige artsen laten zich daarom wel eens verleiden om de epidurale verdoving toe te passen bij een vrouw met een te hoge bloeddruk, ook als haar bevalling normaal verloopt. Gebleken is dat er bij 39% van de vrouwen bij wie deze ingreep werd verricht, een daling van de bloeddruk optrad die echter niet langer dan een uur duurde. Bij 47% werd dit eveneens geconstateerd als ze tevens via een infuus het weeën stimulerende middel oxytocine toegediend hadden gekregen. Bij een plotselinge daling van uw bloeddruk voelt u zich ziek en uitgeput en moet u soms braken. Het dalen van uw bloeddruk beïnvloedt ook uw baby, aangezien het zuurstofrijke bloed met minder kracht door de placenta wordt gepompt. Er treedt geen bloeddrukdaling op als de vrouw op haar linkerzij blijft liggen. Een epidurale ingreep heeft ook een aantal andere onprettige en ongewilde gevolgen. Omdat u uw urineblaas niet voelt, moet deze met behulp van een catheter geledigd worden. En als u geen aandrang heeft om te persen, zal uw arts het hoofdje van de baby met zijn handen of met een tang in de juiste stand moeten brengen en geboren laten worden.